sciencetalk

Ik vroeg me af of dokters en vooral psychiaters aangifte moeten doen als een patient bekent een strafbaar misdaad heeft gepleegt. En zijn er andere uitzondering tot deze eed?

In de Belgische wetgeving is artikel 458 van het Strafwetboek van toepassing op je vraag:

Art. 458 Strafwetboek (België)

Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle andere personen

die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd,

en deze bekendmaken buiten het geval dat zij geroepen worden om in rechte (of voor een parlementaire onderzoekscommissie)

getuigenis af te leggen en buiten het geval dat de wet hen verplicht die geheimen bekend te maken, worden gestraft met

gevangenisstraf van acht dagen tot zes maanden en met geldboete van honderd frank tot vijfhonderd frank.

Op Wikipedia staat ook het volgende:

Zwijgplicht: Als er geen geval van nood is (voor de persoon zelf, andere leden lopen geen gevaar,…), moet je het geheim bewaren (niet tegenover de ouders). Aan de politie mag je dus niks zeggen. Enkel een rechter kan je verplichten te spreken, indien hij dit nodig acht. Als je je niet aan de zwijgplicht houdt kan je vervolgd worden. Bij vrijwilligers houdt men wel rekening met het feit dat men vaak niet goed op de hoogte is van wat kan en wat niet kan. Dit wordt soms gezien als verzachtende omstandigheid, als deze regels je niet werden duidelijk gemaakt door de vereniging waarvoor je als vrijwilliger optrad.

Ik vat dit op als: "Indien een medicus op de hoogte is van een strafbaar feit, gepleegd door één van zijn patiënten, dan mag die medicus niet naar de politie stappen of iets tegen de politie vertellen indien ze hem ondervragen. Indien een rechter de medicus echter verplicht te spreken, dan mag die zich aan de zwijgplicht onttrekken."

Personen die aan hun beroepsgeheim vastzitten (advocaten, notarissen, medici,...) mogen echter wel beroep doen op hun functioneel verschoningsrecht (het recht van een getuige om te weigeren antwoord te geven op vragen die door een rechter aan hem/haar worden gesteld). Het wordt immers als groot maatschappelijk belang gezien, dat een ieder zich vrij tot hen om bijstand en advies moet kunnen wenden, zonder vrees voor openbaarmaking van wat besproken is. Dit belang wordt zo groot gevonden, dat het een inbreuk rechtvaardigt op het genoemde beginsel van de waarheidsvinding.

In Nederland kunnen o.a. een gezinsvoogd, een vertrouwensarts en een gemeenteraadslid zich niet op dit recht beroepen.

Ik vroeg me af of dokters en vooral psychiaters aangifte moeten doen als een patient bekent een strafbaar misdaad heeft gepleegt. En zijn er andere uitzondering tot deze eed?

Interessanter vind ik de vraag ofdat een arts het beroepsgeheim mag verbreken wanneer hij weet dat zijn patiënt vermoedelijk iemand gaat vermoorden.

Aangezien dit een vraag is over de wet en niet direct met ethiek te maken heeft verplaats ik dit onderwerp naar het subforum recht en economie. Een ethische discussie over hoe het geregeld zou moeten zijn kan natuurlijk alsnog in het subforum ethiek gestart worden maar een discussie over wat de wet zegt hoort in 'recht en economie' thuis.

Als ik het me goed herinner is het vooral een kwestie van de mogelijke gevolgen van hetgeen dat je weet. Als je weet dat iemand van plan is om iets te gaan doen dat anderen in gevaar brengt of schade toebrengt dan ben je verplicht dit te melden aan politie/justitie. En dan ook alleen aan hen. Stel: je hoort als vertrouwenspersoon dat Pietje de nieuwe vriend van zijn ex-vriendin wil omleggen, dan mag je niet de nieuwe vriend en niet de ex-vriendin inlichten, maar moet je naar de politie stappen. Zij horen dan de benodigde acties te ondernemen.

Als je weet dat iemand iets gedaan heeft ligt het anders. In principe hoor je dan als vertrouwenspersoon te zeggen "gebeurd is gebeurd". Er is dan in principe geen risico voor een ander. Zelfs als je weet dat Pietje bijvoorbeeld een verzekeringsmaatschappij voor miljoenen heeft opgelicht dan nog mag je de verzekeringsmaatschappij of politie niet inlichten hierover. Sterker nog: dit is strafbaar. Ongeacht welk misdrijf het betreft.