sciencetalk

Voor mij is dat nieuw, en ik geloof ook niet direct dat ze dat ook in de praktijk toepassen. Ik controleer elk jaar tamelijk nauwgezet de eindafrekening van het energiebedrijf (waar ik overigens zelf heb gewerkt) en ik heb zo'n correctie nog nooit gezien. Wel, zoals gezegd, de correctie op calorische waarde.
 
Binnen onze afdeling was de meetafwijking van gasmeters regelmatig onderwerp van gesprek. Daar heb ik zelf ook altijd het standpunt uitgedragen wat ik bovenstaand heb uitgelegd, nl. dat de vermeende fout door te hoge temperatuur gecompenseerd wordt door de hogere druk. Binnen het bedrijf heeft niemand me daar ooit op tegengesproken.

Ik denk dat ik intussen snap wat jij bedoelt: 
Stel iemand wil mij gas verkopen voor 66 cent (inclusief alle toeslagen en belastingen) per normaalkuub. (0°C en 1013,25 mbar)
Hij gaat ervan uit dat het gas op 7°C en 1041,25 mbar door mijn meter stroomt. 
 
Hij berekent mij dan voor elke kuub die mijn gasmeter aangeeft Dat sommetje komt dus nagenoeg precies terug uit op de normaalkuubsprijs. Kortom, hij levert bij een hogere druk, maar ook bij hogere temperatuur, dan "normaal". En dus geeft de meter eigenlijk nagenoeg precies de normaalkuubs aan, vooropgesteld dat hij ook inderdaad op 7°C levert. Die instelling van  28 mbar overdruk zou zo bezien best wel eens een keer héél opzettelijk bedacht kunnen zijn toen Nederland in de zestiger jaren aan Slochteren ging hangen. Zo hoefde niemand meer om te rekenen   naar normaalkuubs, De fout van afleveren op hogere druk wordt gecompenseerd door de fout van afleveren op een (veronderstelde) hogere temperatuur. Dat bedoel jij denk ik met "compenseren". 
 
 
Alleen, in de praktijk schiet dat door:  hoewel mijn meterkast koel is (hoekhuis, met de meterkast in de hoek, twee buitenmuren op resp noordoost en noordwest, twee redelijk forse ventilatieroostertjes naar buiten in de noordwestmuur, en binnenmuren in een ongestookt halletje) geloof ik nooit dat ik zelfs 's winters de 7°C haal. 
Laat ik eens uitgaan van gemiddeld 15°C, dan heeft elke kuub gas die mijn meter aangeeft calorisch gezien slechts een geldwaarde van   
die extra 8°C die mijn meter in de praktijk zal hebben bóvenop die compensatie-7-°C worden niet verdisconteerd door een hogere leveringsdruk. En dát is wat ík bedoel.
 
Voor elke kuub gas die ik geleverd krijg betaal ik dus eigenlijk 1,6 cent teveel, da's bijna 2,5 %. In de vorige twee koudere winters lag mijn verbruik op ca 1250 kuub. (ja, wij stoken zuinig en staan ook niet dagelijks 2 maal langdurig onder een hete douche). Dat komt dus neer op ruwweg 2 tientjes. 
 
Ik denk dat de vraag gerechtigd is wie destijds die combinatie van 7°C en 1041,25 mbar heeft bedacht. En misschien was 7°C midden zestiger jaren wel een terechte veronderstelling. Alleen, de afgelopen 50 jaar is er wél een en ander veranderd in onze huizen. 
 
(Mijn moeder woont in een appartementengebouw. Ze heeft een nogal kouwelijke buurvrouw, die permanent op 25°C stookt. De meterkast is geheel inpandig, en dus ongetwijfeld wordt het gas daar op 25°C gemeten. Die buurvrouw betaalt dus 5% meer dan ze werkelijk afneemt)

Die 28 of 30 mbar is volgens mij niet opzettelijk gekozen om de foutcompensatie te bewerkstelligen. Het komt voort uit het feit dat de meeste verbruikende toestellen een druk van 25 mbar vragen. Het verschil is het (veronderstelde) drukverlies in de leidingen binnenshuis.
 
Verder gaat het bij de temperatuur niet om de temperatuur in de meterkast, maar om de temperatuur van het gas zelf. Dat gas heeft vaak enige kilometers door de grond afgelegd, en daar heeft het intussen de grondtemperatuur aangenomen.
 
