sciencetalk

Uit een ander topic.

het is 'seks', niet 'sex', dat is engels.

Volgens het groene boekje moet je 'seks' spellen. Echter, iederéén kent het woord en wij hebben het woord overgenomen uit een andere taal waarin het met een x wordt geschreven, een letter die in het Nederlands dezelfde klank heeft. Bovendien zijn er samenstellingen met het woord seks/sex waarin sex gewoon nog met een x wordt geschreven.

Ik heb sterk de indruk dat de meesten nog gewoon sex schrijven, daarom is het voor mijn gevoel ondemocratisch dat een commissie van 'wijze' heren ons anders voorschrijft.

Ergens vind ik het moreel niet kloppen dat het groene boekje er 'seks' van heeft gemaakt. We nemen een woord over uit een andere taal, de spellingswijze komt ook in het Nederlands overéén met de uitspraak en we gaan het woord verkrachten door de spellingswijze te veranderen. Bovendien, waren veel mensen niet al gewend aan de spelling met een x, was dit niet de voorkeursspelling (lees: de voorkeur van de meerderheid van de mensen) vóórdat deze spelling werd veranderd en wellicht zelfs nu? Het komt op mij een beetje over alsof er iets mis zou zijn met het gebruiken van een buitenlands woord in de Nederlandse taal, alsof een woord eerst verNederlandst moet worden alvorens het als Nederlands woord erkend wordt en het pas als verNederlandst wordt beschouwd wanneer de spellingswijze is veranderd, zelfs wanneer dat overbodig is.

http://www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek/?zoekwoord=sex

De regels zijn helder. Zoals het in het groene boekje staat, zo moet je het spellen, daarover wil ik dan ook niet discussiëren (wat niet wil zeggen dat ik het opvolg). Mijn tenen krommen wanneer ik bijvoorbeeld seks of sekse lees. Wanneer ik in mijn studiemateriaal deze spellingswijze zie staan en ik 'verbeter' het dan direct. De reden hiervoor is dat ik het moeilijker vind lezen doordat ik altijd gewend was sex te spellen en te lezen.

Ik vind het echter vreemd dat het groene boekje ons gaat verbieden, door een andere spellingswijze voor te schrijven, om het woord zo te schrijven zoals velen van ons het al lange tijd gewend waren.

Wanneer je het vóór die spellingswijze aan 100 mensen zou hebben gevraagd ofdat je sex/seks met een 'x' of een 'ks' spelt, zou dan werkelijk een meerderheid hebben geantwoord dat zij het met een 'ks' spellen? Het lijkt me sterk.

Voor mij is seks (deze spellingswijze, niet de handeling ) erg onnatuurlijk. Waarom zouden we de spellingswijze laten afwijken van wat we gewend waren en de spellingswijze laten afwijken van het Engels waar we met zijn allen mee vertrouwd zijn, terwijl het geen functie heeft?

Zou het niet beter zijn wanneer het groene boekje deze spelling (terug?)verandert in sex of het aan de mensen zelf overlaat en afwacht wat de Nederlanders democratisch besluiten (je merkt het vanzelf aan de kranten, weekbladen enz wat het volk kiest) en pas dan één spellingswijze voorschrijven?

Ik kan me niet voorstellen dat een commissie van een handjevol overwegend oude mannen en vrouwen de meerderheid van het volk vertegenwoordigt.

Sex of seks,

In de praktijk kom je beide tegen en ik denk dat niemand er een probleem van maakt, we begrijpen toch wat er staat.

Het wordt pas verwarrend als je afgeleide woorden ziet zoals sexe, sexueel of sexualiteit en homosexueel.

Op basis hiervan lijkt het verstandiger om dan ook maar gewoon sex te schrijven en als je echt wil dat er voortaan

seks wordt geschreven dan moet je de andere woorden ook veranderen in seksueel, sekse en homoseksueel etc.

Vergelijk het maar met het woord product, afgeleid van produceren en omdat dit met een 'c' wordt geschreven moet product ook met een 'c'.

Maar wellicht dat de officiele uitleg andere redenen aangeeft waarom het seks is en sexueel.

