sciencetalk

Beste lezers,

ik heb enkele vragen over wetenschapsfilosofie.

1)Geef een voorbeeld van 2 theorieen waarvan de 1 meer falsificeerbaar is dan de andere

2)Geef een voorbeel van een ad-hoc-theorie

3)Wat leverde Poppers theorie op voor de wetenschapsfilosofie

4) Wat houd in het begrip: corroboration

5) Formuleer een niet falsificeerbare uitspraak binnen de wiskunde

Wie kan mij met deze vragen helpen??....

Alvast bedankt,

Freek

1) "Een ongeconditioneerde respons kan gekoppeld worden aan een stimulus, die deze respons normaal gezien niet uitlokt, door deze te laten voorkomen met een stimulus die de respons al uitlokt." Dit werd bewezen door Pavlov met de bekende experimenten met honden. Het onderzoek had deze theorie kunnen weerleggen, dus is de theorie falsifieerbaar. Het grootste deel van Freuds psychoanalyse is niet falsifieerbaar: Freud zei zelf dat elke interpretatie van een fenomeen meteen ook de verklaring was van dit fenomeen.

2) Bedoel je "post-hoc"?

3-5) Ben ik niet in thuis...

http://www.google.nl/search?hl=nl&q=de...oeken&meta=

Voor bij nr 4

Dit topic is inmiddels wel al een beetje gedateerd, maar ik kwam er toevallig weer in terecht en ik stel vast dat ik mezelf moet corrigeren: ik zou inmiddels de stelling niet meer zomaar aanvaarden dat Freuds psychoanalyse voor het merendeel niet-falsifieerbaar is.

1) Stelling: Jan is het product van de mensheid. De stelling is te falsificeren door te kijken naar de onmogelijkheid van Jan, als deel van de mensheid zich zelf te produceren. Jan wordt zo afgeschermd van zijn context. Het algemene van Jan is zijn deelname aan de mensheid. Het bijzondere van Jan is dat hij wat toevoegt aan de mensheid.

Stelling: Jan voegt zich toe aan de mensheid. Nu blijkt het wel mogelijk zich zelf te produceren. Waarom?

In de eerste stelling wordt Jan afgeleid van het begrip mensheid, maar de noodzaak dat de mensheid het product van Jan is ontbreekt. Deze noodzaak ligt in het bijzondere gegeven dat hij zich toevoegt aan de mensheid. Dit aspect wordt benadrukt, ad hoc, in stelling twee. Voor de volledigheid van stelling 1 heb je de corroboratie van stelling 2 nodig.

Het rammelt een beetje, maar dat mag aanleiding zijn voor discussie.

Wikipedia schrijft: 'Het bewoog hem ertoe om falsifieerbaarheid te kiezen als criterium voor het onderscheiden van wetenschap en non-wetenschap: een theorie kan uitsluitend wetenschappelijk zijn als hij ook falsificeerbaar is'. De moeilijkheid van het falsificatieprincipe vind ik, athans dat heb ik nooit goed begrepen, de gedachte dat een theorie pas wetenschappelijk is wanneer deze gefalsificeerd kan worden. Op basis van wat besluit je echter dat een theorie gefalsificeerd kan worden? Door de theorie te daadwerkelijk te falsificeren? In dat geval heeft de theorie echter afgedaan en is daarmee het falsificatieprincipe geen haalbare kaart om wetenschappelijk van non-wetenschappelijk te onderscheiden.

Wil ik tenslotte nog de vraag stellen hoe de falsificatietheorie zich verhoudt tot de Drie-wereldentheorie van Popper en in hoeverre verwacht mag worden dat het falsificatieprincipe zichzelf openstelt voor weerlegging.

de gedachte dat een theorie pas wetenschappelijk is wanneer deze gefalsificeerd kan worden. Op basis van wat besluit je echter dat een theorie gefalsificeerd kan worden?

Je kan iets alleen bevestigen als je ook kan ontkennen. Als een waarneming alleen kan worden bevestigd of ontkend, heb je te maken met een ervaring of met verbeelding. Een theorie is de samenvoeging van beide en falsificatie is als het ware de beoordeling van de theorie. De theorie kan worden gezien als een soort beeld van de werkelijkheid. Wordt het beeld bevestigd dan is de kans groter dat het overeen komt met de werkelijheid. Vrijwel elke getoetste theorie is, als een dialectisch gegeven, opnieuw falsifieerbaar.

