sciencetalk

Daar ik mijn vrijstaande woning (bouwjaar 1986) volledig elektrisch verwarm (accumulatoren en convectoren), overweeg ik de spouwmuren te laten na-isoleren. Het dak is ruim voldoende geïsoleerd.
 
De spouwmuren zijn als volgt opgebouwd:
gemetselde baksteen 10 cm + licht geventileerde spouw 5 cm + gelijmde cellenbetonblokken 25 cm + Knauf-binnenbepleistering 1 cm
(ter info: de ventilatie van de spouw bestaat enkel uit open stootvoegen onderaan en is dus zwak)
Voor het cellenbeton (densiteit 450 kg/m³) geldt: λ = 0,16 W/mK → voor de volledige buitenmuur geldt: k = 0,53 W/m²K. Wegens de licht geventileerde spouw breng ik voor de k-waarde van de spouwmuur enkel het massieve binnenspouwblad in rekening. Volgens de berekeningsmethode van Glaser kan in die massieve cellenbetonmuur geen inwendige condensatie optreden (van enig vocht heb ik effectief nog nooit iets ondervonden).
 
Nu vrees ik dat na de na-isolatie bij hevige regenval het geïnjecteerde isolatiemateriaal nat en dus waardeloos wordt enerzijds door de condensatievorming in het contactvlak tussen de gevelsteen en dat isolatiemateriaal en anderzijds door het vocht dat via capillariteit doorheen de mortelvoegen én de gevelsteen dringt, waarbij deze laatste door de volledig dicht gespoten spouw moeilijk gaat drogen. Dat natte isolatiemateriaal zou dan zelfs tot schimmelvorming in het binnenspouwblad kunnen leiden. Ik ben er mij van bewust dat ook in de bestaande situatie het drogen van de gevelsteen voor 90 % via bezonning moet gebeuren, maar nu komt het vocht niet in contact met het binnenspouwblad. Mijn vrees zou al veel minder groot zijn indien het ingespoten isolatiemateriaal een waterafstotende behandeling heeft ondergaan, maar bestaat iets dergelijks?
 
Ik zit nu met 2 vragen opgescheept, waarvoor ik beroep doe op jullie advies:
 
1) is mijn vrees al dan niet gegrond? Kunt u enige verduidelijking geven bij uw antwoord?
 
2) welk materiaal (PUR, rotswolvlokken, …) kan ik voor de na-isolatie best gebruiken om de omschreven problemen (of eventueel nog andere problemen) te voorkomen? Ik ben geen fanaat van glaswol-vlokken, gezien glaswol gemakkelijk vuur vat bij brand.
 
  

Dit lijken me typisch vragen voor een erkend isolatiebedrijf.
 
Ofschoon ik geen expert ben op dit gebied, toch een paar opmerkingen:
 
1) er zijn al bij vele duizenden bestaande huizen de spouwmuren volgespoten met isolatiemateriaal; waarom is jouw spouwmuur zoveel anders dat er een vochtprobleem zou kunnen optreden wat niet het geval is bij die anderen?
 
2) PUR is na stollen een vast materiaal waar naar mijn gevoel geen vocht doorheen kan.
PUR is brandbaar. Dat geldt ook voor PS-parels en allerlei organische vulmaterialen.
Glaswol op zich is niet brandbaar, de lijm (bindmiddel) die er eventueel bijgemengd wordt wel, maar dat zal ook het geval zijn bij rotswolvlokken als daar bindmiddel bij zit.

Ik zou er niet aan beginnen,
 
als je toch wilt isoleren zou ik een keuze maken tussen de buitenmuur slopen isolatie aanbrengen en een nieuw buitenblad plaatsen of het hele spul rondom in de ispo zetten desnoods met steenstrips

Als eigenaar van een relatief oude woning (van de jaren 1950) begin ik er voor een aantal redenen ook niet aan.

Ik sluit me volmondig aan bij boertje.

@ boertje 125
 
Ik volg je redenering helemaal en ben het er volledig mee eens dat het 'veilige' oplossingen zijn. Omwille van een aantal constructiedetails, die m.b.t. tot dit onderwerp irrelevant zijn, zijn ze voor mijn woning echter niet realiseerbaar. 
 
@ king nero
 
Mag ik vragen welke jouw redenen zijn om na-isolatie van de spouw te wantrouwen? Indien je verkiest daar niet over uit te wijden, heb ik daarvoor uiteraard alle begrip.

In mijn specifiek geval is het niet de beste oplossing, wegens onder andere
- een verdiepingsvloer die het binnenspouwblad doorbreekt
- vrij slordig metselwerk (binnenkant niet opgekuist)
- een beperkte spouw
- op diverse plaatsen koudebruggen

Pur op zich is inderdaad waterdicht.
maar juist daardoor geeft het kans op vocht doorslag.
Doordat je niet kan zien wat er gebeurd kunnen er holle ruimte ontstaan waar het vocht zich hoopt tegen het binnenblad.
 
ik zou ook niet voor een glas of steenvezel gaan dar hoor je af en toe minder vrolijke berichten over.
 
Blijft over ps korrels voorzien van bindmiddel
deze laten het vocht nog enigszins door
muizen vinden dit spul lekker om gangen in te maken dat kan een nadeel zijn.
 
de rc van jouw muur is hoger je moet de spouw, het buitenblad en de contactlaagjes tussen de aansluitvlakken gewoon mee nemen in de berekening

@  boertje125
 
Ik mag het buitenspouwblad en de spouw niet meenemen in de berekening van de warmteweerstand, daar de spouw lichtjes geventileerd is en daardoor de temperatuur in de spouw amper lager is dan de buitentemperatuur. 
 