Mijn voorkeur gaat uit naar seks.

albert davinci schreef:Bovendien zijn er samenstellingen met het woord seks/sex waarin sex gewoon nog met een x wordt geschreven.

Ik heb sterk de indruk dat de meesten nog gewoon sex schrijven.

Dat geldt alleen voor de samenstelling sex-appeal. In alle andere samenstellingen wordt seks met -ks geschreven.

Ergens vind ik het moreel niet kloppen dat het groene boekje er 'seks' van heeft gemaakt. We nemen een woord over uit een andere taal, de spellingswijze komt ook in het Nederlands overéén met de uitspraak en we gaan het woord verkrachten door de spellingswijze te veranderen.

Zo gaat dat nu eenmaal met

Ik vind het echter vreemd dat het groene boekje ons gaat verbieden, door een andere spellingswijze voor te schrijven, om het woord zo te schrijven zoals velen van ons het al lange tijd gewend waren.

Wanneer je het vóór die spellingswijze aan 100 mensen zou hebben gevraagd ofdat je sex/seks met een 'x' of een 'ks' spelt, zou dan werkelijk een meerderheid hebben geantwoord dat zij het met een 'ks' spellen? Het lijkt me sterk.

...

Zou het niet beter zijn wanneer het groene boekje deze spelling (terug?)verandert in sex of het aan de mensen zelf overlaat en afwacht wat de Nederlanders democratisch besluiten (je merkt het vanzelf aan de kranten, weekbladen enz wat het volk kiest) en pas dan één spellingswijze voorschrijven?

Je bent niet alleen met die mening:

In de praktijk kom je beide tegen en ik denk dat niemand er een probleem van maakt, we begrijpen toch wat er staat.

Ik - taalfreak die ik ben - verbeter mensen wél als ze sex schrijven. Maar om nu te zeggen dat ik er een probleem van maak gaat te ver.

*gast_Daniel_* schreef:Het wordt pas verwarrend als je afgeleide woorden ziet zoals sexe, sexueel of sexualiteit en homosexueel.

Op basis hiervan lijkt het verstandiger om dan ook maar gewoon sex te schrijven en als je echt wil dat er voortaan

seks wordt geschreven dan moet je de andere woorden ook veranderen in seksueel, sekse en homoseksueel etc.

Sekse, (homo)seksueel en seksualiteit wórden al met -ks- geschreven. Zie hier en omringende pagina's.

Ah, weer een woord waarvan de spelling Albert tegenstaat

Soms ben ik het met je eens hierover, vaker niet.

Mijn voorkeur gaat uit naar "seks". Ten eerste ben ik benieuwd of inderdaad vroeger "sex" werd geschreven in Nederland. Zelf ken ik het in ieder geval niet anders dan "seks". Verder vraag ik me af, albert, of jij de 'ks' helemaal wil verbannen en vervangen door 'x'?

Net als Klintersaas ben ik ook wel een "taalfreak", en vind ik het gruwelijk (nou ja, wellicht wat overdreven ) irritant als men "sex" schrijft.

Zoals zo vaak is het óf alles veranderen óf niets, en niet alleen maar één woord. Als we telkens woorden overnemen als vreemd woord i.p.v. bastaardwoord zullen we op den duur waarschijnlijk naar het Engels toegaan. Dat zou ik jammer vinden.

Ten eerste ben ik benieuwd of inderdaad vroeger "sex" werd geschreven in Nederland. Zelf ken ik het in ieder geval niet anders dan "seks".

Net als Klintersaas ben ik ook wel een "taalfreak", en vind ik het gruwelijk (nou ja, wellicht wat overdreven ) irritant als men "sex" schrijft.

Leuk, dan zijn we al met twee.

Zoals zo vaak is het óf alles veranderen óf niets, en niet alleen maar één woord. Als we telkens woorden overnemen als vreemd woord i.p.v. bastaardwoord zullen we op den duur waarschijnlijk naar het Engels toegaan. Dat zou ik jammer vinden.

Helemaal mijn mening.

Ik dacht echter dat albert davinci met 'voorkeursspelling' de voorkeur van het overgrote deel van de Nederlanders bedoelde.

