sciencetalk

Ik vraag mij af hoe het komt dat sommige landen zo achter blijven tov het westen. Ik denk dan aan landen genre de latijns amerikaanse landen. Landen die dus politiek en militair redelijk stabiel zijn, een deftige infrastructuur hebben en een redelijke scholingsgraad. Als ik kijk naar het westen moeten die landen toch rond de 90% van het werk die wij doen, ook kunnen doen. Maar waarom verdienen hun verkopers, chauffeurs, bouwvakkers, ...dan zoveel minder dan in het westen?

Die 90% trek je uit de lucht, een inschatting gebaseerd op...

Dat is sowieso niet makkelijk vergelijken. Je kunt niet zomaar iemands salaris omrekenen naar de euro en dan een oordeel vellen. Je moet dan ook kijken wat een boterham kost in dat land if een appartement enz.

Uiteraard kan dat niet, maar daarvoor heb je de purchasing power parity, wat het loon in perspectief zet met het prijsnivo ter plekken. Grofweg, hoeveel spul iemand kan kopen van een modaal salaris (of x uur werken) in een gegeven land.

Als je het op die manier vergelijkt blijven opkomende economien echt niet zo ver achter. In landen als de VS, australie en nederland is het PPP inkomen best hoog. Maar als je bijvoorbeeld een europees land als portugal vergelijkt met maleisie, chili of argentinie is het verschil helemaal niet zo groot.

Als je wat verder gaat kijken naar bijvoorbeeld de landen die voorheen joegoslavie vormden kun je zelfs wel constateren dat in een aantal van die landen de pruchasing power larger ligt dat in genoemde voorbeelden, hoewel het absolute inkomen in rauwe euros/dollars hoger ligt.

Ik zal eens een ander voorbeeld geven: Portugal. Hoe kan het dat portugal maar de helft van de koopkracht heeft tov nederland (in PPP). Daar zal wel een historische reden voor zijn, maar waarom is dat vandaag het geval?

WimR schreef: Ik zal eens een ander voorbeeld geven: Portugal. Hoe kan het dat portugal maar de helft van de koopkracht heeft tov nederland (in PPP). Daar zal wel een historische reden voor zijn, maar waarom is dat vandaag het geval?

Ik ga je een deel van het antwoord geven dat ik onlangs gelezen heb in Ha-Joon Chang's boek '23 dingen die ze je niet vertellen over het kapitalisme'
Het boek is een warme aanrader. http://www.bol.com/nl/p/23-dingen-die-ze-je-niet-vertellen-over-kapitalisme/1001004010630815/
De man weet waarover hij het heeft, want professor in Cambridge inzake ontwikkelingseconomie (over hoe landen zich economisch ontwikkelen).
 

1. De allerbelangrijkste reden is inderdaad historisch. De lage landen hebben instituties opgebouwd, en een erg goed functionerend economisch systeem waarin mensen gedachteloos de economie kunnen binnenstappen en vlotjes meedraaien. Je kunt gaan werken voor een bedrijf, hoeft je niet veel zorgen te maken over slechte werkomstandigheden, bent zeker dat je je familie kunt voeden, vrij zeker dat je kinderen dezelfde of meer luxe gaan hebben, dat je niet zomaar je huis/werk/familie gaat verliezen, dat je vannacht droog kan slapen. Dat maakt dat we hier erg efficiënt kunnen produceren, want de werkkrachten zijn gefocust en verliezen maar weinig tijd met zich zorgen te maken.
   
   Hypothetisch: Stel dat alle bedrijven en de overheid opgezegd worden, en iedereen van vandaag op morgen zijn werk verliest. Je hebt dan in de lage landen dezelfde mensen, dezelfde goederen, gebouwen en fabrieken, enkel de lijm in de vorm van bedrijven, verenigingen, overheid en instituties is weg. Eén grote anarchie. Iedereen is plotsklaps stomweg vergeten met wie hij hoort samen te werken en beseft wat voor een gebakken lucht de ideeën die onze maatschappij bij elkaar houden wel zijn. Stel dat dat magisch kon. 
   
   Je zult de productiviteit zien kelderen omdat we erg veel energie moeten steken in het opnieuw opbouwen van die instituties. Om iedereen weer braaf op zijn plaats te krijgen, miljoenen mensen, totdat iedereen terug een tandwiel is in de economische machine is en braaf doet wat hij gezegd wordt, zonder corruptie en met veel motivatie, vereist ongelofelijk veel energie. Maar dat is exact wat er in de armere landen gebeurt en waarom ze minder efficiënt zijn. Zij zijn erg veel energie kwijt aan het spelen met het in orde krijgen van hun instituties, met het ineen puzzelen van hun tandwielenkast.
   
   Die lijm, die voor onze goede tandwielenkast zorgt waar nieuwe tandwielen zorgeloos kunnen instappen, is de reden waarom we hier rijk zijn. En het opbouwen van onze tandwielenkast in het Westen heeft letterlijk eeuwen geduurd.
   
    
2. Zoals je je misschien herinnert uit lessen economie, kun je door je eigen markt af te sluiten een economisch voordeel behalen uit andere landen als zij dat niet doen. Nu hebben we de afgelopen jaren wereldwijd opengegooid, en kunnen we goederen kopen vanuit Argentinië tot Taiwan. Er is echter 1 erg belangrijke uitzondering: de arbeidsmarkt. De belangrijkste reden waarom wij rijk blijven, en zij arm, ondanks dat de markten min of meer open zijn, is omdat wij geen immigranten toestaan in onze landen. Enkel de afzetmarkten zijn geopend, de arbeidsmarkten hebben we dicht gehouden, waardoor productievere landen (wij) het gemakkelijk halen van de minder productieve landen (zij).
   