Bij het poneren van je stelling moet je in principe ook een vraag kunnen bedenken die je stelling zou kunnen ontkrachten. In Jip en Janneke voorbeelden:

Je stelling is dat alle klavers drie blaadjes hebben.

Je kan deze stelling ontkrachten door bijvoorbeeld een klaver met vier blaadjes te vinden. Je hoeft deze niet zelf te vinden, alleen al het feit dat je stelling eenvoudig onderuit gehaald kan worden is voldoende.

Uiteraard is dit geen blinde formule, de stelling: Kabouters dragen rode puntmutsen is onzinnig, dus het feit dat je een kabouter zonder muts of met een groene muts zou kunnen vinden is dan geen reden om het een acceptabele stelling te noemen.

Om een duidelijk begrip van de volgende twee uitspraken te krijgen valt mij zwaar:

Je kan iets alleen bevestigen als je ook kan ontkennen. Als een waarneming alleen kan worden bevestigd of ontkend, heb je te maken met een ervaring of met verbeelding. Een theorie is de samenvoeging van beide en falsificatie is als het ware de beoordeling van de theorie.

en:

Bij het poneren van je stelling moet je in principe ook een vraag kunnen bedenken die je stelling zou kunnen ontkrachten.

Hoe valt namelijk uit te maken of een theorie falsifieerbaar is? In het gegeven voorbeeld van de klavertjes kun je bijv. de vraag stellen of een plantje met vier blaadjes nog wel een 'klavertje' genoemd kan worden. Op het punt van het daadwerkelijk aantonen en bewijzen dat er binnen een theorie sprake is van mogelijke en -voor de wetenschappelijkheid van die theorie- noodzakelijke falsificatie ligt een in mijn ogen onoverkomelijke moeilijkheid en toont de falsificatietheorie hier zelf zijn achilleshiel.

Ook hier toont het probleem zich:

(...) alleen al het feit dat je stelling eenvoudig onderuit gehaald kan worden is voldoende.

Als dat een feit -in de eenvoudige betekenis van een bepaalde stand van zaken binnen de werkelijkheid- is, dan zou je de bewuste theorie ook daadwerkelijk onderuit gehaald hebben. En dat dan ook nog eenvoudig dient te gebeuren maakt de ontkrachting van een theorie al helemaal al te gemakkelijk.

Tenslotte nog een meer algemeen wetenschapsfilosofische kanttekening:

De theorie kan worden gezien als een soort beeld van de werkelijkheid. Wordt het beeld bevestigd dan is de kans groter dat het overeen komt met de werkelijheid. Vrijwel elke getoetste theorie is, als een dialectisch gegeven, opnieuw falsifieerbaar.

Hoe valt die theorie te linken aan de werkelijkheid? Dat is ook het probleem met de naïeve wetenschapsopvatting van Popper. Hoe kun je stellen dat dat een beeld overeenkomt met de werkelijkheid en wat is het bewijs voor die stelling? Wederom; wat is het verband tussen beeld (theorie) en werkelijkheid?

ik heb enkele vragen over wetenschapsfilosofie.

1)Geef een voorbeeld van 2 theorieen waarvan de 1 meer falsificeerbaar is dan de andere

Alle exacte vakken vallen hieronder, want die zijn empirisch toetsbaar. Alles wat in een formule of een vergelijking gegoten kan worden, kan worden getoetst, dus ook gefalsificeer.

2)Geef een voorbeel van een ad-hoc-theorie

Als je hiermee bedoelt theorieen die niet falsificeerbaar zijn, dat zijn alle overige, dus waarvan de kwantoren niet voldoende exact vaststaan.

3)Wat leverde Poppers theorie op voor de wetenschapsfilosofie

Het begrip demarcatiecriterium en falsificeerbaarheid, die nadere uitwerking vormen van positief (stellend) en negatief (ontkennend). Om iets te weten moet je het relateren, positioneren, vandaar stellende bewering. Een openbaring stelt vanuit het niets en is om die reden geen wetenschap. Wetenschap bestaat uit verbanden, niet uit losse weetjes.

4) Wat houd in het begrip: corroboration

Je kunt iets alleen bevestigen als het ergens aan gerelateerd is op een expliciete manier.

5) Formuleer een niet falsificeerbare uitspraak binnen de wiskunde

Axioma's?

. Op basis van wat besluit je echter dat een theorie gefalsificeerd kan worden? Door de theorie te daadwerkelijk te falsificeren? In dat geval heeft de theorie echter afgedaan en is daarmee het falsificatieprincipe geen haalbare kaart om wetenschappelijk van non-wetenschappelijk te onderscheiden.

