Is er eigenlijk een "netto" windsnelheid boven de aarde?

[Jan van de Velde]

Dat luchtschilletje (want meer is het niet, enkele tientallen kilometers op een aardstraal van 6375 km) draait (per saldo) braaf met ons mee ..//..

Dit van mezelf nog eens teruglezende vraag ik mij eigenlijk af of ik dat wel zo stellig mag zeggen :-k ? Over heel de wereld genomen, alles vectorieel opgeteld, zou er niet een heel licht oostenwindje waaien als we weereffecten zouden kunnen uitschakelen?

[Bart]

Dit is een moeilijke vraag. Vrijwel alle luchtstromen (inclusief straalstromen) zijn een combinatie van de draaing van de aarde en (lokale) opwarming van de lucht. Daar komt dan bij dat de lucht zich in verschillende "lagen" heeft verdeelt.

Vanuit jouw gedachtengoed zou "iets" de luchtstroom moeten vertragen, waardoor de aarde sneller draait dan de luchtstroom. Echter, ik zie niet in wat dit "iets" zij moeten zijn. Door frictie tussen aardoppervlak en de onderste luchtlaag, draait deze met dezelfde snelheid met de aarde mee. Deze luchtlaag neemt de volgende luchtlaag mee, etc.. Er is niets in de ruimte wat dit proces tegenhoud (het vacuum probeert de buitenste luchtstroom niet te vertragen). Het enige wat meespeelt is massatraagheid, maar dat zal na zo'n 70 mijloen jaar geen rol meer spelen.

[Arie Bombarie]

Interessante vraag; ik heb mij hetzelfde een tijd geleden afgevraagd.

Twee interessante links die ik toen tijdens mijn zoektocht ben tegengekomen zijn:

The rotational speed of the upper atmosphere

http://articles.adsa...000248.000.html

Measurements of upper-atmosphere rotational speed from changes in satellite orbits

http://www.dtic.mil/...t/u2/741611.pdf

In de eerste link is - onder andere - het volgende te lezen:

Tekst 838 keer bekeken

In deze laatste bron staat bijvoorbeeld het volgende:

Recent results reviewed in this Report confirm the previous finding that the upper atmosphere at heights of 200 to 350 km rotates on average faster than the Earth, and that the average rate of rotation increases with height from about 1.1 rev/day at 200 km to nearly 1.4 rev/day at 350 km. However, it .-ppears that the rotation rate decreases above 350 km, to about 1.0 rev/day at 420 km and 0.7 rev/day at 500 km. In addition, new studies at heights of 120 to 230 km indicate wide variations in the rotation rate over short time intervals.

Mocht je nog meer interessante informatie vinden m.b.t. de rotatiesnelheid van de atmosfeer t.o.v. de aarde, dan hoor ik dat graag .

[Michel Uphoff]

zou er niet een heel licht oostenwindje waaien

Leuke vraag!

Het vacuüm zou in theorie geen invloed kunnen uitoefen op de dampkring; anderzijds een absoluut vacuüm is het ook weer niet. Zonnewind & Co zullen denk ik wel netjes uitgemiddeld zijn (vertragen en versnellen een evenredig deel). Dus of dit allemaal een meetbaar effect zou hebben betwijfel ik.

Maar.. er zal ook in de dampkring iets als eb en vloed zijn lijkt mij. En aangezien de vloedgolf (bij het oppervlaktewater) door de aardrotatie vóórloopt op de Maan en daardoor de Maan 'opzwiept' en de aardrotatie vertraagt, zou je eenzelfde (maar veel zwakker) effect verwachten bij de dampkring.

Dus zou dan de dampkring de rotatie van de Aarde moeten vertragen (en de omloopsnelheid van de Maan vergroten), en al met al zou dat dan inderdaad moeten resulteren in een heel zwak oostenwindje... denk ik ... :-k

[Benm]

Dat denk ik ook, puur omdat de 'zonnewind' een interactie heeft met de atmosfeer, en daardoor een miniem "remmend" effect heeft op de rotatie. Uiteraard geldt hetzelfde verhaal, in mindere mate, ook nog voor kosmische achtergrondstraling, waarbij dus ook de beweging van de aarde ten op zichte van het galactisch centrum nog een rol speelt. Gezien de beweging van de zon tov het galactisch centrum zou de totaalsom dus nog iets afwijken van puur kijken naar het aarde-zon systeem.

In de praktijk valt dat effect natuurlijk compleet in het niet vergeleken met straalstromen die snelheden tot enkele honderden kilometers per uur behalen. Zouden die niet bestaan dan zou je sneller naar de andere kant van de wereld kunnen vliegen als je dat tegen de draairichting van de aarde in deed, al betwijfel ik of het verschil ook maar 1 minuut zou maken op een vlucht van pakweg tokyo naar madrid.