sciencetalk

Moet ge 'u' als hoofdletter schrijven?  

Net zoals 'I' in het engels ook altijd een hoofdletter moet zijn.  

bv: Ik geef U een hand.  

En ik neem uw hand vast.  

Ik dacht altijd dat dat zo was. Ik weet niet hoe ik erbij kom eigenlijk

Volgens mij mag je 'u' gewoon met een kleine letter schrijven.  

Tenzij je tegen/over een god spreekt.  

(denk ik)

Het persoonlijk voornaamwoord u werd vroeger in brieven met een hoofdletter geschreven. Die gewoonte is in onbruik geraakt.

GIJ, JIJ OF U?  

Iemand met ”u” aanspreken, betekent in het algemeen dat we die aangesproken persoon duidelijk willen maken dat deze onze meerdere is. Het grote verschil tussen ”jij” en ”u” is er niet altijd geweest.

”U” als beleefdheidsvorm dateert van begin negentiende eeuw. In de oudheid kende men slechts de aanspreekvorm ”jij”. Bij de Romeinen was dat ”tu”. Wanneer precies is onbekend, maar in de vierde eeuw na Christus, begon men de keizer in Rome aan te spreken met ”vos” (jullie). Dit gebeurde waarschijnlijk onder invloed van het door de keizer zelf gebruikte ”nos” (wij) als hij namens zijn volk sprak. In de loop van de geschiedenis gingen de mensen deze beleefdheidsvorm gebruiken in situaties waarbij men te maken had met een meerdere. In het middeleeuwse Europa sprak de adel het gewone volk aan met ”jij” en zei het volk ”Uwe edele” of ”Uwe edelheid” tegen de adellijke lieden. In de zeventiende eeuw werd het gebruikelijk om deze lange aanspreekvorm te verkorten tot ”Uwe” of ”Ue”. Het duurde echter tot het begin van de vorige eeuw voordat de in Holland afgekorte U-vorm als Algemeen Beschaafd Nederlands het ”ge” of ”ghi” steeds meer terugdrong in de hoek van platte taal en dialect.

Een dergelijke ontwikkeling van een aparte beleefdheidsvorm heeft zich trouwens in heel Europa voorgedaan. In het middeleeuwse Engeland, waar ”Thou” (je) en ”Ye” (u) werd gebruikt, ontstond het woord ”you” dat tot op heden de betekenis van zowel ”jij” als ”u” heeft.

Eerst in Holland en later in gebieden met een sterke Hollandse invloed voerden de schoolmeesters en predikanten het ”u” als beschaafde aanspreekvorm in. Tot in deze eeuw werd het op de Veluwe, de Zuid Hollandse eilanden, in Groningen en Friesland niet gebruikt. Een Hollander viel ermee door de mand en de afstand, die hij met het ”u” had geschapen, deed de taalbewuste Fries doorlopen zonder te antwoorden.

Het ”u” vond zijn weg in het taalgebruik ondanks de strijd, die de beroemde taalgeleerde Johan Winkler ertegen voerde. In 1874 schreef hij: ”Wil men dan met alle geweld elkander niet meer met ”dou” aanspreken, dat men liever het redelijke Brabantsche ”gij” neme dan het bespottelijke Hollandsche ”u”.” Deze van geboorte Friese taalgeleerde betreurde het, dat in Holland al drie eeuwen eerder de Friese aanspreekvorm ”dou” (in het Duits ”du”) verdwenen was.

Het woord ”u” zou dus uit de afkorting van ”uwe edelheid” zijn voortgekomen. ”Ue” werd ”U”. Deze tendens wordt niet door alle taalgeleerden gedeeld. Er zijn ook deskundigen, die van mening zijn, dat de Hollanders het verschil tussen eerste, derde en vierde naamval van ”ghi” langzamerhand verwaarloosden. In het Middelnederlands was de meervoudsvorm van ”du” ”ghi”. Deze meervoudsvorm kende in de 2e, 3e en 4e naamval respectievelijk de vormen: ”uwer”, ”u” en”u”. Wat als fout begon, raakte na verloop van tijd ingeburgerd. Het is ook een aannemelijke verklaring want tegenwoordig en ook weer in het westen van ons land is er een taalverandering aan de gang, die vergelijkbaar is. Steeds meer mensen zeggen: ”Hun hebben de trein genomen” en ”Hun hebben dat gedaan” in plaats van ”Zij”. Uit onderzoek is gebleken, dat de voornaamwoorden vooral in de spreektaal gemakkelijk door elkaar worden gebruikt zoals ook uit het gezegde ”Ons kent ons” blijkt. Misschien wordt ”Hunnie hebben een reisje gemaakt” nog ooit Algemeen Beschaafd Nederlands zoals het woordje ”u”.

Nee, u krijgt een kleine letter. De hoofdletter schrijven we alleen als we speciale eerbied willen uitdrukken,

U met een hoofdletter is niet fout. In speciale gevallen (waarbij de tekstschrijver zeer veel respect heeft voor de persoon naar wie "U" verwijst) is het gebruik van de hoofdletter toegestaan.

V: Moet het persoonlijk voornaamwoord u met een hoofdletter geschreven worden?

A: Nee, u krijgt een kleine letter. Dat geldt ook voor het bezittelijk voornaamwoord uw.

In speciale gevallen is een hoofdletter op een andere plaats dan aan het begin van een zin wel mogelijk. Dan moet U of Uw wel verwijzen naar iemand die volgens de schrijver veel eerbied toekomt. Dat kan bijvoorbeeld de koningin zijn, of God. In de volgende zinnen kan (niet: moet) dus een hoofdletter worden gebruikt:

Grote God, wij loven U.

Schenk ons Uw Heilige Geest.

Majesteit, wij heten U en de Uwen van harte welkom.

ik gebruik altijd "U" in correspondentie. (maar uiteraard wel "uw") Ik zou echter niet durven beweren dat dit de juiste schrijfwijze is. Wel een beleefde.

Ik dacht altijd dat "U" (pseudo)meervoud was en "u" enkelvoud...

Zoals in mijn (door Veertje aangehaald) citaat (en de daarbij vermelde webpagina) staat dat ook 'Uw' met hoofdletter is toegestaan.

Vraag

Wanneer schrijf je u met een hoofdletter?

Antwoord

Net als de andere persoonlijke voornaamwoorden schrijven we u doorgaans met kleine letters. We schrijven U alleen met een hoofdletter om naar een heilige persoon of godheid te verwijzen.

Toelichting

Vroeger werd u als aanspreekvorm met een hoofdletter geschreven, maar dat is tegenwoordig niet meer gebruikelijk. Conform de andere persoonlijke voornaamwoorden, schrijven we u (en ook het bezittelijk voornaamwoord uw) met een kleine letter, behalve als het aan het begin van een zin staat.

(1) Ik verzoek u vriendelijk om te vertrekken.

(2) We hebben uw boek gevonden.

(3) U kunt mij altijd bellen op kantoor.

Een naam voor een heilige persoon of een heilig begrip schrijven we met een hoofdletter. Deze regel heeft ook betrekking op voornaamwoorden die naar een heilige persoon verwijzen.

(4) Uw Koninkrijk kome, Uw wil geschiede.

(5) Wij aanbidden U en loven U.

(6) Op Goede Vrijdag werd Hij aan het kruis genageld.