sciencetalk

Soms moet er vrij veel tijd besteed worden aan het uitleggen waar mensen naar staan te kijken. Kunst die dus kennelijk niet onmiddelijk begrepen wordt of uberhaupt begrepen kan worden. Dit is een ontwikkeling van de 20 e eeuw en is nooit eerder vertoont ook op dit moment is het een fenomeen wat zich vrijwel uitsluitend in de Westerse wereld voordoet. Ons wordt door critici en 'talenten' van de diverse academies voorgehouden dat we het verkeerd zien. Volgens mij zien we het niet verkeerd en is datgene wat we nu als kunst moeten zien een gebrek aan creativiteit ,talent en vakmanschap,gemaskeerde luiheid. Dit alles moet echter verhuld worden door academische discussies.Waarom deze discussie ?.

Wij krijgen veel kritiek op onze website http://www.lilysartshop.com van mensen uit de eerder geschetste categorie als zouden onze producten die door vaklieden zijn gemaakt geen kunst zou zijn. De mensen die het maken doen dit overigens wel al 3000 jaar van vader op zoon ,zonder ooit op een academie geweest te zijn , Uw mening wordt bijzonder op prijs gesteld !.

Ik kan niets anders zeggen, dat ik het met je eens ben, lily. Zeker de moderne kunst betekent datgene wat je er zelf in ziet. Vandaar dat ik mijzelf niet zo goed kan identificeren met de moderne kunst, dat wil niet zeggen dat ik geen fantasie of creative geest heb, integendeel. Maar ik ben gewoon meer gesteld op de 'normalere' kunst. (niet beledigend of discrimerend bedoel ).

Een aspect van kunst is dat het vernieuwend moet zijn.

Ik ben er dus mee eens dat deze zelfde tekentechnieken niet meer als kunst te boek kan gaan.

Neemt niet weg dat het ontzettend mooi is. Het is gewoon geen kunst.

Maar zoals ome Kees altijd al zei:

'tis kunst om kunst als kunst te zien'

Ik kan me goed voorstellen dat het denigrerend overkomt als je trots bent op je werk en bepaalde mensen komen je ongevraagd vertellen dat het geen kunst is wat je maakt of verkoopt. Dat kan overkomen alsof het niets voorstelt wat je doet. Ik vind sommige wandmozaïeken uit de fotogallery heel mooi, al vallen ze niet onder de noemer 'kunst'. Ik heb zelf Architectuur op de Hogeschool v.d. Kunsten gestudeerd en zal proberen uit te leggen hoe je het begrip kunst zou kunnen onderscheiden van het begrip ambacht.

Er is inderdaad verschil tussen ambachtelijkheid en kunst, waarbij het begrip 'kunst' staat voor de verdere ontwikkeling van het ambacht.

Een concreet voorbeeld: Piet Mondriaan schilderde in zijn jeugd figuratief, hij heeft heel wat kale bomen geschilderd die wel verdienstelijk waren geschilderd, maar hij onderscheidde zich er niet mee t.o.v. andere schilders. Vanaf het moment dat hij die takken ging abstraheren sloeg hij een nieuwe weg in de schilderskunst in, uiteindelijk kwam hij tot geometrische vlakken en gebruikte daar behalve verf ook tape voor. Daarin was hij uniek en dus maakte hij kunst. Tegenwoordig kun je verschillende producten met Mondriaan motieven kopen, dat heeft niets met kunst te maken, zelfs niet met ambachtelijkheid, het is gewoon kitsch.

Wandmozaïeken kunnen ook worden ingedeeld in de kategoriën kitsch, ambacht en kunst.

Kitsch is datgene wat pretendeert te zijn wat het niet is. Een anno 2003 gemaakt wandmozaïek met oud Griekse taferelen of een schilderij van b.v. Mondriaan nagemaakt in mozaïek is een voorbeeld van kitsch.

Ambachtelijkheid is datgene wat eerlijk laat zien wat het is, gemaakt voor het doel dat het dient en op een eigentijdse vakkundige manier gemaakt.

Een wandmozaïek met eigentijdse afbeeldingen of figuren is ambachtelijk.

Kunst is datgene wat de grenzen van de mogelijkheden van het ambacht opzoekt en deze verlegt, kunst is per definitie niet pretentieloos.

De ambachtsman/vrouw die de mozaïektechniek naar zijn/haar eigen hand zet en van de gebaande paden afwijkt om iets te maken waar nog niemand eerder aan heeft gedacht maakt kunst.

Kunst voor mij, is schepping die mijn aandacht trekt omdat ik het mooi vind.

Kunst voor mij is:

Een zoektocht naar het innerlijke van de mens, waarin mooi of lelijk niet meer relevant is.