Je hebt gelijk:

Bovendien, waren veel mensen niet al gewend aan de spelling met een x, was dit niet de voorkeursspelling (lees: de voorkeur van de meerderheid van de mensen) vóórdat deze spelling werd veranderd en wellicht zelfs nu?

Maar als het hier niet om officiële voorkeursspelling gaat, maar om de voorkeur van de "meerderheid", vraag ik me af waar Albert deze gedachte vandaan heeft. En hoezo waren mensen gewend aan de spelling met 'x' voordat deze spelling werd veranderd? Hiermee lijk je precies het tegenovergestelde te beweren, namelijk dat vroeger tóch "sex" de officiële spelling was.

Oftewel, ik volg het niet meer.

Leuk, dan zijn we al met twee.

(lees: "high-five-smiley", niet "ho, neem afstand")

En hoezo waren mensen gewend aan de spelling met 'x' voordat deze spelling werd veranderd? Hiermee lijk je precies het tegenovergestelde te beweren, namelijk dat vroeger tóch "sex" de officiële spelling was.

Volgens mij interpreteer je de lijst verkeerd. Voor 1996 waren er twee spellingswijzen, die allebei correct waren. Eén daarvan was echter de voorkeursspelling, m.a.w. de spelling die men het liefst gebruikt zag. In 1996 werd dit systeem afgeschaft: enkel de voorkeursspelling werd geaccepteerd als de correcte spelling en de andere spelling werd geschrapt, op enkele uitzonderingen na. Die uitzonderingen staan in de lijst die ik in mijn vorige post aanhaalde. In de linkerkolom staat de voorkeursspelling, in de rechterkolom de hedendaagse spelling. De woorden uit die lijst zijn dus woorden die we vandaag anders spellen dan de voorkeursspelling van toen. Aangezien seks niet in die lijst staat, schrijven we seks vandaag de dag dus in de voorkeursspelling van toen.

ah, bedankt voor de opheldering. Vroeger was "sex" dus wel toegestaan (naast "seks").

@Klintersaas en Phys: we zijn met drie (wat hadden jullie dan gedacht?)

Het spijt me Albert, maar ik vind "sex" tenenkrullend. Ik zie niet in waarom we de Engelse spelling zouden moeten overnemen. Uiteraard is het je goed recht die mooier te vinden, maar ik denk dat de schoonheid van het woord de meeste mensen weinig kan schelen, in de rapte schrijven ze gewoon een x.

Ik vind het geen goed idee om de "meerderheid" de spelling te laten bepalen. De "meerderheid" geeft immers geen zier om spelling. Maar uniformiteit is belangrijk. Op msn e.d. is mijn taalgebruik ook anders: ik hang woorden aan mekaar en kap af zoals ik dat zou doen in de spreektaal (bij mails trek ik trouwens al de grens: daar schrijf ik bij voorkeur correct Nederlands). De meeste jongeren zouden het rond deze tijd een pak eenvoudiger vinden als onze schrijftaal gewoon onze spreektaal zou weergeven. Maar dan krijgen we binnen de kortste keren breezah-neduhlands. *gruwel*

Verder vraag ik me af, albert, of jij de 'ks' helemaal wil verbannen en vervangen door 'x'?

Als het even zou kunnen, graag.

De klank is hetzelfde. waarom zouden we dan niet gewoon een X schrijven ipv een KS? Dat vind ik wel zo gemakkelijk.

Zoals zo vaak is het óf alles veranderen óf niets, en niet alleen maar één woord. Als we telkens woorden overnemen als vreemd woord i.p.v. bastaardwoord zullen we op den duur waarschijnlijk naar het Engels toegaan. Dat zou ik jammer vinden.

Dat sentiment heb ik niet.

Het spijt me Albert, maar ik vind "sex" tenenkrullend.

Nog ééntje en jullie zijn de 4 musketiers.

Wat vinden jullie dan van kado ipv cadeau?

Dat lijkt mij nogal vergelijkbaar.

Je bent niet alleen met die mening: Hier is een lijst te vinden met afwijkingen van de voorkeursspelling van 1954. Seks staat er niet tussen, wat doet vermoeden dat dit de voorkeursspelling was. Dat is ook te lezen in een reactie op deze pagina (al weet ik niet in hoeverre die te vertrouwen is).

