sciencetalk

Hypothese:
 
Stel dat de Grieken straks wel flink wat geld willen gaan uitgeven om armoede en bezuinigingen te bestrijden, maar het geld er 'theoretisch' niet voor hebben. Gevolg is dat er ergens in hun banksysteem een negatief getal verschijnt.
 
Maar doordat in deze tijd alles uit digitale nullen en enen bestaat en als digitaal getal ergens is opgeslagen in een computer bestand, bepaalt deze kleine rij digitale enen en nullen wel even hoeveel recht iemand heeft om een ander voor hem/haar te laten werken en ook hoeveel beslag iemand mag leggen op natuurlijke bronnen (=geld op je rekening hebben staan). Het is daarom ook snel en eenvoudig om te bedenken, dat een digitaal getal maar een digitaal getal is in een groot computer bestand.
 
Stel dat ik gewoon beslis om dat digitale getal ergens in een computer bestand opgeslagen betrekking hebbende de hoeveelheid geld op mijn rekening even wat te verhogen? Dan kan ik mij de vrijheid verschaffen om niet te werken, op vakantie te gaan, nieuwe auto te kopen, huis, te kopen, etc.
 
Natuurlijk ben ik dan strafbaar en draai ik ongetwijfeld voor vele jaren de bak in. Maar wat als Griekenland zo'n actie onderneemt? Je kunt een land niet zomaar in de gevangenis werpen. Als Griekenland simpelweg aan andere landen zegt, geef mij die scheepsladingen vol met olie en ik schrijf de euro's van de net digitaal opgewaardeerde nationale overheids rekening wel even over! Voor de olieverkoper is het een doodnormale transactie. En ook voor Griekenland. Uiteindelijk stijgt natuurlijk de vraag naar producten en wordt alles duurder en zoiets kan zelfs leiden tot hyperinflatie en val van een monetair systeem.
 
Vraag: Welke instrumenten zijn er om dit soort praktijken tegen te gaan en zijn dit soort praktijken vandaag de dag al niet in volle gang in het huidige digitale tijdperk?

Eigenlijk heel simpel: Als Griekenland dit kan, dan kan de rest van de wereld dat ook. En dat houdt dan direct in dat geld niets meer waard is. De oliemaatschappij wil waarde voor haar olie. Als geld niets meer waard is, accepteren ze dus geen geld meer in ruil voor hun olie. En dus krijgt Griekenland die olie niet.

Dat is wel het uiteidelijke gevolg, maar niet per se het antwoord op de vraag of het -kan-.

Gelukkig gaat het niet zo eenvoudig: Een mutatie is altijd iets dat op twee plaatsen gebeurd. Als je bijvoorbeeld 2 ton van de bank leent heb je enerzijds +200.000 op jouw rekening, maar in de boekhouding van de bank staat elders -200.000. Zou je de laatste mutatie niet doen, dan is de balans tussen activa en passiva niet meer correct.

Simpelwel het saldo muteren valt dus acuut op, maar de vraag blijft wat het gevolg is als je dat vervolgens negeert. Ik vermoed dat men geen zaken meer zal doen met de griekse bank(en) en overheid.

Ger schreef: Als geld niets meer waard is,

Jullie hebben allebei gelijk, in de zin van dat het geld minder waard wordt (inflatie) en dat banken niet met hun balans mogen knoeien. Maar:

1. Geld bijdrukken kun je wel degelijk gebruiken om schulden af te betalen of aankopen te doen. Dat is wat de Europese Centrale Bank sinds een paar maanden aan het doen is en waarom de Euro de laatste maanden 15% minder waard geworden is. De reactie van 'inflatie' is te traag om meteen te corrigeren. Het enige effect is dat je eigenlijk 'waarde' steelt van alle mensen die je munt in bezit hebben. Iedereen die geld op zijn spaarrekening staan had, heeft die 15% minder waard zien worden, en met al die waardes bij elkaar is de Europese Centrale Bank de schulden van landen aan het aflossen.
   
   En aangezien wij hier in de lage landen met dezelfde munt werken als in Griekenland, vraag ik me ook af wat het effect zou zijn moest Griekenland dit op eigen houtje gaan doen.
2. Sinds de Basel-akkoorden (in het bijzonder Basel III) zijn er beperkingen gesteld aan hoe de banken hun balans mogen bepalen. Het is in ieder geval niet zo dat de banken hun activa en passiva in evenwicht moeten houden!
   
   http://en.wikipedia.org/wiki/Basel_III
   
   Ik vraag me ook af wat zou gebeuren moesten de Griekse banken de Basel-akkoorden ruimer gaan interpreteren. Weet er iemand wat de legale basis achter die akkoorden is?

Wat ik me overigens afvraag: hoe controleert men of een bank niet stiekem met zijn eigen klooit? Ik bedoel: wanneer bank A 1000 euro overmaakt naar bank B komt dat er feitelijk op neer dat bank A een getal in zijn database met 1000 verlaagt en dat bank B een getal in zijn database met 1000 vergroot. Maar hoe ziet men er op toe dat een bank niet gewoon stiekem zijn eigen rekening verhoogt zonder dat een andere bank hetzelfde bedrag van zijn rekening afhaalt?
 
Ik snap dat er wetten zijn die dat verbieden, maar er moet toch een soort controle mechanisme bestaan die dat voorkomt. Het lijkt me niet dat het allemaal op goed vertouwen gaat.

Uiteraard staan banken onder toezicht, onder meer van de ECB.

Voor wat het houden van de balans tussen activa en passiva betreft: ik heb het even zo simpel mogelijk genoteerd om te laten zien dat het zou opvallen. Dat is in de praktijk niet veranderd.

Overigens is er nog een andere mogelijkheid: Chartaal geld (bankbiljetten) bijdrukken. Voor zover ik weet worden de griekse eurobiljetten (Y-serienummer) op diverse locaties gedrukt: In nederland, oostenrijk en duitsland, maar het lijkt erop dat een deel van de productie ook in griekenland zelf plaats heeft.

Uiteraard zou men in geval van fraude alle eurobiljetten met een Y serienummer ongeldig kunnen verklaren, ware het niet dat die voor een fors deel al in circulatie zijn in andere eurolanden. Even vlug kijken naar een handvol vijftigjes die ik hier heb liggen (en vrij random zijn aangekomen):

6 stuks met X... (duitsland)
2 stuks met P... (nederland)
1 met S... (italie)
1 met Z... (belgie)

Griekse zitten er niet tussen, maar ze lijken toch wel aardig verdeeld te zijn over de diverse landen. Bovendien zou griekenland ook vals kunnen munten met andere serienummers als ze het echt bont willen maken.