sciencetalk

Een Huygens- of contrabarometer is een smalle U-vormige buis met links een kwikkolom met daarboven (in een afgesloten, wijder gedeelte) vacuum (en kwik); het kwik loopt door naar het onderste gedeelte van het rechter been van de U-buis waar het eindigt in een bredere ruimte (deze ruimte dient als reservoir voor zowel het kwik als de gekleurde vloeistof die nu gaat volgen). Daarboven, in hetzelfde brede gedeelte, een gekleurde vloeistof die vanuit het brede reservoir naar boven doorloopt in een buis met zeer kleine diameter; dit nauwe deel is voorzien van een schaalverdeling waarop de luchtdruk kan worden afgelezen. Het rechter been is van boven open.
Door  verandering van de luchtdruk zal de kwikkolom rechts iets dalen of stijgen (het verplaatst zich naar het afgesloten reservoir linksboven); de gekleurde vloeistof idem, maar doordat die zich in een zeer dunne buis bevindt kan de verplaatsing (het niveau = de luchtdruk) nauwkeuriger worden afgelezen (omdat een geringe wijziging van de hoogte van de kwikspiegel een veel grotere wijziging van de hoogte van de gekleurde vloeistof kolom geeft).
Als de luchtdruk toeneemt zal de kwikkolom rechts dalen, en daarmee ook het niveau van de gekleurde vloeistof. (vandaar de naam contra-barometer).
 
Tot zover de theorie (ik hoop dat mijn beschrijving correct is, ik ben geen natuurkundige).
 
De praktijk: mijn barometer geeft een te hoge luchtdruk aan, dwz de spiegel van de gekleurde vloeistof staat te laag.
Mijn eerste plan was om de (bij mij) blauwe vloeistof bij te vullen, maar ik heb geen idee wat het is.
Maar: naar mijn idee zou ik net zo goed het kwik iets kunnen bijvullen (ik heb kwik) totdat de blauwe vloeistof voldoende omhoog is gekomen om weer correct aan te wijzen.
 
Mijn vraag: is mijn aanname dat de barometer correct blijft werken als ik het kwik bijvul in plaats van de vloeistof, juist?
 
NB het zwarte blokje op de eerste foto (rechter been) is een verschuifbaar ringetje om het niveau te markeren (zodat je kan zien of de druk stijgt of daalt t.o.v. de markering).
 
NB2 ik kwam er na mijn uitvoerige beschrijving pas achter dat ik ook foto's kan bijvoegen .... 

Het is een olie soort die blauwe vloeistof, kan in de loop van de tijd iets van verdampen.
Maar dat is echt pas na jaren....er zijn in de jaren rond 1980, enkele in omloop geweest die
een verkeerde olie hadden.
 
Ik heb bij de leverancier een flesje mee gekregen met een beetje van die olie, om het bij te vullen.
maar hoe weet je dat de barometer afwijkt..?
Heb je wel gecorrigeerd voor je eigen hoogte tov de zeespiegel, het KNMI geeft het niveau op
zee spiegel niveau.

Er zijn kalibratie setjes voor deze barometers te koop, bestaande uit de gewenste kleur olie een injectiespuitje en een slangetje. Kijk eens hier.
 
Het kwik ipv de olie aanvullen lijkt mij geen goed plan, dat spul is erg giftig. Kwik bijvullen in deze barometer lijkt mij heel lastig te doen en het risico op morsen is zeker niet denkbeeldig. Je wilt écht geen kwikdamp in je huis hebben.
 
Van de GGD Amsterdam:

Wat kunt u het beste doen als u kwik heeft gemorst?
Kwik is zeer moeilijk op te ruimen. Vraag bij de GGD hoe u dit moet doen of kijk op onze website. Het is heel belangrijk om het kwik niet verder door het huis te verspreiden. Loop daarom nooit door kwik heen en gebruik ook nooit de stofzuiger om kwik te verwijden. Gebruik ook geen wasmachine om uw kleding te wassen. Uw schoenen of apparaten worden dan zelf een bron van giftige kwikdamp. Zet de ramen van de kamer waar kwik is gemorst langdurig open en sluit de binnendeur. Laat kinderen, zwangere vrouwen en dieren direct de kamer verlaten.
Vloerbedekking, matrassen of kleding waarop kwikbolletjes terecht zijn gekomen, moeten helaas worden weggegooid. Bij grote hoeveelheden kwik (bijvoorbeeld bij een kapotte barometer) is een professioneel bedrijf nodig bij de schoonmaak. Een ongeluk met kwik kàn dus heel duur uitvallen en veel overlast veroorzaken.

Via die link, daar komt mijn bijvul setje ook vandaan, ze mogen geen nieuwe kwik barometers meer maken,
wat ze nog op voorraad hebben mag nog verkocht worden.
 
(NB, in de jaren 60 deden nog gewoon proefjes met kwik, verwarmen naar poeder en weer
terug naar kwik , gewoon in het les lokaal samen met de scheikunde leraar...)

Er zijn kalibratie setjes voor deze barometers te koop, bestaande uit de gewenste kleur olie een injectiespuitje en een slangetje. Kijk eens hier.

 

Het kwik ipv de olie aanvullen lijkt mij geen goed plan, dat spul is erg giftig. Kwik bijvullen in deze barometer lijkt mij heel lastig te doen en het risico op morsen is zeker niet denkbeeldig. Je wilt écht geen kwikdamp in je huis hebben.

 

Van de GGD Amsterdam:

Helaas werkt de link naar het setje niet meer. Ik heb heel internet al afgezocht, maar kan nergens zo’n setje vinden. Heb je voor mij misschien een adres waar ik dat kan bestellen? Alvast bedankt. Willem

Probeer Rose Barometers in Schiedam, die repareren ook nog steeds deze barometers.

Probeer Rose Barometers in Schiedam, die repareren ook nog steeds deze barometers.

Hartelijk dank.

Mocht het niet gelukt zijn,  neem dan contact op met Jan van Agteren te Lelystad. Ik heb daar een slangetje en vloeistof kunnen krijgen. Jan van Agteren is op internet gemakkelijk te vinden. Het is een specialist op het gebied van barometers. Vriendelijke groet, Rik.

Rik,

Bedankt voor je reactie. Ik heb bij de firma Rose een setje kunnen bestellen voor €14.95. Slangetje, vloeistof en injectiespuit. Was nog wel wat prutswerk. Bert Bolle maakte gebruik van dunnere buisjes dan normaal, waardoor het slangetje er maar een heel klein stukje in gaat. Is uiteindelijk wel gelukt, na een telefoontje met Rose. Hij bood zelfs aan mij even te helpen, maar gezien de afstand van 200 km niet zo handig.

Willem