9 van 11

Re: Gat in de taal

Geplaatst: vr 28 sep 2007, 10:42
door Symone
Volgens mij heb je inderdaad een gat in de taal gevonden... tijd voor een creatief neologisme dus :D .

Nep-schoonzoon is niet zo vriendelijk, evenals vuilzoon... hmmm :D ...

Weet iemand waar 'schoon' vandaan komt? (Etymologisch) Misschien is er een ander woord voor te bedenken wat dan de lading dekt...?

Re: Gat in de taal

Geplaatst: wo 24 okt 2007, 20:22
door Pointer
Erik Leppen schreef:Ik kwam vandaag een situatie tegen waar ik dacht, hey we hebben hier geen woord voor volgens mij.

Op dit plaatje http://www.hijswerk.com/view.asp?pictureid=3159staan twee kranen. Die kleinere die rechts staat, daarvan zeg ik dat ie een dichte mast heeft. Wil ik de mast van de grote omschrijven, dan is open vind ik niet het goede woord. In het Duits wordt dit een Gittermast genoemd, in het Engels een lattice boom. (lattice = rooster) Er zijn dus aparte woorden voor. Is er een woord in het Nederlands en zo nee, wie heeft er een leuk idee?
In het Nederlands noemen we dit een vakwerkconstructie, naar de houtconstructies in de muren van vakwerkhuizen, horizontaal+verticaal+diagonaal.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: wo 24 okt 2007, 20:31
door Pointer
E.Desart schreef:Even bijkomend: die 15 jaar of welke tijd ook speelt geen rol. Voor mij zijn dat gewoon toffe koppels waar ik best fier op ben, gehuwd of niet.

Eric
Houd het maar op levenspartner. Dat is dudelijk genoeg.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: wo 24 okt 2007, 20:54
door Klintersaas
Weet iemand waar 'schoon' vandaan komt? (Etymologisch) Misschien is er een ander woord voor te bedenken wat dan de lading dekt...?
Als ik me niet vergis zijn de termen 'schoonzoon', 'schoonvader',... leenvertalingen uit het Frans (respectievelijk 'beaufils', 'beaupère',...).
"le beau fils", fut attribué à l'un de vos ancêtres, vers le XIème, XIIème ou XIIIème siècle, à l'époque de la formation des noms de famille, en raison du respect qu'il inspirait. Le terme "beau" n'est pas à prendre au sens actuel d'une belle apparence physique. Cet adjectif vient de l'ancien français "bel", issu du latin..."
Bron: http://www.genealogie.com/v2/boutique2/par...stname=beaufils

Meer informatie krijg ik niet zonder betaling.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: di 30 okt 2007, 23:23
door Erik Leppen
Over schoonfamilie gesproken, waarom is er eigenlijk een apart woord voor schoonbroer (zwager)?

Re: Gat in de taal

Geplaatst: di 30 okt 2007, 23:58
door E.Desart
Houd het maar op levenspartner. Dat is dudelijk genoeg.
Bedankt allemaal,

Pointer,

Dat is een mooi woord, toch dekt dat de lading niet en dit heeft reële gevolgen in functie van omgang.

Schoonzoon betekent dat hij levenspartner van mijn dochter is, maar ook dat hij een stuk familie van mij werd. Hij heeft dus ook een bepaalde relatie met mij (een aangetrouwde zoon).

Hier is het in elk gewoon dat een aangetrouwde zoon, zijn schoonvader op dezelfde manier aanspreekt dan zijn partner. Dus papa voor een schoonzoon is een heel gewone aanspreektitel.

En ik merk reëel het dubbele hierin.

Mijn dochter(s) spreken mij gewoon aan met papa. Ook voor hen klinkt/voelt het vreemd dat hun partners mij met mijn voornaam aanspreken.

Voor hen (hun partners) is dit ook onduidelijk want door deze gevoelsmatige onduidelijkheid, ontwijken zij meestal elke aanspreektitel (hum .... hé ...., of gewoon starten met spreken zonder zich duidelijk naar iemand te richten). Zij kunnen mij (gevoelsmatig) niet papa noemen, en tegelijkertijd vinden zij ook dat mij aanspreken met mijn voornaam ook lastig is (ook omdat mijn dochters dit niet doen).

Ik zeg niet dat dit alles echt belangrijk is, maar het beïnvloed de communicatie en wijze van aanspreken, en heeft zelfs invloed op het gevoel van de wederzijdse relatie. En gewoon gevoelsmatig vind ik (of zou ik graag voelen) dat de levenspartners van mijn dochters ook een stukje familieband met mij hebben. Het zijn mijn schoonzonen, en ik hoop voor hen schoonvader te zijn (alleen kloppen de woorden niet).

Dit geldt evengoed voor begrippen als schoonzus, schoonboer (of de Nederlandse versies hiervan).

Ik vindt het gek klinken dat ik hier haast een novel moet aanhalen, bijv.: "De levenspartner van mijn broer" in plaats van "mijn schoonzus".

