Eenvoudige ethiek

[Benedict Broere]

Nou, bravo, applaus !!!

Maar ik ervaar het toch een beetje als een anti-climax.

Ik kwam net lekker op stoom.

Wire31

Liefde, geven en nemen, samen bestaan, samen proberen te bestaan, dat geeft velen grond voor ethiek en moed om te leven. Want het is iets dat ons raakt, ons pakt, ons direct betrokken maakt.

Ik moest gister denken aan Marianne Thieme met haar dierenpartij. Toen ik daar voor het eerst van hoorde, toen kon ik daar nog niet zo direct in meegaan, ik vond het een beetje overdreven. En eerder al vond ik het zijn van vegetarier en veganist nogal overdreven. Maar het lijkt er op dat hier mensen een wijder 'ik' hebben, althans een 'ik' dat dieren omvat, en dat het dierenleed ervaart als het eigen leed. En daar consequenties aan verbindt.

En zo zou je misschien ook dat denken over ethiek kunnen zien, dat dat vruchtbaarder wordt naarmate je eigen 'ik' meer wereld bevat, meer wereld meeneemt in de overweging. Zodat je 'ik' in een context komt van samenleven en natuur en wereld, zoals met liefde en relaties je ook in een context bent, namelijk in die van de genegenheid van die ander.

[yopi]

ok Wire, doe je ding ..

Maar inderdaad BB. Er is wat stof opgewaaid. Voordat dat weer neerdwarrelt zou iemand een nieuw topic moeten starten. Ik zal er es over denken. En jij en misschien ander deelnemers ook?

Misschien zoiets als: Hoe zou de toekomst er uit kunnen zien na het ik tijdperk?

Ik zal het eerst nog es allemaal doorlezen en laten bezinken ...

[Benedict Broere]

Nou dat lijkt mij een goed idee.

In hoeverre is mijn 'ik' de wereld?

Ben 'ik' meer 'wereld' dan de wereld?

In hoeverre is wat ik denk over de wereld bepalend voor die wereld?

In hoeverre kan ik bepalen wat die wereld is?

Als ik er niet meer ben, is die wereld er dan nog wel?

En was die wereld er al, voordat ik in de wereld kwam?

In hoeverre is 'wereld' bepalend voor wie ik ben?

Hoeveel wereld is er in mij, en hoeveel 'ik' is er in die wereld?

Is 'wereld' slechts een film voor mij, of ben ik 'even' in die wereld?

In hoeverre is mijn lot en leven het lot en leven van die wereld?

Als de wereld sterft, sterf ik dan ook?

Heeft wereld zin in zichzelf of is haar zin datgene wat ik er in leg?

Is 'zin' in mijn keuze of mijn leven of mijn wereld?

Enzovoort.

Zo ongeveer?

[yopi]

Benedict Broere schreef:

Zo ongeveer?

Ha ha ! 'Ik' kan wel inpakken hoor ik wel ..

Zo iets ja. Maar je kent de andere kant vast wel. Daar zal ik niet over uitweiden.

Dus: Wat zou er na de moderniteit kunnen komen? Als onderwerp ..

De wereld kan trouwens best voor zichzelf opkomen hoor!

Wat heet. Misschien maken die ikjes daarom wel zo'n drukte.

Als je de ikjes er van aftrek. Wat blijft er dan nog over?

[Benedict Broere]

Als je de ikjes er van aftrek. Wat blijft er dan nog over?

Nou ja, dat is misschien wel de hamvraag.

Ik weet wel dat hier een enorme boom over is op te zetten, met verwijzing naar laten we zeggen Heidegger tot en met Foucoult, en heden ten dage ook bijvoorbeeld Klukhuhn en Dohm.

Maar veel mensen zullen willen reageren uit zichzelf, uit hoe zij zichzelf ervaren, en dan die wereld daar omheen.

Bij mij heeft in ieder geval de drift om hierover na te denken te maken met het toenemend multicultureler worden van de samenleving en met meer algemeen de Gobal Change en algemeen de impact van de mens op de planeet.

Dat multicultureler worden betekent dat we steeds meer te maken krijgen met steeds meer mensen die maar vreemd aankijken tegen dat westers ik-centraal denken, omdat zij simpelweg uit heel andere culturen afkomstig zijn.

Waarnaast die Global Change met steeds groter drang duidelijk maakt dat het mogelijk wel eens heel verstandig kan zijn om bijvoorbeeld meer 'mensheid' en 'natuur' mee te nemen in het denken over filosofische vraagstukken en om dus daarin minder ik-georienteerd te zijn.

