1 van 3

Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: do 08 mei 2008, 14:28
door bbusterr
Ok... Misschien dat dit al eens gevraagd is, maar ik kon zo gauw niks vinden...

Het gaat om het volgende...

Je hebt twee puntmassa's, m1 en m2, en ze zijn een afstand r van elkaar verwijderd.

(Alles is in een vacuum, dus er is geen wrijving o.i.d. dat de puntmassa's beïnvloeden kan)

Nu gebruik ik de volgende twee formules om accceleratie van puntmassa m1, a1 te berekenen:
\(F=m_1 \cdot a_1\)
\(F=G \cdot \frac{m_1 m_2}{r^2}\)
Zodat:
\(a_1= \frac{Gm_2}{r^2}\)
Nu G en m2 zijn constant natuurlijk, maar dat betekent ook dat de grafiek van a1 een hyperbooltak beschrijft.

a1 is zeker niet constant, en ik wil liever geen gemiddelde nemen voor a1.

Bovendien hangt a1 niet direct van een tijd t af in deze formule, maar van de afstand tussen de twee puntmassa's.

Ik heb het vermoeden dat
\(a= \frac{\Delta v}{\Delta t} \Rightarrow \Delta v=a \Delta t\)
hier niet echt goed werkt, omdat je dan met een tijdsinterval zit in plaats van met een bepaald tijdstip t.

Ik heb er ook nog even aan gedacht de formule voor a1 te primitiveren (omdat de afgeleide van snelheid acceleratie is), maar volgens mij werkt dat alleen als je primitiveert met t, en niet met r.

Dus...

Hoe kan ik de snelheid van één van de puntmassa's dan berekenen bij een bepaalde r, of nog liever, bij een bepaalde t? (Zonder gebruik te hoeven maken van een model)

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 00:37
door Phys
Pff...dat is een lastigere vraag dan je op het eerst gezicht zou denken.

Met Newton lijkt het me erg moeilijk:
\(a(t)=\frac{Gm_2}{r(t)^2}\)
dus om dit te integreren naar de tijd heb je r(t) nodig. Je zou x1 de afstand tussen m1 en r/2 kunnen noemen, en x2 de afstand tussen m2 en r/2. Dan
\(m_1\ddot{x}_1=\frac{Gm_2}{(x_1+x_2)^2}\)
schiet ook niet op.

Ik heb even wat gepuzzeld met Lagrange-Hamilton, maar kom er vooralsnog niet uit. Ik ben benieuwd of het analytisch op te lossen is; dit probleem zal vast en zeker bekend zijn gezien de eenvoudige probleemstelling: wat is de snelheid van een puntdeeltje onder invloed van de gravitatiekracht van een ander puntdeeltje?

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 13:41
door Sjakko
Je moet hier een stelsel van differentiaalvergelijkingen oplossen. x1 is de plaats van m1, x2 is de plaats van m2 (ik neem die in dezelfde richting als x1 en x2 is de plaats ten opzichte van het startpunt van m1, dus x2=r0 als t=0). Ik krijg dan

voor m1:
\(m_{1}\ddot{x}_{1}=\frac{Gm_{2}}{r^2(t)}\)
voor m2:
\(m_{2}\ddot{x}_{2}=- \frac{Gm_{1}}{r^2(t)}\)
en voor r(t) geldt:
\(r(t)=x_{2}-x_{1}\)
, invullen in bovenstaande 2 vergelijkingen:
\(m_{1}\ddot{x}_{1}=\frac{Gm_{2}}{\left( x_{2}-x_{1} \right)^2}\)
\(m_{2}\ddot{x}_{2}=- \frac{Gm_{1}}{\left( x_{2}-x_{1} \right)^2}\)
Dat is een stelsel van tweede orde niet-lineaire differentiaalvergelijkingen. Daar kan ik je niet mee helpen. Het zou goed kunnen dat daar helemaal geen analytische oplossing voor is, maar de wiskundig beter onderlegden kunnen je daar misschien meer over vertellen.

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 16:57
door bbusterr
Wow... Daar komt nog meer bij kijken dan ik had gedacht...