Door te toetsen aan empirie, dus waarnemingen.

Volgens mij haal je hier een theorie (=elke andere theorie dan het falsificatiecriterium, dat op zich geen theorie is in wetenschappelijke zin) en 'de theorie' door elkaar. Met het tweede 'de theorie' bedoel je de opvatting dat falsificatieprincipe een geldig wetenschappelijk principe is. Verwar niet het populaire gebruik van 'theorie' voor alles wat complexer is dan het alledaagse met wat wetenschappers verstaan onder theorie. In je tekst geef je zelf aan dat falsificatie een principe is, geen theorie.

Wikipedia heeft in het artikel over theorie een mooi overzicht van wat Popper beschreef, als geheel geeft het wellicht een betere context voor begrip.

In het algemeen is er voor een feit (empirische waarneming) slechts 1 interpretatie mogelijk. Zodra meerder interpretaties mogelijk zijn is het eigenlijk geen echt feit.

Overigens... in de wetenschap geldt: De uitzondering beproeft de theorie.

Op het punt van het daadwerkelijk aantonen en bewijzen dat er binnen een theorie sprake is van mogelijke en -voor de wetenschappelijkheid van die theorie- noodzakelijke falsificatie ligt een in mijn ogen onoverkomelijke moeilijkheid en toont de falsificatietheorie hier zelf zijn achilleshiel.

Waarin zie jij dat dan?

Hoe valt die theorie te linken aan de werkelijkheid?

Niet. Daarvoor heb je een beeld nodig. Theorie is een benadering van de waarheid en niet van de werkelijheid. De uitspraken over het falsificeren gaan ook over de waarheid, stelt daar eisen aan. Wat de waarheid volgens Popper en wat waarheid in het algemeen voor gevolgen heeft is een hele andere discussie.

Het begrip demarcatiecriterium en falsificeerbaarheid, die nadere uitwerking vormen van positief (stellend) en negatief (ontkennend). Om iets te weten moet je het relateren, positioneren, vandaar stellende bewering. Een openbaring stelt vanuit het niets en is om die reden geen wetenschap. Wetenschap bestaat uit verbanden, niet uit losse weetjes.

Dit antwoord op vraag drie is niet helemaal volledig. Dit zijn niet de gevolgen van Poppers theorie voor de wetenschap, maar Poppers ideeen zelf. De vraag is dus wat het gevolg is van wat jij hier bescrhijft.

Waarin zie jij dat dan?

Bedoel je de achilleshiel die ik aanhaalde?

Niet. Daarvoor heb je een beeld nodig. Theorie is een benadering van de waarheid en niet van de werkelijheid. De uitspraken over het falsificeren gaan ook over de waarheid, stelt daar eisen aan. Wat de waarheid volgens Popper en wat waarheid in het algemeen voor gevolgen heeft is een hele andere discussie.

Je stelt eerder: 'De theorie kan worden gezien als een soort beeld van de werkelijkheid. Wordt het beeld bevestigd dan is de kans groter dat het overeen komt met de werkelijheid.' Dan vind ik het moeilijk te begrijpen dat volgens jou nu opeens de theorie niet in een bepaalde relatie tot de werkelijkheid staat.

Het is natuurlijk wel degelijk zo dat een theorie iets met waarheid uit te staan heeft. Overigens spreekt Popper welbewust niet van waarheid maar van het hier al eerder genoemde corroboratie. Dit laatste begrip wil zoiets zeggen als 'juistheid van een theorie'.

Bedoel je de achilleshiel die ik aanhaalde?

Ja.

Dan vind ik het moeilijk te begrijpen dat volgens jou nu opeens de theorie niet in een bepaalde relatie tot de werkelijkheid staat.

Die relatie is er wel, maar middelijk. Een theorie is geen onmiddelijke weergave van de werkelijkheid en de werkelijkheid is geen onmiddelijke weergave van een theorie. Daarvoor is een beeld of verschijning nodig waarvan het het verstand een theorie of voorstelling kan maken. Bevestiging van het beeld geeft dus meer zekerheid. Besef dat de bevestiging zowel van de werkelijkheid als van de theorie mag komen. Popper ging uit van de theorie maar liet ruimte over voor de werkeklijheid.

http://en.wikipedia.org/wiki/Evolution_as_theory_and_fact

misschien heb je hier wat aan?

helder over terminologie binnen wetenschap