Voor mij geldt: R = 1/k = 0,12 + 0,25/0,16 + 0,01/0,52 + 0,12 = 1,82 m²K/W en dus k = 0,55 W/m²K (met 0,53 W/m²K zat ik dus nog net iets te positief)
 
Hoe meer ik erover nadenk, hoe meer problemen ik bij na-isolatie zie opduiken. Welk isolatiemateriaal men ook overweegt, ze stellen allemaal hun specifieke problemen. Zo te merken staan jullie er ook sceptisch tegenover en hebben jullie er al veel negatieve berichten over gehoord.
 
Het probleem is echter dat ik hier niet anders kan dan elektrisch te verwarmen en de energieprijzen steeds hoger oplopen. Een bijkomend probleem is het energieprestatiecertificaat (EPC), dat men bij verkoop van een woning wettelijk verplicht moet voorleggen, zodat de koper een idee krijgt van de investering die hem wacht indien hij zijn energiefactuur naar beneden wil krijgen. Een niet zo beste score op dat certificaat haalt bijgevolg de verkoopwaarde van je woning naar beneden. Nu ben ik helemaal niet zinnens mijn woning te verkopen, maar als het ooit om welke reden ook zover komt, zou ik toch graag een mooi EPC kunnen voorleggen.  
 
Misschien doe ik er best aan die na-isolatie voorlopig in de koelkast te steken en te wachten tot hiervoor een echt betrouwbare oplossing uit de bus komt. Maar dat impliceert dat ik de evolutie op dat vlak wel moet blijven volgen en dat al jullie commentaren dienaangaande altijd zeer welkom blijven, nu en in de toekomst!

De k-waarde (U-waarde) van een doodgewone spouwmuur (twee bakstenen muren) is in de praktijk gewoonlijk in de orde van 1,5 - 2 W/m².K
De k-waarde van zo'n na-geisoleerde spouwmuur is in de praktijk gewoonlijk in de orde van 0,5 - 0,8 W/m².K
 
Doordat jouw spouwmuur een erg dikke cellenbetonwand heeft is jouw ongeisoleerde k-waarde nu al in dezelfde orde als de na-geisoleerde waarde van een conventionele spouwmuur. Ik weet niet of die EPC-ambtenaartjes dat ook zo zien.
 
Ik vind jouw k-waarde berekening overigens ietsje te optimistisch, k = 0,65 W/m².K lijkt me realistischer.
 
Zou je erin slagen die 5 cm spouw perfect te vullen met een geschikt isolatiemateriaal dan zal de na-geisoleerde k-waarde dalen naar 0,3 - 0,35 W/m².K, zelf maar: de helft van wat het nu waarschijnlijk is.
 
Wat levert dat per jaar voor besparing op? Wellicht 2 m³ gas per m² per jaar.
Het duurt erg lang voordat je de kosten terugverdiend hebt.
Maar zoals je zelf al zei: je isoleert in feite om de waarde van je huis te verhogen. Maar dat heeft eigenlijk alleen waarde voor kopers die zelf niet kunnen rekenen, maar ja, dat geldt voor 99 % van de bevolking in dit land.

@  Pinokkio
 
Bij de berekening van de k-waarde van mijn buitenmuren werden voor de overgangscoëfficiënten de normvoorschriften gevolgd. Ook de in rekening gebrachte lambda-waarde voor de gelijmde cellenbetonmuur wordt gestaafd door proeven, uitgevoerd in de WTCB-laboratoria in Limelette, met het daaraan gekoppelde officiële attest. Het lijmen zelf is voor mijn woning gebeurd door specialisten, speciaal door mijzelf uitgekozen omwille van hun vakmanschap, en bovendien was ik permanent bij dat lijmen aanwezig. Waarom zou mijn berekening dan niet realistisch zijn?
 
Verder ben ik het wel volledig met je eens (mijn enige opmerking: ik verwarm niet met gas maar met elektriciteit).
 
P.S. In mijn post dd. 24/09/16, gericht aan boertje125, is een foutje geslopen. Ik citeer uit die post: "daar de spouw lichtjes geventileerd is en daardoor de temperatuur in de spouw amper lager is dan de buitentemperatuur". Uiteraard moet lager hier worden vervangen door hoger !!!

De lambda van cellenbeton hangt mede af van het daadwerkelijke vochtgehalte.
Wat de juiste rekenwaarde voor jouw lambda vandaag is weet daarom eigenlijk niemand.
 
Als je elektrisch verwarmt i.p.v. met gas dan betaalt spouw na-isoleren veel sneller uit, want elektriciteit is ruwweg 2,5 maal zo duur als gas per energie-eenheid, althans als je het moet inkopen.

Het WTCB meet lambda-waarden steeds onder identieke klimatologische omstandigheden, zoniet kunnen materialen onderling niet worden vergeleken.

rod schreef: Het WTCB meet lambda-waarden steeds onder identieke klimatologische omstandigheden, zoniet kunnen materialen onderling niet worden vergeleken.

Enkel en alleen door dergelijke consequentie kan men een een officieel erkende lijst met lambda-waarden voor bouwmaterialen opstellen, die door iedereen bij thermische berekeningen moeten worden nagevolgd. 
 
De door mij gebruikte lambda-waarde wordt trouwens ook bevestigd door TNO-attesten.
 
Gelukkig maar bestaan zulke officiële bronnen om de marketingmachine achter de bouwmaterialenproductie aan banden te leggen!