Eric

.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: wo 31 okt 2007, 00:10
door E.Desart
:D Om even een grappige vergelijking te maken:

Ik refereer toch ook niet naar mijn "zuster" als naar "de dochter van mijn vader".

En naar mijn "schoonzus" als "de levenspartner van de xste zoon van mijn vader"

:D

Re: Gat in de taal

Geplaatst: wo 31 okt 2007, 00:22
door E.Desart
E.Desart schreef: :D Om even een grappige vergelijking te maken:

Ik refereer toch ook niet naar mijn "zuster" als naar "de dochter van mijn vader".

En naar mijn "schoonzus" als "de levenspartner van de xste zoon van mijn vader"

:D
De taal heeft goede begrippen alleen nog niet voor ongehuwde partners t.o.v. derden.

Bijv.: een halfzuster is duidelijk, anders zou je een opstel moeten maken over wie je het hebt, en als de ouders ongehuwd zouden zijn wordt het een eindwerk.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: wo 31 okt 2007, 12:49
door Pointer
E.Desart schreef:De taal heeft goede begrippen alleen nog niet voor ongehuwde partners t.o.v. derden.

Bijv.: een halfzuster is duidelijk, anders zou je een opstel moeten maken over wie je het hebt, en als de ouders ongehuwd zouden zijn wordt het een eindwerk.
Ik heb het woord 'levenspartner' voorgesteld als vervanging van 'mijn man' of 'mijn vrouw', omdat het voorbijgaat aan de wettige huwelijksstatus, maar niet aan de gewenste duurzaamheid van de relatie. Daarmee kunnen titels als zwager, schoonzus enz. blijven bestaan, al zou ik ze pas gebruiken als de verbinding door beide partners erkend nageslacht heeft opgeleverd (en in de regel ook met de achternaam van de vader zijn geregistreerd). Het gaat er namelijk om, volgens mij :D , dat die kinderen zich opgenomen weten in een familie van verwanten. Dan gaan ze dus ook 'opa', 'oma', 'tante' en 'oom' zeggen tegen de familie waarmee ze een dergelijke bloedband hebben. Even trouwen is natuurlijk in de meeste gevallen wel makkelijker, maar soms kan dat helemaal niet, omdat bijvoorbeeld de moeder een tweede vrouw is, terwijl de vader (nog) niet is gescheiden. Ja, hoe noem het kind de verwanten van de partner in een bigamisch trio, waarmee het geen directe bloedband heeft, hè? Dat hebben we allemaal niet bij de hand, omdat bigamie, ook indien dat door de drie partners gewenst wordt, toch verboden is, wat ik persoonlijk onzin vind.

In de taalontwikkeling speelt de heersende moraal een grote rol. Ongehuwd samenwonen en ongehuwd kinderen verwekken en opvoeden heeft daarin nog steeds geen plaats gekregen. Achterhaalde normen en waarden blijven in de taal nog heel lang naijlen en we weten er vaak geen raad mee. Dat je tegenwoordig geen 'directrice' meer zegt, als de directeur een vrouw is en de houder van iets, van een vergunning of een galerie, een man of een vrouw kan zijn, dat vind ik heel ongemakkelijk. Wat is er mis met het woord 'vergunninghoudster' of 'galeriehoudster'? En 'mevrouw de voorzitter' vind ik ronduit belachelijk.

Het kan echter nog erger: pas in de laatste editie van Van Dale is de uitleg van het woord 'defloratie' verbeterd en dat is rijkelijk laat. Voorheen stond er, dat 'defloratie' betekent: schending van de maagdelijkheid. Dat is uiteraard uiterst denigrerend, want het houdt in dat iedere vrouw een geschonden vrouw is na beëiniging van de maagdelijkheid. Dat lijkt op een perverse doorrekening van de erfzonde, die tot een ongelijke waardering van mannen en vrouwen leidt. Defloratie betekent natuurlijk niets anders, dan beëindiging van de maagdelijkheid. Die objectieve betekenis is echter pas in de allerlaatste editie van Van Dale gevonden.

Terwille van de objectiviteit in de taal, zou ik dus vasthouden aan de gebruikelijke titulatuur onder bloedverwanten, ook als die niet helemaal overeenkomt met de strikte begrenzing volgens oude normen. De natuur regeert, wat de wet negeert, is een motto van mij en hier van toepassing. De bloedband geeft dan de juiste titel aan en daar moet je wat soepel mee omspringen, zodat achterhaalde normen en waarden niet heersen over onze taal. Zo vind ik de groeiende of al gevestigde gewoonte, om van alle vrouwelijke functies mannelijke te maken, een voortzetting van de denigrerende gedachte, dat de vrouwelijke vorm van een functie minderwaardig of minstens niet helemaal volwaardig zou zijn. Als die gedachte heerst, moet die bestreden worden.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: wo 31 okt 2007, 14:13
door Pointer
Om het even over iets anders te hebben, soms heb ik een zin uit het Engels waar in een woord zit waarvan ik denk dat een Nederlandse vertaling mist. Bijvoorbeeld het engelse werkwoord "to feature" met als betekenis "als feature hebben", bijvoorbeeld in the zin: "this game features ten levels". Heeft iemand een suggestie voor een vertaling? Ik zou nu zeggen, bevatten, maar dat vind ik niet klinken. Sowieso eigenlijk wat is de gangbare Nederlandse vertaling voor een feature? Een mogleijkheid kan het zijn, maar feature is breder dan mogelijkheid, want iets dat er gweoon "in zit" (bijvoorbeeld tien levels) is ook een feature, maar wil ik geen mogelijkheid noemen. Iemand een suggestie hiervoor?
Dit was nog blijven hangen.