Ik dacht dat er wel iets relatief gemakkelijks voor zou kunnen bestaan...

Eerlijk gezegd weet ik niet wat
\(\ddot{x}\)
precies inhoud.

Ik heb even gezocht, en dan wordt gezegd dat
\(\dot{x}\)
een soort afgeleide is met betrekking tot tijd, dus dan neem ik aan dat
\(\ddot{x}\)
de tweede afgeleide zijn (afgeleide van afgeleide).

(Sorry, ik weet nog misschien niet al te veel van natuurkunde en/of wiskunde (of wat dan ook :D ))

Dus dan is eigenlijk
\(\ddot{x}_1\)
de tweede afgeleide van een afstand x1 (dus twee keer gedifferentieerd met betrekking tot tijd), oftewel de versnelling van m1 (a1(t)).

Maar ik denk dat ik dat verkeerd begrijp, namelijk de eenheden zouden niet kloppen. Dus de eenheid van
\(\ddot{x}\)
is dan...

(Bijvoorbeeld bij
\(m_{1}\ddot{x}_{1}=\frac{Gm_{2}}{\left( x_{2}-x_{1} \right)^2}\)
)

Eenheden rechts:
\(\frac{m}{s^2}\)
Dus eenheid van
\(\ddot{x}_1\)
is
\(\frac{m}{kg s^2}\)
?

Hmmm... ik zit hier nou eigenlijk niks nuttigs te zeggen... Wat ik dus bedoel: Ik weet niet precies wat
\(\ddot{x}\)
betekent... :P

Misschien is het nog wat te hoog gegrepen voor mij... jammer genoeg

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 17:03
door Phys
\(\ddot{x}\)
is inderdaad de tweede afgeleide naar de tijd:
\(\ddot{x}=\frac{d^2 x(t)}{dt^2}=a(t)\)
, dus de dimensie is lengte/tijd^2: m/s^2 zoals het hoort voor een versnelling.

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 19:01
door bbusterr
Ok...

Maar waarom staat er dan ook aan de linkerkant m1? (of m2)

Zo kloppen de eenheden toch al niet meer?

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 19:16
door Jan van de Velde
Is dit inderdaad niet zo'n geval dat slechts numeriek is op te lossen?

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 19:19
door dirkwb
Is dit inderdaad niet zo'n geval dat slechts numeriek is op te lossen?
Elimineer
\( (x_2-x_1)^2 \)
je krijgt nu de laplacevgl. hier kan je de oplossing van berekenen.

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 20:28
door Phys
bbusterr schreef:Maar waarom staat er dan ook aan de linkerkant m1? (of m2)

Zo kloppen de eenheden toch al niet meer?
Je hebt gelijk. Links hoort geen m1 of m2 te staan!

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 21:17
door kotje
Het gaat hier over beweging van deeltje in een centraal krachtveld(
\(\vec{F}=f\left(r\right)\vec{r}_1\)
waarbij
\(\vec{r}_1\)
een eenheidsvector is met zin naar aangetrokken deeltje; bv. planeten rond de Zon.)

Enkele eigenschappen:

1)De baan van het deeltje is gelegen in een vlak.(bij planeten zijn het kegelsneden: cirkels, ellips, parabolen,hyperbolen)

2)Het impulsmoment wordt bewaard.

3)Het deeltje beweegt zodanig dat de positievector dezelfde oppervlakten aflegt in dezelfde tijd, men noemt dit de wet der perken.

Ik meen dat de zaak moet opgelost worden met poolcoördinaten en differentiaalvgl. en het niet gemakkelijk is. Ik kan voorlopig geen gegevens daarover vinden.

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 21:27
door Phys
Kotje, het gaat hier over twee puntmassa's die elkaar aantrekken langs de verbindingslijn. Ze zullen dus in een rechte lijn naar elkaar toe versnellen. Dit alles gebeurt in één dimensie, dus poolcoordinaten zijn niet nodig.

De situatie is niet hetzelfde als een planeet-zon-systeem, waarvoor de wetten van Kepler gelden.

