diabetes

De diabetescrisis Wereldwijd groeit diabetes uit tot een ernstig probleem. Het Diabetes Fonds waarschuwt zelfs voor een crisis. Volgens recent onderzoek lijden momenteel meer dan 800 miljoen volwassenen aan diabetes type 1 of 2, een verviervoudiging sinds 1990. Maar er gloort hoop. Na ruim 15 jaar intensief onderzoek hebben wetenschappers mogelijk een doorbraak bereikt: een behandeling die de insulineproductie kan herstellen. Hoe ontstaat diabetes? Diabetes ontstaat wanneer het lichaam onvoldoende insuline aanmaakt of wanneer cellen minder gevoelig worden voor dit hormoon. Insuline, geproduceerd door de bèta-cellen in de alvleesklier, speelt een cruciale rol bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Bij type 1 diabetes vernietigt het immuunsysteem de bèta-cellen, waardoor het lichaam helemaal geen insuline meer produceert. Dit type treft meestal jongeren. Bij type 2 diabetes is er sprake van insulineresistentie: de cellen reageren minder op insuline. De alvleesklier produceert aanvankelijk extra insuline om dit te compenseren, maar op termijn schiet dit tekort. In beide gevallen stijgt de bloedsuikerspiegel, wat kan leiden tot orgaan- en weefselschade. In Nederland lijden naar schatting 1,2 miljoen mensen aan diabetes, waarvan negen op de tien aan type 2. Daarnaast kampen 1,3 tot 1,5 miljoen Nederlanders met prediabetes, een voorstadium van de ziekte. Vooral bij 45-plussers is het risico aanzienlijk: één op de drie Nederlanders in deze leeftijdsgroep zal diabetes ontwikkelen. [caption id="attachment_17499" align="aligncenter" width="300"] Grafische weergave van de resultaten. Bron: Mount Sinai[/caption] Harmine en regeneratie van bèta-cellen In 2015 ontdekten onderzoekers dat het medicijn harmine de regeneratie van bèta-cellen bevordert. Harmine behoort tot de DYRK1A-remmers, een groep stoffen die celgroei stimuleren. Latere studies in 2019 en 2020 toonden aan dat harmine in combinatie met GLP-1-receptoragonisten, zoals semaglutide en exenatide, de aanmaak van bèta-cellen nog verder versterkt. In juli van dit jaar bleek dat harmine alleen de massa van bèta-cellen met 300% kan verhogen, terwijl de combinatie met GLP-1RA zelfs een toename van 700% mogelijk maakt. Alfacellen als sleutel De cruciale vraag bleef: hoe stimuleert harmine precies de groei van bèta-cellen? In een nieuwe studie ontdekten wetenschappers dat de nieuwe bèta-cellen mogelijk afkomstig zijn van alfacellen. Dit zijn cellen in de alvleesklier die normaal gesproken andere functies vervullen. Aangezien alfacellen in grote aantallen aanwezig zijn bij mensen met diabetes type 1 en 2, zouden ze een verrassende bron kunnen zijn voor het herstellen van de insulineproductie. Nieuwe hoop voor patiënten De ontdekking dat alfacellen kunnen worden omgezet in bèta-cellen opent nieuwe mogelijkheden voor zowel type 1- als type 2-diabetespatiënten. Dit onderzoek toont aan dat medicijnen uit de harmine-familie in staat zijn om celomzetting te stimuleren. Dit biedt mensen met diabetes een enorme bron aan potentiële bèta-cellen die geactiveerd kunnen worden. Onderzoeker Esra Karakose Als deze behandeling verder wordt ontwikkeld, kan het een einde betekenen aan het dagelijks spuiten van insuline. Een simpele pil, mogelijk gecombineerd met GLP-1RA-medicijnen zoals semaglutide, zou wereldwijd beschikbaar kunnen worden. Co-auteur Andrew Stewart concludeert optimistisch: “Dit kan betaalbare en toegankelijke behandelingen bieden voor miljoenen diabetespatiënten.” Bronmateriaal: Mount Sinai

diabetes

Doorbraak in diabetesonderzoek – Alfacellen bieden oplossing

Contact

Educatie

Community