Ik heb nog meegemaakt dat sommige grootverbruikers geen volumeherleidingsinstrument op de meting hadden. Daar werd het maandverbruik verrekend aan de hand van de gemiddelde grondtemperatuur over die maand, op 1 meter diepte. Die informatie kwam van het KNMI, en tot mijn verbazing bleken die in heel Zeeland maar één meetpunt te hebben voor dat doel. Dat ene meetpunt werd gebruikt voor alle grootverbruikers in Zeeland.

klazon schreef: Die 28 of 30 mbar is volgens mij niet opzettelijk gekozen om de foutcompensatie te bewerkstelligen. Het komt voort uit het feit dat de meeste verbruikende toestellen een druk van 25 mbar vragen.

En wanneer of waarom is dan die 25 mbar ontstaan? Is dat omdat voorheen behalve met stadsgas ook veel met butagas werd gekookt?
Als ik het wel heb werken butagasflessen ook met 28 mbar, (propaan 37 mbar)
Maar een butagastoestel kun je daarom nog niet ongestraft op aardgas aansluiten (of andersom): sproeiers voor de gasmenging moeten worden aangepast om slechte verbranding (of erger, ongelukken) te voorkomen. 
Dus bij de overgang op aardgas moest er tóch een nieuwe afspraak worden gemaakt. Waarom dan niet een die rekenwerk overbodig maakt? 
 
In België wordt er overigens heftig gerekend, want daar wordt aardgas afgerekend in kWh, omgerekend naar calorische waarde dus. Waarschijnlijk omdat ze daar van streek tot streek verschillende kwaliteiten aardgas hebben. 
 
http://www.eandis.be/eandis/pdf/9010089_Aardgas_van_vroeger_tot_nu_p37_DataId_8608874_Version_3.pdf
blz 15:

Conform ISO 6979 wordt de calorische bovenwaarde
(CBW) in België gedefinieerd als de hoeveelheid warmte
die vrijkomt bij volledige verbranding van een m³ gas onder
normale omstandigheden in de lucht, onder een constante
druk van 1,01325 bar en bij een constante temperatuur
van 25 °C, waarbij al de waterdamp, gevormd bij de
verbranding, is gecondenseerd op 25 °C.
 

 

Ik kom er alleen niet achter of die 25°C alleen geldt voor de verbranding, of ook voor de meting. Dat isonummer is trouwens een typefout in die PDF: dat moet ISO 6976 zijn
 
In Vlaanderen wordt overigens wél afgeleverd op 21mbar voor het hoogcalorische gas (ca 12 MJ/Nm³) , en op 25 voor het laagcalorische (ca 9,8 mJ/Nm³).  Typisch is dat de verhouding 25:21 nagenoeg gelijk is aan 12:9,8) 

(Mijn moeder woont in een appartementengebouw. Ze heeft een nogal kouwelijke buurvrouw, die permanent op 25°C stookt. De meterkast is geheel inpandig, en dus ongetwijfeld wordt het gas daar op 25°C gemeten. Die buurvrouw betaalt dus 5% meer dan ze werkelijk afneemt)
[/quote]

Ik geloof dat ik een gelijkaardig probleem heb: op de 15e etage met een inpandige meter die normaliter altijd op zeker 18 graden blijft. Gezien het gas 40 meter omhoog moet door de leiding geloof ik wel dat het op temperatuur is als het eenmaal boven is, en het drukversschil is ook aanwezig.

Nu gaat het bij mij alleen om gas om op te koken, niet voor verwarming, dus is het geen groot bedrag, maar ergens zou het tocg gecompenseerd moeten worden als je het voor iedere gebruiker eerlijk wilt afrekenen.

Ik vermoed dat de kosten van systematisch nauwkeurig de temperatuur van het gas meten hoger uitvallen dan de eventuele verschillen die hieruit voortvloeien, zeker gemiddeld gezien. Dit lijkt me dan ook een voorname reden om de correcties niet al te nauwkeurig te bepalen, want dan gaat iedereen er op achteruit.

Dat is inderdaad de reden. Hoe groter een klant, dus hoe meer hij afneemt, hoe meer geld er geïnvesteerd kan worden in nauwkeurig meten. Bij grootverbruikers zoals tuinders wordt een meting geplaatst die enkele duizenden euro's kan kosten. Maar daar gaat het dan om jaarverbruiken in de orde van miljoenen kuubs.
Een huishoudgasmeter kost minder dan 100 euro. Zou je daar ook willen corrigeren voor druk en temperatuur, dan gaat de meting meer kosten dan het jaarverbruik. Is dus economisch niet interessant.
Hetzelfde geldt overigens voor elektriciteitsmetingen. Hoe groter de klant, hoe meer het de moeite loont om te investeren in een nauwkeuriger meting.