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 21:50
door bbusterr
:P Ben ik de enige die het een beetje vreemd vind dat hier niet een simpel antwoord voor bestaat? Ik dacht, dat werk ik even uit in een paar uurtjes max... Maar goed, het heeft geen haast.

De enige factoren met invloed zijn hier de massa's en de afstand tussen deze massa's, dus daarom dacht ik dat het wel mee zou vallen. Natuurlijk het grote probleem is dat ik niet weet hoe de afstand van de tijd afhangt, en dus weet ik ook niet hoe acceleratie van tijd afhangt, en dus ook niet eventueel de snelheid.

Volgens mij is
\(\ddot{x}_{1}=\frac{Gm_{2}}{\left( x_{2}-x_{1} \right)^2}\)
hetzelfde als
\(a_1=\frac{Gm_2}{r^2}\)
of iets dergelijks, alleen is die eerste notatie wat netter en/of overzichterlijker.

Maar alvast bedankt met de antwoorden zover in ieder geval :D

Ik heb niet veel succes met het vinden van antwoorden met Google... vooral omdat ik niet weet wat voor termen ik op zou moeten zoeken.

Zou het makkelijker zijn als we zeggen m1=m2?

(Ik neem aan van niet, omdat we nog steeds niks van tijd weten, maar misschien?)

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: vr 16 mei 2008, 23:28
door kotje
Zij afstand tussen twee deeltjes bij begin a en bij einde b. Gevraagd snelheid
\(m_1\)
als deeltje uit rust vertrekt.

Bij begin
\(E_{pot}=-G\frac{m_1.m_2}{a}\)
en
\(E_{kin}=0\)
van
\(m_1\)
.

Op afstand b kan men snelheid
\(m_1\)
berekenen uit
\(-G\frac{m_1.m_2}{a}=\frac{m_1v²}{2}-G\frac{m_1.m_2}{b}\)
.

De versnelling in b berekenen is triviaal.

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: zo 18 mei 2008, 11:13
door EvilBro
kotje schreef:Zij afstand tussen twee deeltjes bij begin a en bij einde b. Gevraagd snelheid
\(m_1\)
als deeltje uit rust vertrekt.

Bij begin
\(E_{pot}=-G\frac{m_1.m_2}{a}\)
en
\(E_{kin}=0\)
van
\(m_1\)
.

Op afstand b kan men snelheid
\(m_1\)
berekenen uit
\(-G\frac{m_1.m_2}{a}=\frac{m_1v²}{2}-G\frac{m_1.m_2}{b}\)
.

De versnelling in b berekenen is triviaal.
Dit werkt niet. Bekijk de impuls maar eens door de snelheden van de beide deeltjes uit te rekenen (in symbolen) en dan de impuls bij beide deeltjes te bekijken. Je zult zien dat de impulsen alleen maar kunnen kloppen als de massa's van de twee deeltjes gelijk zijn (totale impuls moet namelijk nul zijn vanwege de begintoestand). De formule die echter de relatie tussen afstand en snelheid vastlegt zal ook moeten gelden als de massa's ongelijk zijn. Conclusie: de methode die je geeft is niet die formule.

Re: Snelheid berekenen bij niet-constante acceleratie

Geplaatst: ma 19 mei 2008, 18:43
door kotje
EvilBro schreef:
Dit werkt niet. Bekijk de impuls maar eens door de snelheden van de beide deeltjes uit te rekenen (in symbolen) en dan de impuls bij beide deeltjes te bekijken. Je zult zien dat de impulsen alleen maar kunnen kloppen als de massa's van de twee deeltjes gelijk zijn (totale impuls moet namelijk nul zijn vanwege de begintoestand). De formule die echter de relatie tussen afstand en snelheid vastlegt zal ook moeten gelden als de massa's ongelijk zijn. Conclusie: de methode die je geeft is niet die formule.


De wet behoud impuls mag men hier niet toepassen omdat er bij het begin externe krachten nodig zijn om de deeltjes in rust te houden.

Ik heb toegepast:
\(\Delta\mbox{E_{kin}}=-\Delta\mbox{U_{pot}}\)
. Het gaat hier om een conservatieve kracht.