Volgens mij is een 'feature' bij voorkeur te vertalen als een 'voorziening'. 'To feature' is dus in de meeste gevallen 'voorzien in' of 'voorzien van'. 'This game features ten levels' = 'Dit spel voorziet in tien niveaus' of 'is voorzien van tien niveaus' (dat woord 'levels' zou ik dus ook vertalen), maar 'dit spel heeft tien niveaus', klinkt iets prettiger in onze taal, evenals bij een presentatie tussen de schuifdeuren: 'oom Jan, met zijn zingende zaag, brengt u de sensatie van de eeuw... tante Tine, de zingende zeug!' 'To feature' heeft dus een hoop verschillende vertaalmogelijkheden met 'voorzien in' of 'voorzien van' als centrale betekenis. Dit is geen gat in de taal, maar een grabbelton van synoniemen. Featuring en presenting liggen ook heel dicht bij elkaar, maar dan is feature meer speciaal, bijzonder, op de voorgrond tredend. Het is trouwens: 'uncle Jan features aunt Tine' en niet 'I feature aunt Tine and uncle Jan', maar het meer bescheiden 'I present (to you) aunt Tine and uncle Jan'. Dat onderscheid gaat in onze taal wél verloren.

Een woord dat mij vaak voor problemen stelt is 'aught' (of in USA: ought) als onbepaald voornaamwoord, dus in het algemeen: 'iets'. Dan moet de meest wenselijke vertaling ook uit het verband opgemaakt worden, in staande uitdrukkingen als 'for aught = voor mijn part' is het makkelijk, maar de filosoof David Hume maakt het ons erg lastig. Soms is het 'iets' en soms is het 'niets'. Het lijkt alsof je er alle kanten mee opkunt, maar juist Kant is erg door Hume beïnvloed en zoals Kant hebben we er maar eentje. :D

Re: Gat in de taal

Geplaatst: vr 02 nov 2007, 01:44
door Ascension
Is er een goed Nederlands woord voor 'merchandising'?

Re: Gat in de taal

Geplaatst: vr 02 nov 2007, 12:30
door Klintersaas
Allereerst volgende opmerking: E. Desart haalt zeer goede argumenten aan die laten zien dat er wat aan het Nederlands schort op gebied van het benoemen van familiebanden. In een tijd waarin trouwen geen noodzaak meer is, zou dat niet mogen. Om te voorkomen dat de kleinere taalgaten ('feature', 'merchandising',...) genegeerd worden, zou ik een moderator echter willen vragen om de discussie over de familiebanden af te splitsen naar een nieuwe topic (eventuele titel: 'De benamingen voor familiebanden').
Over schoonfamilie gesproken, waarom is er eigenlijk een apart woord voor schoonbroer (zwager)?
Zwager is niet enkel een synoniem voor 'schoonbroer', maar ook een benaming voor de broer van een echtgenoot. Lees meer
Is er een goed Nederlands woord voor 'merchandising'?
Voor zover ik weet niet. Ik kan niet direct een gepast voorstel doen.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: zo 09 dec 2007, 15:18
door Klintersaas
Is er een goed Nederlands woord voor 'merchandising'?
"Commercialisering"?

Overigens wordt "merchandising" ook in het Nederlands gebruikt, dus is het niet echt een gat in de taal. Het is ook niet de bedoeling dat we een heksenjacht op vreemde woorden ontketenen.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: ma 10 dec 2007, 19:34
door Symone
Klintersaas schreef:Als ik me niet vergis zijn de termen 'schoonzoon', 'schoonvader',... leenvertalingen uit het Frans (respectievelijk 'beaufils', 'beaupère',...).

Bron: http://www.genealogie.com/v2/boutique2/par...stname=beaufils

Meer informatie krijg ik niet zonder betaling.
Beter laat dan nooit: thnx! Het gaat dus om een 'goede zoon' en niet om een 'mooie/schone' zoon.

Re: Gat in de taal

Geplaatst: ma 10 dec 2007, 19:56
door Jan van de Velde
Fr -> Nl beau -> mooi

het gaat dus wel om een mooie, en niet zozeer een goede zoon bij letterlijke vertaling