Wat heeft geloof er mee te maken? Een wetenschapper neemt waar, poneert een hypothese die de waarneming goed beschrijft of verklaart, en gaat aan de slag om die hypothese te bevestigen of te falsificeren. Bij voldoende bewijs weten we dat de hypothese klopt, dat hoeven je dan niet meer te geloven.
Je kunt een wetenschappelijke hypothese
per definitie nooit bevestigen.
"Karl Popper" schreef:1. It is easy to obtain confirmations, or verifications, for nearly every theory -- if we look for confirmations.
2. Confirmations should count only if they are the result of risky predictions; that is to say, if, unenlightened by the theory in question, we should have expected an event which was incompatible with the theory -- an event which would have refuted the theory.
3. Every "good" scientific theory is a prohibition: it forbids certain things to happen. The more a theory forbids, the better it is.
4. A theory which is not refutable by any conceivable event is non-scientific. Irrefutability is not a virtue of a theory (as people often think) but a vice.
5. Every genuine test of a theory is an attempt to falsify it, or to refute it. Testability is falsifiability; but there are degrees of testability: some theories are more testable, more exposed to refutation, than others; they take, as it were, greater risks.
6. Confirming evidence should not count except when it is the result of a genuine test of the theory; and this means that it can be presented as a serious but unsuccessful attempt to falsify the theory. (I now speak in such cases of "corroborating evidence.")
7. Some genuinely testable theories, when found to be false, are still upheld by their admirers -- for example by introducing ad hoc some auxiliary assumption, or by reinterpreting the theory ad hoc in such a way that it escapes refutation. Such a procedure is always possible, but it rescues the theory from refutation only at the price of destroying, or at least lowering, its scientific status. (I later describe such a rescuing operation as a "conventionalist twist" or a "conventionalist stratagem").(Ik ken alleen maar bewijzen van het tegendeel. Geloof (geinstitutionaliseerd in een kerk) heeft de ontwikkeling van kennis vertraagd. Nog nooit heeft religie ook maar iets opgeleverd wat de mensheid één stap verder bij geluk, vrede en vrijheid heeft gebracht.
Aha. Maar geloof en religie zijn niet synoniem, het zijn zelfs totaal verschillende begrippen die vrijwel niets met elkaar te maken hoeven hebben.
Geloof is de overtuiging in een idee, een hypothese -- bijvoorkeur op basis van aanwijzingen of bewijzen*. Er is geloof voor nodig om een lijn te trekken door de waargenomen meetpunten. Je hebt geen
bewijs dat deze punten op een lijn liggen, slechts aanwijzingen. Je kunt ook nooit elke tussen toestand meten. We geloven echter dat deze punten allemaal op een lijn liggen. Je kunt dit geloof
toetsen door een paar punten te meten maar je kunt dit geloof
nooit bevestigen aangezien je niet alle punten kunt meten. Er hoeft echter maar 1 punt te zijn die niet op deze lijn ligt en je gelooft niet meer in de hypothese.
Religie is een cultureel fenomeen. Waar geloof individueel is, is religie slechts mogelijk in groepsverband. Zoals elke cultuur heeft ook een religie de behoefte dat haar leden blijven geloven in de wenselijkheid ervan. Zonder dit geloof valt het namelijk uit elkaar en vergaat het.
Merk op dat instituten, of ze nu religieus, politiek of economisch van aard zijn, nog nooit mensen geluk, vrede of vrijheid gebracht hebben. Slechts individuen kunnen dit namelijk doen.
* Geloof in een idee
zonder bewijs noemt men
lichtgelovigheid.
Hoe weten we überhaupt iets? Door boeken te lezen, persoonlijke ervaringen, luisteren naar anderen, etc.