sciencetalk

Waarom wordt een zin als "ik dacht u (dat) denken" als fout ervaren en een zin als "ik zag u (daar) lopen" niet?

Ok, my 50cts:

Ik dacht u is geen zin. Ik zag u wel. Bij denken komt er meestal dat of aan achter. "Ik dacht dat ik u zag denken." "Ik dacht aan u."

Interessante vraag.

Als eerste reden zou ik aanvoeren dat "ik dacht u dat denken" geen betekenis heeft. Welke betekenis zou jij er bijvoorbeeld aan willen toeschrijven. Je kan namelijk een handeling zien (in jouw voorbeeld de handeling 'lopen'), maar geen handeling 'denken'. Je kan overigens wel een handeling 'bedenken' of 'aan een handeling denken'.

Ik dacht u denken... wat bedoel je daarmee te zeggen? Wat is de betekenis hiervan? Dat jij in je gedachten de andere persoon al denkende voorstelde? Of dat je dacht te zien (!) dat de andere persoon aan het denken was? Het is gewoon een beetje een onduidelijke constructie waar betere uitdrukkingsmogelijkheden voor zijn die preciezer omschrijven wat je over wilt brengen.

EDIT: Klintersaas kwam ertussen, denk dat we hetzelfde bedoelen...

Ik dacht dat u dat aan het denken was = ik dacht u dat denken.

Zo zou ik het zien... Ik zeg echter niet dat het juist is. Ik vond mijn woorden niet direct en toen zei ik deze zin...

en toen dacht ik: waarom is het eigenlijk niet juist?

Ik dacht u is geen zin. Ik zag u wel.

Ja, maar waarom? Het klinkt inderdaad totaal niet, maar waarom klopt het niet.

Edit: Omdat je een handeling niet kunt denken, maar wel kunt zien.

Maar dan alweer: waarom kan je geen handeling denken?

Bij denken komt er meestal dat of aan achter. "Ik dacht dat ik u zag denken." "Ik dacht aan u."

Inderdaad.

Ja, maar waarom? Het klinkt inderdaad totaal niet, maar waarom klopt het niet.

Je kunt wel eeuwig verder gaan met jezelf afvragen waarom sommige dingen wel en sommige dingen niet mogen. Ik kan je (nog) geen taalkundige basis geven waarop ik mijn antwoorden baseer, maar jouw zin is niet correct binnen het Nederlands.

Maar dan alweer: waarom kan je geen handeling denken?

Zie hierboven. Je kan een handeling 'bedenken' en je kan ook 'aan een handeling denken', maar je kan geen handeling 'denken', simpelweg omdat de Nederlandse taal geen betekenis toeschrijft aan deze constructie.