Ster- of driehoekschakeling
Geplaatst: di 06 jul 2010, 12:07
Ik heb een SKA-Motor van Heemaf (NK 15-2), met een typeplaatje dat 220V (met sterteken) en 380V (met driehoekteken) vermeldt. Elders op dit Forum werd de vraag gesteld of een dergelijke motor op 220 volt zou kunnen draaien. Dat lukte mij niet volgens de Steinmetz-methode. Op 3-fasen 220 V met dus de drie fasen aangesloten op het 'klemmenbord' (U, V en W) en gelijktijdig de bovenste klemmen Z, X en Y doorverbonden, werkt de motor uitstekend. Door V en W te wisselen kan ik de draairichting omzetten. Bovengenoemde schakeling is volgens mij de Ster-schakeling die is bedoeld om de motor aan te laten springen. Eenmaal opgang zou je dan door moeten schakelen naar driehoek. Nu las ik dat dit doorschakelen bij kleinere motoren niet gebruikelijk is. Ik heb uit de Heemaf-archieven een schakeling gekregen om de motor te laten draaien met behulp van een eenvoudige sterdriehoekschakelaar. Maar die schakeling is bruikbaar voor zowat alle Heemaf-motoren, althans er staat niet expliciet bij voor welke motoren de schakeling NIET is bedoeld. Omdat de motor een waterpomp aandrijft, is het gebruik altijd langdurig, bijvoorbeeld zes dagen of langer continue. In dat geval zou de driehoekschakeling wel eens een verplichting kunnen zijn; ook kan de daling van de ampèrage een aantrekkelijke gedachte zijn.
Maar nu is er nog een andere mogelijkheid (en die heb ik nog niet geprobeerd): aansluiting op het klemmenbord volgens de driehoek-methode. De klemmen onder en boven worden dan verticaal doorverbonden, waarbij de drie fasen aangesloten blijven op de klemmen U, V, W. Daarbij is U dan verbonden met Z, V met X en W met Y.
De handleiding van Heemaf geeft geen uitsluitsel. Bijvoorbeeld: "Dit aansluitschema wordt door Heemaf bij elk toestel verstrekt. Bij de normale ster-driehoekschakelaars kan het worden gevonden op een plaatje dat in het deksel is bevestigd. Bij alle andere bedieningstoestellen wordt het in een enveloppe medegezonden." Zo staan er nog meer hele grappige zinnen in waarmee je dus helemaal niks opschiet. "Het spreekt vanzelf, dat deze motoren niet blijvend in ster mogen worden geschakeld, aangezien hiervoor een net met een spanning van 660V nodig zou zijn en een dergelijk net niet voorkomt."
De vragen zijn: Moet a) bij langdurig gebruik na ster altijd worden doorgeschakeld naar driehoek, bijvoorbeeld met een eenvoudige handbediende sterdriehoekschakelaar en b) kan zo'n motor ook meteen driehoek geschakeld worden met behulp van de drie verbindingsplaatjes zodat de sterdriehoekschakelaar vervangen kan worden door een 3-polige aan-uit schakelaar?
De data: 220V (5,5A) 380V (3,2A), 2 HP, 2550 RPM, bouwjaar ca 1954
Maar nu is er nog een andere mogelijkheid (en die heb ik nog niet geprobeerd): aansluiting op het klemmenbord volgens de driehoek-methode. De klemmen onder en boven worden dan verticaal doorverbonden, waarbij de drie fasen aangesloten blijven op de klemmen U, V, W. Daarbij is U dan verbonden met Z, V met X en W met Y.
De handleiding van Heemaf geeft geen uitsluitsel. Bijvoorbeeld: "Dit aansluitschema wordt door Heemaf bij elk toestel verstrekt. Bij de normale ster-driehoekschakelaars kan het worden gevonden op een plaatje dat in het deksel is bevestigd. Bij alle andere bedieningstoestellen wordt het in een enveloppe medegezonden." Zo staan er nog meer hele grappige zinnen in waarmee je dus helemaal niks opschiet. "Het spreekt vanzelf, dat deze motoren niet blijvend in ster mogen worden geschakeld, aangezien hiervoor een net met een spanning van 660V nodig zou zijn en een dergelijk net niet voorkomt."
De vragen zijn: Moet a) bij langdurig gebruik na ster altijd worden doorgeschakeld naar driehoek, bijvoorbeeld met een eenvoudige handbediende sterdriehoekschakelaar en b) kan zo'n motor ook meteen driehoek geschakeld worden met behulp van de drie verbindingsplaatjes zodat de sterdriehoekschakelaar vervangen kan worden door een 3-polige aan-uit schakelaar?
De data: 220V (5,5A) 380V (3,2A), 2 HP, 2550 RPM, bouwjaar ca 1954