sciencetalk

qrnlk schreef:Golven? Voordat er tijd en ruimte was?

En wat was er voor die golven?

Strings zijn nog theoretisch, en zullen dat voorlopig wel blijven, en theorien daarop gebouwd zijn nog speculatiever. Maar de link die ik poste verhaalt over een ruimte waarvan de onze slechts een deel is, waar door een botsing een lockin ontstond: een set van elementen verenigd door beperkende wetten. Ook wel bekend als onze wereld.

En verder .. beetje gemeen dan te vragen wat ervoor was. Natuurlijk weet niemand dat nog, het is IMO al een hele prestatie dat de wetenschap zich langzaam verlegd buiten de wereld zoals we die om ons heen zien.

Grappig dat mensen altijd blijven 'hangen' in 'onze' dimensies:

1. Lengte

2. Breedte

3. Diepte

4. Tijd

Als je dan gaat vragen wat er 'voor' de bigbang 'was', blijf je weer 'hangen' in deze 4 dimensies, die pas gevormd zijn bij de big bang. Het feit blijft dat we nooit zullen weten in wat voor dimensies de big bang is ontstaan, omdat dit ons denkvermogen (ons 'kader') simpelweg te boven gaat. De vraag wat er het moment voor de bigbang gebeurde, is dan net zo leeg als: 'Welke kleur heeft woensdag?'. Alles wat we ons ooit voor zullen kunnen stellen, zal in de in ons bekende 4 dimensies zijn.

Bij deze mijn bijdrage pi.gif

'Welke kleur heeft woensdag?'

Welke woensdag? Er zijn zo veel. pi.gif

Wellicht is het een linguistisch probleem? Hebben we de juiste woorden en grammatica nog niet ontwikkeld?

qrnlk schreef:Welke woensdag? Er zijn zo veel. pi.gif

Wellicht is het een linguistisch probleem? Hebben we de juiste woorden en grammatica nog niet ontwikkeld?

Je kunt niet vragen 'waar' iets ligt als het zich niet in een lengte/breedte/diepte/tijdstip bevindt...

In een ander topic (Evo en/of ID) werd een vergelijkbare vraag gesteld

wie is die ontwerper en vanwaar komt die ontwerper? hoe gaat die ontwerper te werk? welke technieken heeft het toegepast.

In wezen heeft de big bang theorie hetzelfde probleem: Wat was er voordien? Wat veroorzaakte de big bang?

Het is niet perse zo heel raar dat mensen vragen wat er voor de big bang plaatsvond. Het probleem is alleen dat we voor zo ver we weten deze vragen nooit zullen kunnen beantwoorden: Vanuit ons standpunt bezien is het heelal alles wat er is en is er niets voor, voorbij of buiten dit heelal. Er zijn valide wetenschappelijke vragen waar de wetenschap geen antwoord op kan geven.

Deze tijd bestaat slechts in dit universum.

En voor de Big Bang was er waarschijnlijk niets. Niets explodeerde en genereerde alles. Dat somt het een beetje op. (De huidige theorie dat is). En het lijkt vooralsnog redelijk logisch

Het is niet perse zo heel raar dat mensen vragen wat er voor de big bang plaatsvond. Het probleem is alleen dat we voor zo ver we weten deze vragen nooit zullen kunnen beantwoorden: Vanuit ons standpunt bezien is het heelal alles wat er is en is er niets voor, voorbij of buiten dit heelal. Er zijn valide wetenschappelijke vragen waar de wetenschap geen antwoord op kan geven.

Het punt is juist dat het géén valide vragen zijn, in ieder geval niet wetenschappelijk gezien. Met de big bang ontstond tijd, dus vragen wat er voor was is onmogelijk.

Het punt is juist dat het géén valide vragen zijn, in ieder geval niet wetenschappelijk gezien. Met de big bang ontstond tijd, dus vragen wat er voor was is onmogelijk.

Jouw wetenschap is beduidend dogmatischer dan mij wetenschap

Heeft niets met dogma's te maken: binnen de huidige, gangbare theorie is het geen valide vraag.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat als iemand met een geheel nieuwe (wetenschappelijke) theorie komt, die (ruimte-)tijd níet laat beginnen bij de big bang en dus uitspraken over tijd vóór de big bang kan doen, niet met wetenschap bezig is.

Maar dat is hetzelfde als zeggen: als iemand met een geheel nieuwe theorie komt die het wél toelaat sneller dan met c te reizen, en die theorie klopt, is het valide te vragen hoe de wereld eruit ziet vanuit een waarnemer die zo snel reist.

Wat phys schrijft klopt. Wat toekomstige theorieën zullen antwoorden begint stilaan vorm te krijgen, maar valt nog buiten het bevestigde wetenschappelijk kader. Feit is dat de Big-Bang een singulariteit levert en dat dat schort. In kwantum kosmologie was recent bijvoorbeeld veel aandacht voor onderzoek naar fysica binnen een model van een 'Big Bounce'.

Dus misschien hebben we onvoldoende benadrukt dat er niets voor de Big Bang was in het Big Bang-model.

Maar daarmee is dan wel bewezen dat de vragen wetenschappelijk zijn, immers er vind zelfs wetenschappelijk onderzoek plaats gebaseerd op deze vragen.

Op dit moment zijn deze vragen echter betekenisloos in de context van ons huidige model.

Maar daarmee is dan wel bewezen dat de vragen wetenschappelijk zijn

Wanneer er wordt bijverteld binnen welk model wel ja (zonder specificatie moet men uitgang van gewone BB, waarbinnen de vraag slechtgesteld is). Het is ook mogelijk dat men in een toekomstig model beantwoord 'deze vraag is slechtgedefinieerd', zonder dat deze theorie met problemen komt te zitten (en ik heb, zonder dat ik voor hem wil spreken, het vermoeden dat Phys beseft dat dit geen probleem is en probeert dit over te brengen).

Tja, nu verzanden we eigenlijk in een semantische discussie. eendavid spreekt goed voor mij ( ).

Op dit moment zijn deze vragen echter betekenisloos in de context van ons huidige model.

De antwoorden óók pi.gif

Binnen eventuele andere modellen wel. Die modellen zijn tot nu toe nog niet wetenschappelijk bewezen, wat een andere verwoording is van wat ik hiervoor zei.

Of de vragen zelf dan wel ligitiem zijn in de wetenschap is, zoals ik al zei, een semantische discussie. We zijn het in ieder geval eens.

Ik kan mij toch niet helemaal vinden in de uitspraak dat er "niets" was. Al die massa materie in de ruimte kan toch niet van "niets" gekomen zijn?

Ik kan mij toch niet helemaal vinden in de uitspraak dat er "niets" was.

Men zegt niet dat er "niets" was. Men zegt dat "er" geen bestaansrecht had. "Er" gaat namelijk uit van het bestaan van ruimte(tijd).