(Dit kan natuurlijk ook voor de toeschouwer gelden.)

Voor mij moet kunst voldoen aan twee voorwaarden : vakmanschap en inspiratie

vakmanschap :

de kunstenaar moet de techniek die hij gebruikt om zich uit te drukken (poësie, schilderen, muziek, enz.) goed beheersen ...

wanneer ik naar muziek luister verwacht ik op zijn minst geen valse noten te horen ...

wanneer ik een gedicht lees ben ik niet gediend met schrijffouten (dichterlijke stijl-vrijheden in het midden gelaten)...

wanneer ik een schilderij bekijk dat evengoed door een aap of een klein kind kan gemaakt zijn, dan is dat voor mij geen kunst (let wel, het kan er mooi uitzien, maar 't is geen kunst...)

inspiratie :

een kopie is geen kunst, hoe goed het ook gekopieerd is ...

een mooi geschilderde oppervlak van een deur kan bol staan van vakmanschap, maar het is geen kunst ...

een goede schrijver of componist, die geen inspiratie heeft zal niets creëren...

kunst hoeft voor mij niet mooi te zijn en wat mooi is hoeft voor mij geen kunst te zijn

the bug schreef:Voor mij moet kunst voldoen aan twee voorwaarden : vakmanschap en inspiratie

vakmanschap :

de kunstenaar moet de techniek die hij gebruikt om zich uit te drukken (poësie, schilderen, muziek, enz.) goed beheersen ...

wanneer ik naar muziek luister verwacht ik op zijn minst geen valse noten te horen ...

wanneer ik een gedicht lees ben ik niet gediend met schrijffouten (dichterlijke stijl-vrijheden in het midden gelaten)...

wanneer ik een schilderij bekijk dat evengoed door een aap of een klein kind kan gemaakt zijn, dan is dat voor mij geen kunst (let wel, het kan er mooi uitzien, maar 't is geen kunst...)

inspiratie :

een kopie is geen kunst, hoe goed het ook gekopieerd is ...

een mooi geschilderde oppervlak van een deur kan bol staan van vakmanschap, maar het is geen kunst ...

een goede schrijver of componist, die geen inspiratie heeft zal niets creëren...

kunst hoeft voor mij niet mooi te zijn en wat mooi is hoeft voor mij geen kunst te zijn

Je argumenten over vakmanschap en inspiratie spreken elkaar tegen.

Geen tegenspraak : waarom zou iemand die een techniek om met een bepaald materiaal te werken goed onder de knie heeft geen inspiratie kunnen hebben ?

Getuigen de Negende van Beethoven of de David van Michelangelo dan bijvoorbeeld niet van inspiratie en vakmanschap ?

het kan natuurlijk zijn dat ik me niet duidelijk heb uitgedrukt, wil je dan misschien tonen waar volgens jou de tegenspraak zit...

Een aspect van kunst is dat het vernieuwend moet zijn, schreef de purperen wolf.

Hier dacht ik ooit eens over na en schreef toen het volgende;

Als criteria voor subsidies bv, maar ook om in een galerie voor moderne kunst te 'mogen hangen wordt vaak gerept over het begrip 'vernieuwend'. Of, nog erger, het dient van belang te zijn voor de toekomst van de Nederlandse Kunst.



Aangezien volgens sommigen de kunst 'dood' is, of dat er in ieder geval na de intrede van de conceptuele kunst nog weinig 'vernieuwends' mogelijk is, wat wordt er dan verstaan onder vernieuwend?



Waar draait het dan om?

Niet om het kunststuk zelf, niet om het concept wat er aan ten grondslag lag toen het gemaakt werd, maar om de waarneming en de 'vertaling' daarvan op het moment van de beoordeling. Dat is het moment waarop iets als vernieuwend 'ervaren' (en aldus beoordeelt) wordt.



Ongeacht of het wel/niet in de bedoeling lag van de maker om de kijker vrij te laten speculeren over het hoe, wat en waarom van het werk; het doet niet meer ter zake op het moment van het aanschouwen. De 'bedoeling' is niet altijd duidelijk en daarbij zijn er teveel verschillende mensen/ meningen/visies en waarde-oordelen mogelijk. Doordat het gevolg van het aanschouwelijk maken van een idee /concept/emotie gebonden is aan een actie; het maken/materialiseren, zijn er teveel eindresultaten mogelijk. Hierdoor zou je continu over 'vernieuwing' (iets is uniek) kunnen spreken (ik heb het niet over 'binnen een stijl werken')en dat is niet de bedoeling.



