Op 1 december werd in Maryland bekend gemaakt dat in de data van Ligo en Virgo na nauwgezet onderzoek nog eens vier detecties van zwaartekrachtgolven zijn vastgesteld, waarmee het totale aantal bevestigde waarnemingen op 11 komt. De nieuwe waarnemingen betreffen alle vier samensmeltende zwarte gaten. Drie van deze vier zijn zowel door beide Ligo detectoren als die van Virgo waargenomen.
Hier een overzicht van alle 11 waarnemingen:
- 11 GW detecties 4510 keer bekeken
vlnr: Nummer detectie, massa component 1 en 2, massa na samensmelting, massa-equivalent uitgestraalde zwaartekrachtsenergie, afstand uitgedrukt in z, richtingsnauwkeurigheid in vierkante graden. Alle massa's zijn uitgedrukt in Zonmassa's. Bron: Ligo/Virgo. Klik voor vergroting.
Onder de nieuwe ontdekkingen is GW170729, de zwaarste en verste merger van black holes tot op heden. De afstand bedraagt bij roodverschuiving z=0.48 ongeveer 5 miljard lichtjaar; twee zwarte gaten van 50,6 en 34,3 zonmassa's smolten dus 5 miljard jaar geleden samen tot een nieuw zwart gat van 80,3 zonmassa's, waarbij het energie-equivalent van bijna 5 zonmassa's omgezet werd in rimpelingen van de ruimtetijd zelf.
Naast deze voldoende zekere detecties zijn er nog 14 andere gevonden, maar de onnauwkeurigheid en de ruis waren te groot om ze als ontdekking te kunnen boekstaven. Al met al zijn er in de ruwweg 12 maanden dat Ligo en/of Virgo in gebruik waren 11 detecties geweest. Opvallend is dat de Virgo detector, die slechts 1 maand operationeel is geweest, in deze korte tijdspanne aan vijf van de elf waarnemingen heeft bijgedragen.
Naast GRW170817 (die van de fusie van twee neutronensterren met optische opvolging, zie eerdere berichten) valt ook GRW170818, een dag later op. De locatie aan de hemel is omdat ze door de drie instrumenten tezamen werd waargenomen erg nauwkeurig bekend, ergens in een gebied van slechts 39 vierkante graden, ongeveer 1/1000 deel van het firmament.
Op dit moment zijn zowel beide Ligo en de Virgo detector niet in gebruik omdat er verbeteringen aan de observatoria worden aangebracht. In het komende voorjaar zullen ze alle drie, mogelijk aangevuld met het Karga observatorium in Japan, weer operationeel zijn. De verwachting is dat het aantal ontdekkingen van zwaartekrachtgolven vanaf dat moment sterk zal stijgen.
In deze bijlagen de betreffende wetenschappelijke papers: