sciencetalk

Dag allemaal

Enkele weken geleden kreeg van mijn medestudenten te horen dat een toestel in het labo plots in brand is geschoten.
Het toestel is een vrij oud toestel en heeft geen sluimerstand Er was enkel rook en vuur maar geen luide knal.

Situatie:
Het toestel stak wel in het stopcontact maar stond uit en niemand er in de buurt. Plots begon het te roken en vatte het vuur.

Ik vind het een vreemde situatie, maar ik ben dan ook geen elektriciën van beroep. Ik ben wel benieuwd naar wat de oorzaak zou kunnen zijn.
Mijn vraag luidt dan ook: 'hoe kan dit gebeuren?'

Er is eerder diezelfde dag wel een stroomuitval geweest misschien heeft dat er iets mee te maken. Kan kortsluiting op dezelfde lijn niet de oorzaak zijn? Ik dacht dat kortsluiting voor overspanning kon zorgen in toestellen waardoor ze niet meer werken of ben ik verkeerd?




Groetjes

Autodidact1

Om wat voor toestel gaat het?

Het enige dat ik weet, is dat het om een schudapparaat gaat.

Dat biedt erg weinig houvast. Mogelijk is er water het apparaat binnengedrongen.

Op afstand is daar niets van te zeggen. Het minste wat nodig is om er iets zinnigs over te zeggen zijn foto's van het inwendige. En dan is het nog maar de vraag of dat wat oplevert. Het beste is om er een deskundige naar te laten kijken.

Vreemd voorval inderdaad, ik weet niet hoe oud 'oud' is, maar bij iets als een schudbad was 'uit' meestal ook echt 'uit'.

Bij harde kortsluiting waren de zekeringen wel doorgeslagen, er moet iets in gezeten hebben dat flink wat vermogen in warmte heeft omgezet om rook en zelfs vuur op te leveren. Ik zou speculeren op iets als een motorwinding, maar zonder het restant te onderzoeken is er weinig zinnigs over te zeggen.

Bedankt voor jullie reacties! Ik zal proberen om aan het toestel in kwestie te geraken en zal dan foto's maken van de binnenkant.

Als de interne bedrading een kleinere doorsnede heeft dan de netkabel en er is geen aarding dan zal die kunnen oververhitten/branden zonder dat de voor de zekeringen vereiste stroomsterkte is bereikt en dus zonder dat ze onderbreken. Een beetje zoals een gloeilamp, waarvan de gloeidraad kan doorbranden zonder dat er iets (anders dan de gloeidraad zelf) onderbreekt.

Josker schreef: ↑di 03 dec 2019, 22:16 Als de interne bedrading een kleinere doorsnede heeft dan de netkabel en er is geen aarding dan zal die kunnen oververhitten/branden zonder dat de voor de zekeringen vereiste stroomsterkte is bereikt en dus zonder dat ze onderbreken. Een beetje zoals een gloeilamp, waarvan de gloeidraad kan doorbranden zonder dat er iets (anders dan de gloeidraad zelf) onderbreekt.

Interne bedrading is kort en nooit zo dun dat bij een harde kortsluiting de netzekering intact kan blijven.

Een mogelijke oorzaak, zeker bij een toestel met sterke bewegingen, is dat in een stukje bedrading veel strengetjes kapot gaan. Op een heel klein stukje draad wordt dan de weerstand beduidend hoger dan op de rest, zonder dat de totale weerstand van de schakeling met dat stuk draad hoog oploopt en dus de stroomsterkte ver zou dalen.
Dat stukje beschadigde draad kan dan heel heet worden, met brandend isolatiemateriaal tot gevolg.

Dat klinkt wel plausibel als het zou gebeuren als het toestel zou werken, evenals het doorslijten van isolatie of iets dergelijks - maar als het uit stond is het wel raar - wat zou plotseling zorgen voor het doorslijten van het draad waardoor de weerstand dusdanig oploopt dan het de stroom niet meer aan kan en doorbrandt?

Op zich best de moeite om uit te zoeken - als er verder geen menselijk factor aan zit zou dit ook kunnen gebeuren als er niemand aanwezig is om de brand op te merken en te blussen.

An sich wil het wel eens gebeuren dat er iets spontaan kapot gaat zonder duidelijke oorzaak, maar als dat resulteert in brand is het wel gevaarlijk. Het is mij wel eens gebeurd met een flatbed-scanner waarvan de condensators het compleet random begaven en met een behoorlijke plop het leven lieten. Ik geloof dat het me zeker 10 minuten gekost heeft om te zien dat er wat rook/damp uit het ding kwam, het klonk gewoon alsof iemand een paar mini-rotjes onder mn bureau had gegooid.

Verschil is dat er in dat geval verder niets gevaarlijks was: geen extreme warmte, rook, brand of wat dan ook.

Wat kan is dat er een powersupply inzit die in standby stond. Hoewel die dan uit lijkt te staan is dat feitelijk niet zo. hij trekt alleen heel weinig stroom, maar als er iets fout gaat dan kan er alsnog een probleem optreden. normaal is er in het design rekening mee gehouden dat er dan alsnog een veilige situatie blijft bestaan. Reden temeer dus om dit geval te laten onderzoeken en het resultaat terug te koppelen naar de fabrikant. Er had immers brand kunnen ontstaan.

ps spanningsuitval kan zorgen voor spanningpieken in het net waardoor juist apparaten die al zwak waren net stuk kunnen gaan.

Volgens TS had het toestel "geen sluimerstand" en stond het "uit". Kennelijk heeft er toch ergens binnen in het toestel een stroom gelopen die groot genoeg was om al die warmte te ontwikkelen - rook, vuur - maar uiteindelijk te klein was om de zekering(automaat) te laten aanspreken. Dit alles kan om veel verschillende redenen zijn ontstaan c.q. gebeurd.
Er is een wezenlijk verschil tussen een toestel dat vanwege kortsluiting of stroomuitval defect raakt en plots niet meer werkt of iets dat wat langzaam 'in rook opgaat'.
O.a. een minutieuze, visuele inspectie plus kennis van het toestel kan meer specifiek aantonen wat er precies allemaal is weggebrand, aangebrand, verkleurd, etc. Van daaruit kun je dan (misschien) een mogelijke oorzaak vinden.
Zo'n "vrij oud" schudapparaat heeft misschien niet altijd het nodige, periodieke onderhoud gehad wat de fabrikant ooit had voorgeschreven.

Ergens denk ik dat de fabrikant best wil weten/onderzoeken wat hier gebeurd is.

Veel apparaten hebben ook nog wel een inwendig zekering van een of andere soort zodat niet de volle stroom van het electriciteitsnetwerk kan lopen. Als het dan mis gaat heb je meestal geen gevaarlijke gevolgen zoals brand.