    
3. Een groot deel van de arme landen wordt ook nog altijd neo-koloniaal leeggezogen door het westen, via gigantische staatsschulden. Erg veel belastinggeld uit veel ex-kolonies komt nog steeds in het Westen terecht (voor sommige landen gaat het om tientallen procenten van het staatsinkomen).
   
    
4. De economische toplaag bij ons is beter opgeleid. Voor ongeveer 90 tot 99% van de mensen maakt het niet uit of ze ooit een hogere schoolopleiding kregen of niet. Een buschauffeur bij ons is even productief als dezelfde kerel uit India, die het zonder enige opleiding ook kan. Onze elite is wel aantoonbaar productiever dan haar equivalent in veel armere landen. Het is de top 1% bij ons die wel degelijk het verschil maakt, zij doen de instituties uit puntje 1 draaien en zorgen dat de andere 99% het bij ons veel beter hebben, voor hetzelfde werk als in minder fortuinlijke landen.

Er staan nog redenen in het boek, maar dit zijn de 4 die ik me nu herinner. Geef me een schreeuw als je wil dat ik het eens op mijn boekenplank terugzoek.

Wat portugal betreft telt dat voormalig-kolonisator-zijn natuurlijk niet, ze zouden van zo'n situatie eerder beter worden dan slechter. Een gesloten markt is het evenmin, als EU lidstaat hebben ze in principe vrije markt voor zowel wernemers als kopers met de rest van de EU.

Wat portugal wel relatief arm maakt is de lagere productiviteit. Dat zegt niet dat portugezen lui zijn, maar wel dat het ze wellicht aan kapitaal ontbreekt om te automatiseren waardoor processen veel meer werk vergen dan daadwerkelijk nodig is als je wel over kapitaal beschikt.

Je ziet dat ook duidelijk terug in hoeveel mensen er bijvoorbeeld een snelle internetverbinding hebben. Nederland haalt daarin met gemak de top 10, terwijl portugal maar net de top 50 haalt. Niet dat snel internet productief maakt, maar het geeft wel een aardig beeld van de staat van techniek in een land.

317070 schreef:  
Een groot deel van de arme landen wordt ook nog altijd neo-koloniaal leeggezogen door het westen, via gigantische staatsschulden. Erg veel belastinggeld uit veel ex-kolonies komt nog steeds in het Westen terecht (voor sommige landen gaat het om tientallen procenten van het staatsinkomen).

 
Dit volg ik niet helemaal, zou je dit kunnen toelichten? Hoe kun je via staatsschulden een land leegzuigen? Bedoel je bijvoorbeeld dat Zuid-Amerikaanse landen nog een flinke schuld hebben open staan bij Spanje en daarover rente betalen?

Wat portugal betreft telt dat voormalig-kolonisator-zijn natuurlijk niet, ze zouden van zo'n situatie eerder beter worden dan slechter. Een gesloten markt is het evenmin, als EU lidstaat hebben ze in principe vrije markt voor zowel wernemers als kopers met de rest van de EU.

Voor Portugal is het vooral puntje 1 die van belang is. Hun institutionele structuur is minder sterk dan in Nederland.

En Portugal heeft al te lang geen kolonies meer. Het verloor Brazilië in 1820-1825.

Math-E-Mad-X schreef:Dit volg ik niet helemaal, zou je dit kunnen toelichten? Hoe kun je via staatsschulden een land leegzuigen? Bedoel je bijvoorbeeld dat Zuid-Amerikaanse landen nog een flinke schuld hebben open staan bij Spanje en daarover rente betalen?

Nee, Zuid-Amerikaanse landen hebben typisch erg grote schulden openstaan tegenover de Verenigde Staten. Toen het nog allemaal dictaturen waren, dictaturen die soms zelfs platweg door de VS geïnstalleerd werden, mochten ze enorme hoeveelheden geld lenen bij de Westerse landen, geld dat uiteraard nergens in geïnvesteerd werd waaruit je een return on investment kunt verwachten. Geld tegen absurde interestvoeten.

Dat nekt die landen nog altijd. Kijk maar naar Argentinië: http://www.newyorker.com/business/currency/argentinas-rational-default

Goed boek over het onderwerp: Noreena Hertz 'IOU' http://www.amazon.com/IOU-Debt-Threat-Must-Defuse/dp/0007178980/ref=asap_B001HD08ME_1_4?s=books&ie=UTF8&qid=1412674860&sr=1-4 (ook professor in Cambridge)

Ah, okee, bedankt. Alhoewel ik het toch een beetje ver vindt gaan om hier de term 'kolonialisme' te gebruiken. Die landen zijn weliswaar ex-kolonies van westerse landen, en hun problemen zijn indirect waarschijnlijk inderdaad veroorzaakt door het kolonialisme van vroeger, toch vind ik niet dat hier direct sprake is van kolonialisme.
 
Je zou misschien wel kunnen zeggen dat ontwikkelingslanden worden uitgebuit. Maar dat is in mijn ogen toch niet hetzelfde als kolonialisme.

Math-E-Mad-X schreef: Je zou misschien wel kunnen zeggen dat ontwikkelingslanden worden uitgebuit. Maar dat is in mijn ogen toch niet hetzelfde als kolonialisme.

Dat is waar, daarom dat ik de term kolonialisme helemaal niet gebruikt heb, maar neo-kolonialisme. Dat is geen neologisme van mij, maar gewoon de wetenschappelijke term voor wat ik in die paragraaf beschrijf: https://en.wikipedia.org/wiki/Neocolonialism