sciencetalk

Dit onderwerp is bedoelt om een overzicht te schetsen over de economische situatie in Nederland.

Met deelvragen als

Hoe groot is de omvang van de Nederlandse import/export, van/naar welke landen importeert/exporteert Nederland en wat zijn de voornaamste producten die Nederland importeert/exporteert?

Heeft Nederland een open- of gesloten economie?

en de Hoofdvraag over de stabiliteit

Is Nederland een economisch stabiel/onafhankelijk land?

Wie kan bijdragen aan de discussie (meningvormend), mag dat gerust doen

heel graag,

Kania

Wij zijn stabiel, alleen niemand is onafhankelijk. Dat is een droom. Bijvoorbeeld: als argument voor het behouden van de (onmenselijke) landbouwbevordering in de EU geven ze dat wij zelfvoorzienend moeten zijn. Dat is vanuit meerdere redenen onzin, maar hier doet het er toe (in deze economische draad) dat er voor onze landbouw veel olie nodig is en dat moet allemaal ingevoerd worden. Onafhankelijkheid op deze gebieden is dus onzin.

we gebruiken in Nederland per jaar ca. 114 TWh stroom en we wekken 80 TWh op. Dus we zijn wat dat betreft al afhankelijk. TWh = Tera Watt uur. cijfers van 2005 zie UCTE.org Verder heb ik van politiek geen verstand.

Dat is nu juist het mooie van het liberalisme en de globalisering. We zijn in de wereld van elkaar afhankelijk. Voor de invoer en voor de uitvoer. Daarom is toenemende welvaart in een voormalig ontwikkelingsland minder een economische bedreigingn dan een mogelijkheid er wederzijds beter van te worden.

Assasinator hamert op het Europese landbouwbeleid. Dat dit nadelig is voor ontwikkelingslanden. Natuurlijk is dit zo. Bovendien is het economisch vooral nadelig voor Europa zelf . Bij de laatste Doha WTO ronde waren Europa en de VS bereid concessies te doen als landen als India, China en Brazilië over de brug zouden kwamen door invoerbeperkingen te verminderen. Beiden blokken waren te weinig bereid concessies te doen. het probleem is in feite dat de voordelen langer op zich laten wachten dan de nadelen en dat de rol van de betreffende overheden, de invloed die ze kunnen hebben op de economie en de werkgelegenheid kleiner wordt bij liberalisatie. Ik heb de indruk dat o.a. China hier last van heeft. Vanwege hun handelsoverschot hebben zij juist extra reden voor vermindering van invoerbeperkingen.

Het punt dat ik eigenlijk tracht te maken - maar het lukt me vanavond niet zo goed - als antwoord op de topicvraag, dat bij een open economie, zoals Nederland heeft, men sterk afhankelijk is van het buitenland maar dat als veel landen ook een open economie hebben dit door de wederzijdse afhankelijkheid er juist een stabielere situatie ontstaat. Niet alleen economisch maar ook politiek.

Nederland zie ik dus als een economisch stabiel/afhankelijk land

Cijfers kun je oa vinden op de sites van het www.cbs.nl en www.dnb.nl

Nederland heeft 1 van de meest open economieen ter wereld, samen met landen als Luxemburg, Belgie, Singapore en Ierland.

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) heeft in 2003 de studie "Nederland Handelsland" uitgebracht, daarmee kun je een groot deel van je vragen beantwoorden.

WRR - Nederland Handelsland

Overigen verschijnt eind 2007 een boek over de effecten van globalisering en individualisering voor de verzorgingsstaat en andere vormen van solidariteit, geschreven door P. de Beer en F. Koster.

Het effect van globalisering op de verzorgingstaat lijkt me zeker een interessant onderwerp Ferry. Ik heb het vermoeden dat je hier meer vanaf weet. Zelf heb ik de overtuiging dat de verzorgingstaat, oftewel de verplichte solidariteit, de echte solidariteit tussen mensen ondermijnt.

Hoi Ad,

Sinds 1 januari 2005 werk ik aan een project met de titel "Globalisering, Solidariteit en de Verzorgingsstaat". Wat de verzorgingsstaat betreft, ging ik er ook vanuit dat deze niet houdbaar is in landen met een grote economische openheid. Het interessante is nu dat die stelling door veel politici ook wordt gedragen en in de media geregeld wordt genoemd, terwijl het onderzoek op dit gebied geen eenduidig beeld oplevert. Behalve dan dat veel studies laten zien dat landen met een grote economische openheid prima in staat zijn er een uitgebreide verzorgingsstaat op na te houden. En dat allemaal ondanks de gevaren van belastingvlucht (bedrijven en personen verdwijnen uit een land naar andere plaatsen waar zij minder belastingen hoeven te betalen) en uitkeringstoerisme (mensen trekken naar landen waar het uitkeringsniveau hoger ligt).

Ik heb zojuist een artikel afgerond waarin ik het bestaande onderzoek naar de relatie tussen globalisering en verzorgingsstaat op een rij zet en kom tot de conclusie dat van een bedreiging geen sprake is. Het blijkt eerder dat landen met een grote mate van openheid ook veel uitgeven aan hun verzorgingsstaat. Daarvoor zijn verschillende redenen te noemen. Het belangrijkste argument in de literatuur is dat mensen in open landen meer merken van fluctuaties op de internationale markt. Oftewel, zij kennen een grotere mate van onzekerheid, die opgevangen kan/moet worden door de verzorgingsstaat. Een ander argument is dat verzorgingsstaten leiden tot een grote mate van stabiliteit tussen verschillende partijen in een land (overheid, werkgevers en werknemers) waardoor voor bedrijven een interessant investeringsklimaat wordt geschapen en voldoende goedgekwalificeerd persoon voorhanden is. Het punt zou dan dus zijn dat bedrijven zich niet alleen laten leiden door kostenafwegingen bij de keuze voor een bepaald land.

Bijzonder nuttig onderzoek. ik lees ook geregeld tegenstrijdige meningen hierover. De problematiek is dan ook complex. Wellicht voor jouw een open deur maar bij de financiering van toekomstige uitkeringen kan men ook rekening houden met de voordelen van kapitaalmobiliteit. Deze zorgt namelijk in beginsel voor hogere rendementen. In Nederland zijn d pensioenen wat dat betreft nog niet zo slecht gefinancierd in vergelijking met andere landen. Wellicht zie je hier ook verschillen tussen landen.

Verder kan ik beamen dat de verzorgingsstaat een anti-cyclisch effect heeft (bij hogere werkloosheid stijgen de overheidsoverdrachten en dalen de inkomsten en vice versa) wat, naast de sociale rust die jij noemt, gunstig is voor de conjunctuur.

Wat betreft arbeidsmobiliteit kan grotere openheid zowel voor-als nadelig uitpakken. Het is maar net welke mensen er binnenkomen en weggaan. Je zou zeggen dat een groot verschil tussen het bruto en netto inkomen niet zo best is. Als ik jou begrijp is hier nog niets van gebleken.

Even een korte update. Samen met Paul de Beer schrijf ik een boek over de gevolgen van individualisering en globalisering voor de solidariteit binnen landen. Daarbij onderzoeken we zowel de verzorgingsstaat als andere, meer informele vormen van solidariteit, zoals vrijwilligerswerk en giften aan goede doelen.

Het boek verschijnt in september bij uitgeverij Aksant en wordt gepresenteerd in Vakbondsmuseum De Burcht.

Zodra het programma hiervan bekend is, post ik het wel even.