sciencetalk

Het vergelijken van geluidsintensiteiten( ik weet niet of ik het zo goed schrijf, maar ik hoop dat de vraag duidelijk mag zijn).

Stel ik heb 2 stukken knalvuurwerk, die ik voor gemak rotjeA en rotjeB noem en een decibelmeter. Ik loop ermee in een weiland, een grote open vlakte. En ik laat beide rotjes daar knallen (wel eerst rotjeA en daarna rotjeB). Voor dat ik ze laat knallen zet ik eerst de decibelmeter op 10meter afstand en het is windstil. Goed vervolgens steek ik rotjeA aan en loop (snel) naar de decibelmeter( die op 10 meter afstand staat), die registreerd een geluidsintensiteit van 120dB, vervolgens doe ik dat ook met rotjeB en de decibelmeter registreerd nu 130dB. Dat komt omdat rotjeB wat groter is. Ik heb geleerd, dat de decibelschaal logaritmisch is, 1 Bel is 10 dB, dus 120dB=12B en 130dB=13B, hieruit volgt dat een geluidsintensiteit van 130dB 10keer sterker is dan van 120dB. M.a.w. rotjeB heeft qua knal een 10 keer grotere geluidsintensiteit dan rotjeA. Dus zou ik verwachten dat ik rotjeB ook 10 keer zo hard hoor gaan dan rotjeA. Maar toch is dat niet zo, ik hoor rotjeB zeker een stuk harder gaan dan rotjeA, maar voor mijn gehoor bij lange na niet 10keer zo hard, als wat de dB-meter mij doet geloven.

Mijn vraag is hoe kan dat? Is er voor het menselijk gehoor ook een soort logaritmische schaal tussen verschillende geluidsintensiteiten? Maar dan met een ander grondtal dan 10?

Kan iemand mij verklaren hoe dat nou kan?

bats schreef:Is er voor het menselijk gehoor ook een soort logaritmische schaal tussen verschillende geluidsintensiteiten? Maar dan met een ander grondtal dan 10?

Kan iemand mij verklaren hoe dat nou kan?

Het menselijk gehoor neemt geluidsintensiteit inderdaad volgens een logaritmische schaal waar. Ik begrijp alleen niet wat je bedoelt met de vraag over het grondtal. Waarom denk je dat het grondtal anders moet zijn? Het grondtal doet er voor de beschrijving van het gehoor namelijk niet toe.

Bert schreef:

bats schreef:
Is er voor het menselijk gehoor ook een soort logaritmische schaal tussen verschillende geluidsintensiteiten? Maar dan met een ander grondtal dan 10?

Kan iemand mij verklaren hoe dat nou kan?

Het menselijk gehoor neemt geluidsintensiteit inderdaad volgens een logaritmische schaal waar. Ik begrijp alleen niet wat je bedoelt met de vraag over het grondtal. Waarom denk je dat het grondtal anders moet zijn? Het grondtal doet er voor de beschrijving van het gehoor namelijk niet toe.

Ik bedoel met grondtal het volgende: Volgens de dB-meter gaat rotjeB 10 keer harder dan rotjeA, daar 130dB=13Bel een factor 10 tussen zit bij rotjeA, die 120dB=12Bel, gaat.

Met een ander grondtal bedoel ik dat voor het menselijk oor bij een verhoging van 10dB(=1Bel), de geluidsintensiteit niet 10 keer sterker wordt, maar bijv. 3 keer sterker. Dat bedoel ik bij een ander grondtal. Misschien had ik beter kunnen spreken over een vermenigvuldigingsfactor.

Maar het is wel zo dat in dit voorbeeld hierboven de geluidsterkte voor het oor, bij rotjeB niet 10 keer sterker is dan rotjeA. Wel hoor ik dat rotjeB een stuk harder knalt dan rotje A. Maar mijn vraag is kan iemand dat verklaren waarom het voor het oor niet lijkt dat bij verhoging van 10dB de geluidssterkte 10 keer sterker wordt, maar slechts een beetje sterker? Heeft dat misschien te maken dat het trommelvlies een klein oppervlak heeft? En is er voor het menselijk oor ook zo'n vermenigvuldigingsfactor? Ik bedoel dan hoeveel keer harder klinkt het voor het menselijk oor het geluid van 130dB in vergelijking tot 120dB?

Als ik bijv. de geluidsintensiteit test van 2 verschillende knallen of geluiden, de ene (A) meet ik met een decibellmeter een intensiteit van 120dB en bij de andere een intensiteit van 130dB en daar de geluidsintensiteit logarithmisch is zal geluid B volgens de meter 10x harder zijn dan geluid A. Maar voor mijn gehoor klinkt B niet 10 keer harder, wel klinkt het iets harder maar beslist niet 10 keer, mijn vraag was hoe kan dat, en hoeveel keer is dat voor het menselijk oor.

En bovendien weet ik dat dieren bijv. een hond het weer heel anders ervaart, ik heb wel eens gelezen dat een rotje voor een hond hetzelfde is als wat een staaf dynamiet voor ons is qua knal dan. En hoe kan dat dan in hemelsnaam?

Weet iemand dit antwoord, hoe dat zit met ons oor en hoe dat kan?

Ik vind het wel een interessante vraag.

Ik zou het ook niet weten, maar het zou misschien te maken kunnen hebben met het feit dat het geluid zich naar alle mogelijke hoeken verspreidt en dat wij als waarnemer het geluid maar op een plek waarnemen en wij dus ook niet de "volle lading" horen.

Hoi Bats,

Inderdaad, het menselijk gehoor neemt geluid volgens een min of meer logaritmische schaal waar.

Een verdubbeling van vermogen (ongeveer 3 dB) klinkt voor ons (gelukkig) niet 2 keer zo hard, maar zal worden ervaren als een "net aan hoorbaar" veschil. 6dB vinden we al flink harder, en 10dB ervaren we als "2 keer zo hard".

Uiteraard is dit niet echt recht-toe-recht-aan, "2 keer zo hard" is behoorlijk subjectief en dus moeilijk om met getallen en wetmatigheden vast te leggen.

Mijn eerste groet op dit forum,

Daan