Als je bijvoorbeeld kijkt naar die financiele crisis, dan lijkt het er sterk op dat het 'hebzucht-gedrag' van een beperkt aantal dikke ikken de wereld wereld nogal in de problemen heeft gebracht. En als je kijkt naar het gedrag van grote ondernemingen, dan lijkt het er op dat ook daar dikke-ikken-gedrag leidt tot uitbuiting in lage lonen landen en afbraak van natuur wereldwijd.

Men zegt ook wel, heeft lange tijd gedacht, dat de vrije markt een bepaalde rationaliteit bezit. Maar als je wat breder kijkt, dan blijkt dat gedrag uitermate irrationeel te zijn. Je zou dan ook kunnen vragen:

Hoeveel 'ik' kan de wereld verdragen? En:

Wordt het niet eens tijd om meer 'wereld' in dat 'ik' mee te nemen?

Ethiek all over... Bedenk ik nu.

[Benedict Broere]

Misschien is de vraag wel deze:

Wat zou er na de moderniteit moeten komen? Wil er over een tijdje nog wel sprake zijn van 'moderniteit'.

En dit uiteraard met het gegeven dat het postmodernisme misschien wel de opstap geeft naar een hernieuwde moderniteit, of zelfs een meer Verlichte moderniteit - dit met verwijzing naar bijvoorbeeld die meta-positie van Klukhuhn.

Zoiets.

[yopi]

Wat mij betreft is je punt helemaal gemaakt Benedict!

Ik zal es wat vaker naar buiten kijken ...

[Benedict Broere]

Mag ik nog even? Ik hoop niet dat ik al een irritatiedrempel bereik. Maar gewoon om nog eens te proberen grip te krijgen op de materie, het volgende:

Sinds de Renaissance heeft het Westerse denken een enorme wending gemaakt: naar het individu, het subject, het ik, en naar ook de ratio, de technische beheersing van de natuur, enzovoort. En dat is allemaal prachtig, want het heeft ons uiteindelijk heel veel goeds gebracht.

Maar de vraag is nu of wij niet al te eenzijdig daarmee geworden zijn, en of het niet eens tijd wordt om te proberen die eenzijdigheid te overkomen, door een hernieuwde visie op onszelf en de wereld om ons heen.

En natuurlijk, in een soort van dialectisch contrapunt heeft de Romantiek al het een en ander aangeleverd. En halverwege de vorige eeuw ontdekten we ineens Het Milieu en De Derde wereld. En bijvoorbeeld New Age kwam ineens heel sterk opzetten, met halfbegrepen maar zeer populaire mystiek. Enzovoort.

Waarmee dat paradigma van 'Ik&Ratio' te beperkt lijkt om het avontuur van het 'er zijn' werkelijk aan te kunnen. Want men verzint er van alles bij, ook heel gekke dingen. Waarop vervolgens de filosofie zou kunnen proberen om dat in ieder geval in denken en concepten in goede banen te leiden.

Met andere woorden: in de afgelopen eeuwen is er al denkend heel veel wereld en ervaren van wereld afgeschaft of gereduceerd tot minder relevant. Maar men ervaart het als een tekort. En zoekt dan wild naar compensatie - zie bijvoorbeeld ook al die nieuw opgekomen religieuze fundamentalismen. En de vraag is dan:

Hoe bereiken we een voldoende rijkdom aan denken, zodat meer menselijke ervaring daarin aan bod komt en zinnig gedacht wordt?

En dan zou ik andermaal willen verwijzen naar die dikke pillen van Klukhuhn. Niet omdat hij al als een filosoof-koning of Goeroe een Antwoord heeft, maar juist omdat hij heel erudiet zijn best doet om de hele kwestie in kaart te brengen.

[yopi]

BB schreef:

Ik hoop niet dat ik al een irritatiedrempel bereik.

Integendeel.

De verovering van de wereld door het subject begint zo langzamerhand wel een verzadigingspunt te bereiken.

Zeker in de beleving van het alledaagse subject in het 'westen'.

Consumeren helpt niet.

Wat dan?

ff Het milieu redden, armoe de wereld uit, zonne-economie vestigen, oorlog afschaffen, dieren emanciperen en dan zijn we daar ook klaar mee en:

Wat dan?

Als het subject nix te doen heeft verdwijnt het.

Het is één en al aktiviteit.

Het slaat de hand aan zich zelf als het machteloos is.

Albert Camus; Zelfmoord als eerste vraag; Sysifus die als straf een grote rots een berg op moet rollen en als hij bijna aan de top is rolt de rots weer naar beneden en moet hij opnieuw beginnen; Dit moeten we volgens Camus als zinvol zien te ervaren.

Als de aktiviteit zich op zichzelf richt draait het uit op staren in het duister.

Misschien is de beste vraag de vraag waar de vraag vandaan komt?

Dus: Wat geeft te denken?

Een nieuw topic is het antwoord!