Bartjes schreef:
Tot het tegendeel gebleken is ga ik er vanuit dat de wereld overal en altijd aan dezelfde natuurwetten gehoorzaamt. En verder dat wij die natuurwetten ook kunnen waarnemen.
Alleen wordt de intuïtie gevormd door onze omgeving, oftewel dat deel van de waanemingen die op tijd- en lengteschalen van ons dagelijks leven voorkomen, en aan bijvoorbeeld processen die met een snelheid verlopen die verwaarloosbaar is ten opzichte van de lichtsnelheid. Het is heel goed mogelijk, en zelfs zeer waarschijnlijk, dat je in zo'n beperkt regime ook maar een deel van het hele plaatje waarneemt, of anders gesteld: dat de waarneming die je intuïtie gaat vormen beschreven kan worden met iets wat goed beschouwd een ruwe benadering van het echte verhaal is.
Het gevaar ligt er daardoor in dat de door een beperkt deel van de mogelijke gebeurtenissen gevormde intuïtie gebruikt wordt voor natuurwetten die (ook) op heel andere schalen moeten gelden, en dan gaat het mis.
Om een voorbeeld te noemen: In het dagelijks leven komen we golfverschijnselen tegen: We zien golven in de zee, en de voortplanting van de verstoring als er een steen in een vijver wordt gegooid. We kunnen zelfs zien dat geluid samenhangt met een trillende beweging in een object zoals een snaar, en kunnen zien dat die trilling zich voortplant.
Intuïtief zou je dan aannemen dat alle golfverschijnselen door iets gedragen moeten worden, dat het een verstoring is die zich ergens in voortplant.
Maar dat hoeft natuurlijk helemaal niet zo te zijn. Dat de golfverschijnselen die wij in de wereld om ons heen waarnemen zich op die manifesteren wil helemaal niet zeggen dat dat voor alle golfverschijnselen moet gelden.