geodeet
Geplaatst: wo 08 jan 2025, 14:11
Wat is de booglengte van de geodeet? (zwart)
De kegel "platslaan".
Daarnaast geeft chatgpt een vereenvoudiging met sferische coördinaten. Ik zet ze hieronder, maar die is volgens mij verkeerd. Ik citeer ze toch even. Ik vraag me overigens af, hoe je kan weten dat geodeten rechte lijnen zijn in polaire coördinaten? Dat is daar het uitgangspunt van chatgpt.chatgpt schreef:We willen de geodetische lijn vinden op het oppervlak \( z = \sqrt{x^2 + y^2} \), tussen de punten \((1, 0, 1)\) en \((0, 1, 1)\). Hier is een gedetailleerde uitwerking:
---
### 1. **Oppervlak en parameterisatie**
Het oppervlak is \( z = \sqrt{x^2 + y^2} \). De parameterisatie is:
\[
\mathbf{r}(x, y) = (x, y, \sqrt{x^2 + y^2}).
\]
De punten \((1, 0, 1)\) en \((0, 1, 1)\) liggen op het oppervlak omdat \(z = \sqrt{x^2 + y^2} = 1\).
---
### 2. **Eerste fundamentele vorm**
De eerste fundamentele vorm beschrijft de metriek van het oppervlak:
\[
\mathbf{r}_x = (1, 0, \frac{x}{\sqrt{x^2 + y^2}}), \quad \mathbf{r}_y = (0, 1, \frac{y}{\sqrt{x^2 + y^2}}).
\]
**Coëfficiënten van de metriek:**
\[
E = \mathbf{r}_x \cdot \mathbf{r}_x = 1 + \frac{x^2}{x^2 + y^2},
\]
\[
F = \mathbf{r}_x \cdot \mathbf{r}_y = \frac{xy}{x^2 + y^2},
\]
\[
G = \mathbf{r}_y \cdot \mathbf{r}_y = 1 + \frac{y^2}{x^2 + y^2}.
\]
Na vereenvoudiging:
\[
E = \frac{x^2 + y^2 + x^2}{x^2 + y^2} = 2, \quad F = \frac{xy}{x^2 + y^2}, \quad G = \frac{x^2 + y^2 + y^2}{x^2 + y^2} = 2.
\]
De eerste fundamentele vorm wordt dus:
\[
I = 2dx^2 + 2\frac{xy}{x^2 + y^2} dx \, dy + 2dy^2.
\]
---
### 3. **Geodetische vergelijking**
De geodetische lijn wordt gevonden door de Lagrangiaan af te leiden:
\[
\mathcal{L} = \sqrt{E \dot{x}^2 + 2F \dot{x}\dot{y} + G \dot{y}^2}.
\]
Invullen van \(E = 2\), \(F = \frac{xy}{x^2 + y^2}\), en \(G = 2\):
\[
\mathcal{L} = \sqrt{2\dot{x}^2 + 2\frac{xy}{x^2 + y^2}\dot{x}\dot{y} + 2\dot{y}^2}.
\]
De geodetische vergelijkingen volgen uit de Euler-Lagrange-vergelijkingen:
\[
\frac{d}{dt}\left(\frac{\partial \mathcal{L}}{\partial \dot{x}}\right) - \frac{\partial \mathcal{L}}{\partial x} = 0, \quad
\frac{d}{dt}\left(\frac{\partial \mathcal{L}}{\partial \dot{y}}\right) - \frac{\partial \mathcal{L}}{\partial y} = 0.
\]
Dit levert een stelsel van niet-lineaire differentiaalvergelijkingen, die meestal numeriek opgelost moeten worden.
chatgpt schreef: ### 4. **Sferische coördinaten simplificatie**
Het oppervlak is een kegel. Dit betekent dat de geodeten rechte lijnen zijn in polaire coördinaten \((r, \theta)\), waarbij \(r = \sqrt{x^2 + y^2}\) en \(\theta = \arctan(y/x)\).
**Transformeer de punten:**
- Punt \((1, 0, 1)\): \(r = 1\), \(\theta = 0\),
- Punt \((0, 1, 1)\): \(r = 1\), \(\theta = \frac{\pi}{2}\).
In polaire coördinaten is de geodetische lijn een rechte lijn:
\[
\theta(t) = (1 - t)\cdot 0 + t \cdot \frac{\pi}{2}, \quad r = 1.
\]
**Terug naar Cartesische coördinaten:**
\[
x(t) = r \cos(\theta(t)) = \cos\left(\frac{\pi}{2}t\right),
\]
\[
y(t) = r \sin(\theta(t)) = \sin\left(\frac{\pi}{2}t\right),
\]
\[
z(t) = \sqrt{x(t)^2 + y(t)^2} = 1.
\]
---
### 5. **Parametrisatie van de geodetische lijn**
De geodetische lijn in Cartesische coördinaten is:
\[
x(t) = \cos\left(\frac{\pi}{2}t\right), \quad y(t) = \sin\left(\frac{\pi}{2}t\right), \quad z(t) = 1, \quad t \in [0, 1].
\]
---
### 6. **Resultaat**
De kortste pad tussen \((1, 0, 1)\) en \((0, 1, 1)\) op het oppervlak \(z = \sqrt{x^2 + y^2}\) is:
\[
\mathbf{r}(t) = \left(\cos\left(\frac{\pi}{2}t\right), \sin\left(\frac{\pi}{2}t\right), 1\right), \quad t \in [0, 1].
\]
Nee, een kegel heeft een Riemann kromming die gelijk is aan nul. Een kegel kan je daarom platslaan. De kortste afstand in het platgeslagen vlak is een rechte. De tweede opgave is een oppervlak met Riemann kromming verschillend van nul, dus platslaan kan sowieso niet.
Chatgpt:
Welk algoritme is gebruikt?