Volgens mij moet men het daarom ook niet meer zoeken in de kunst zelf, maar valt de zgn. hedendaagse vernieuwing onder de 'kunst van het waarnemen'. Het heeft nl. geen enkele zin meer om telkens maar weer met het begrip 'vernieuwend' op de proppen te komen als het om aan vorm en kleur gebonden beeldtaal gaat, soms nog wel een nieuwe techniek, maar ook dat staat eigenlijk los van het eindresultaat.



De link tussen 'vernieuwend' en het concept (van dat begrip) is van belang. Ik bedoel dus niet dat het concept achter het kunstwerk van belang is, maar het concept wat achter onze waarneming zit.

Een tentoonstelling, is een 'ex-positie'. Het 'poseren' van wat eerder in de geest van de maker was en wat nu aanschouwd mag worden. Het kunstwerk poseert als het ware en toont de kijker een blik in het verleden, want het werd eerder gemaakt. Dit klinkt wat lossig en onzinnig, maar ik meen toch dat juist hier het cruciale punt ligt, want het verleden wordt vernieuwend genoemd, door de gedachtengang van de toeschouwer.



Hoe kan dit? De expositie van een werk is eigenlijk een uiteenzetting van gedachten, die in delen het geheel vorm gaat geven. De delen bestaan niet alleen uit beeldelementen, materiaal, kleur en vorm, maar ook uit techniek beheersing, toepassing ervan, etc. Het draait nu om het 'etcetera'. Daaronder vallen ook de gedachten van de kunstenaar, voor en tijdens het maken, maar die zijn niet van belang. Wel voor het tot stand komingsproces, maar niet meer op het moment dat een ander het aanschouwt. Ik doel op de gedachten van de toeschouwer. Deze gedachten worden op het moment van het bestuderen van een kunstwerk (er even van uitgaande dat de gemiddelde kunstcriticus zich er echt op concentreerd, alvorens het als 'vernieuwend' of niet te beoordelen) gestuurd door het vermogen tot aanschouwen en het vermogen tot verbeelding. Het vermogen tot aanschouwen is weer verbonden met de al opgedane kennis en het vermogen tot verbeelden appelleert eveneens daaraan, maar is ook gekoppeld aan het associatie-vermogen. Hier, tijdens dat proces 'ontstaat' de vernieuwing in de kunst en nergens anders. De wisselwerking in het brein tussen esthetiek, emotie, het analytisch vermogen van de kijker gaat een synthese aan met de kennis, ervaring en emoties van diezelfde kijker. Er wordt en beroep gedaan op de ervaring in het aanschouwen van kunst; men moet op dat beoordelend moment de afzonderlijke delen met elkaar in verband brengen. En dan is het er: het oordeel. Wel of niet vernieuwend.



Wat heb je eraan? Weinig tot niets als niet haarfijn uit de doeken gedaan wordt wat tot dat oordeel heeft geleid. Dat zal altijd beperkt blijven , aangezien men dat bezig gaat de 'bouwstenen' te beschrijven van iets wat een definitie zou moeten zijn. Maar een definitie door een ander dan degene die het gemaakt heeft, is geen definitie, slechts een mening. Het oordeel is een soort 'supplement', geen deel van het tastbare, visueel waarneembare geheel.



Maw; vernieuwend bestaat alleen in de ogen van de kijker, indien het kunstwerk gemaakt is binnen de 'grenzen' van het mogelijke wat reeds gezien wordt als mogelijk. Binnen de 'erkende grenzen van de kunst' dus. Alles wat daarbuiten valt kun je daadwerkelijk als vernieuwend zien, maar dan is het weer de vraag; is het wel kunst.

(Let wel; ik heb het over het NU:de hedendaagse moderne als vernieuwend ge-etiketteerde kunst en niet over wat zich in het verleden heeft afgespeelt!)



Zinnig of onzin? Het is maar een ideetje.



'Vernieuwend' niet in het kunstwerk zelf, niet door de kunstenaar (ongeacht of hij zelf vindt daarin geslaagd te zijn), maar als zintuigelijk gebonden fenomeen, subjectief, niet gebonden aan hoe een concept is verbeeld, maar gebonden aan hoe de aanschouwer de verbeelding tot zijn eigen concept omzet. Gebonden aan de analyse en synthese van de kijker. Het hele beleven van esthetiek wordt hier misschien zelfs makkelijk gepasseerd, indien de beoordeelaar weinig kennis van zaken heeft op dat gebied.



En dan ook: wanneer is als 'vernieuwend' beschouwd werk gedateerd? Als het werk via visuele weg een ingang heeft gevonden bij andere kijkers; het wordt bekend. Dat is dat het tragische einde van 'vernieuwende' kunst; het eindigt meteen nadat het onstaan is. Misschien is 'kunst die tot vernieuwing inspireert' van veel grotere waarde, maar ja; dat is er al: kijk maar naar wat er al is!

Dank je, Ose.