Het valt mij in dit lijstje op dat zo'n beetje de helft van de woorden verbasterd is terwijl de handere helft juist ontbasterd is. Ik zie hier geen patroon in, het lijkt willekeur. Het Nederlandse poldermodel in werking?

albert davinci schreef:Nog ééntje en jullie zijn de 4 musketiers.

Wat vinden jullie dan van kado ipv cadeau?

Aaargh! Ik kan niet goed zeggen waarom, maar ook "kado" vind ik maar niks. Het is vooral mijn gevoel, en de verankering van bepaalde woordbeelden in mijn hoofd. Maar deze vergelijking is natuurlijk een tweesnijdend zwaard: enerzijds zijn zowel "kado" als "seks" vernederlandsd, anderzijds zijn zowel "kado" als "sex" korter en meer fonetisch. Zou je het zien zitten om dan ook "nix" te schrijven i.p.v. "niks"?

Ik zie hier geen patroon in, het lijkt willekeur.

Daar lijkt het inderdaad naar, daarin geef ik je gelijk.

Zou je het zien zitten om dan ook "nix" te schrijven i.p.v. "niks"?

Eerlijk gezegd zou ik daar wel even aan moeten wennen.

Mogen we hier de conclusie uit trekken dat we een tenenkrommend gevoel krijgen van een bepaalde spelwijze wanneer we er niet mee vertrouwd zijn, dat de mate waarin we een bepaalde spelwijze hebben gezien bepaald ofdat wij deze spelwijze als prettig ervaren?

In het verlengde hiervan, zou dit een uiting zijn van een algemener principe (psychologisch of eigenlijk fysiologisch) dat we iets als prettiger ervaren wanneer we er ervaring mee hebben en geen van deze ervaringen negatief was (wat niet wil zeggen dat de ervaringen positief moeten zijn geweest)?

Spoiler: [+]

Hey albert, wel goed quoten he; die eerste twee vragen waren van mij, niet van Klintersaas

Maar ook hier zijn ypsilon en ik het eens: kado is lelijk!

albert davinci schreef:Eerlijk gezegd zou ik daar wel even aan moeten wennen.

Mogen we hier de conclusie uit trekken dat we een tenenkrommend gevoel krijgen van een bepaalde spelwijze wanneer we er niet mee vertrouwd zijn, dat de mate waarin we een bepaalde spelwijze hebben gezien bepaalt of wij deze spelwijze als prettig ervaren?

Dat zal er inderdaad veel mee te maken hebben. De spellingswijzen zoals ik die geleerd heb, heb ik nu eenmaal zo geleerd. Je ontwikkelt taalgevoel tijdens het leren van taal (dus ook spelling). Op basis van die kennis doe je uitspraken over "mooie" of "lelijke" taalkundige fenomenen. Een constructie of spelling vind je meestal lelijk als je deze niet vaak tegenkomt, niet zo geleerd hebt (dus fout is) of anderszins afwijkend is. Taal is i.h.a. niet logisch.

Als je een kind, dat nog een zeer kleine woordenschat heeft, vraagt of hij "monitor" of "moonietor" mooier vindt, zal zijn keuze nergens op gebaseerd zijn.

In het verlengde hiervan, zou dit een uiting zijn van een algemener principe (psychologisch of eigenlijk fysiologisch) dat we iets als prettiger ervaren wanneer we er ervaring mee hebben en geen van deze ervaringen negatief was (wat niet wil zeggen dat de ervaringen positief moeten zijn geweest)?

Dat gaat iets te ver voor taalkunde denk ik

Maar natuurlijk zit daar een grote kern van waarheid in. "wat de boer niet kent, dat vreet-ie niet"

Phys schreef:

Spoiler: [+]

Hey albert, wel goed quoten he; die eerste twee vragen waren van mij, niet van Klintersaas

Maar ook hier zijn ypsilon en ik het eens: kado is lelijk!

Kado is tegenwoordig toch de officiële spelling (in het groene boekje dus)? Of vergis ik me nu?