Gebruikersavatar
tuander
Artikelen: 0
Berichten: 812
Lid geworden op: ma 25 jul 2016, 10:36

is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Ik zit met misschien een beetje een gekke vraag. en ik weet het antwoord niet. De redenatie gaat als volgt:

A: het zonnestelsel (zon en planeten) beweegt met grote snelheid door het melkwegstelsel
B: sinds LIGO weten we dat zwaartekracht zich met lichtsnelheid door het universum beweegt

mijn gedachte is dan: wijst de zwaartekracht die de aarde ondervindt van de zon, dan in de richting van een vroegere positie van de zon? En niet in de richting van de werkelijke positie van de zon?
earth sun gravity galactic orbit
Gebruikersavatar
wnvl1
Artikelen: 0
Berichten: 3.004
Lid geworden op: di 20 jul 2021, 21:43

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Of je gravitatie nu bestudeert in een assenstelsel waarin de zon stil staat of een assenstelsel waarin de zon beweegt, je gaat altijd de zelfde baanvergelijking uitkomen voor de aarde. De vergelijkingen van de ART zijn Lorentz invariant. Dit was een belangrijke leidraad voor Einstein bij de ontwikkeling van de ART.
Gebruikersavatar
HansH
Artikelen: 0
Berichten: 4.703
Lid geworden op: wo 27 jan 2010, 14:11

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

en als er 2 zonnen om elkaar heendraaien? Mag je dan rekenen met newton en oneindige snelheid of newton met lichtsnelheid. en in het 2e geval , zou dat dan niet tot een spiraliserende baan leiden?
Bladerunner
Artikelen: 0
Berichten: 1.410
Lid geworden op: wo 12 aug 2015, 14:55

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

HansH schreef: ma 16 dec 2024, 19:24 en als er 2 zonnen om elkaar heendraaien? Mag je dan rekenen met newton en oneindige snelheid of newton met lichtsnelheid. en in het 2e geval , zou dat dan niet tot een spiraliserende baan leiden?
Je kunt prima op de gebruikelijke wijze via Newton dit soort berekeningen maken. In onze Melkweg bestaat naar schatting 30% van de sterren (dat zijn er ± 83 miljard) uit een dubbelster systeem of soms zelfs meer dan twee sterren. Dit zijn qua baan erg stabiele systemen. Sommige staan zo dichtbij elkaar dat er massa uitwisseling plaats vindt en een omloopperiode hebben van soms enkele dagen terwijl anderen er vele jaren over doen. En witte dwerg systemen tarten elke beschrijving want de snelste heeft een omlooptijd van slechts 5,4 min.

De beweging van deze sterren rond het centrum van de Melkweg heeft geen invloed op de lokaal veel krachtigere zwaartekracht tussen deze sterren en eventueel hun planeten. Al kan het wel gebeuren dat als er een 'verdwaalde' ster langs komt het systeem (kort) beïnvloed wordt zeker als het een wijde dubbelster betreft (grote afstand dus tot het gemeenschappelijke zwaartepunt). Bij een dubbelster draait de ene ster niet perse om de ander, maar vaak beiden rond een gemeenschappelijk zwaartepunt ergens dus tussen de sterren in. En er moet heel wat gebeuren wil zoiets onstabiel worden waarop de sterren dus naar elkaar toe zouden bewegen.
Gebruikersavatar
HansH
Artikelen: 0
Berichten: 4.703
Lid geworden op: wo 27 jan 2010, 14:11

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Bladerunner schreef: ma 16 dec 2024, 19:57
Je kunt prima op de gebruikelijke wijze via Newton dit soort berekeningen maken.
maar geeft dus geen antwoord op mijn vraag of je bij newton wel of niet de tijdsvertraging tgv de lichtsnelheid mee moet nemen. of wat daar dan uberhaupt het effect van zou zijn als je dat doet.
Bladerunner
Artikelen: 0
Berichten: 1.410
Lid geworden op: wo 12 aug 2015, 14:55

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Volgens mij is het antwoord al gegeven door wnvl1. Er zijn geen noemenswaardige relativistische effecten die van invloed zijn op dit soort berekeningen. De snelheid van onze zon rond het centrum van de Melkweg is 251 km/s. Dat levert een tijdsvertraging van 1,00000035 maal op. Het 'effect' is dus dat een antwoord 1,00000035 maal groter of kleiner wordt. Dat is vele malen kleiner dan het tijdelijke effect dat een passerende asteroïde kan hebben op b.v. de baan of rotatie van de Aarde.
Gebruikersavatar
Xilvo
Moderator
Artikelen: 0
Berichten: 10.775
Lid geworden op: vr 30 mar 2018, 16:51

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Bladerunner schreef: ma 16 dec 2024, 21:26 De snelheid van onze zon rond het centrum van de Melkweg is 251 km/s. Dat levert een tijdsvertraging van 1,00000035 maal op.
Die snelheid is volkomen irrelevant. Je kunt altijd de zon als stilstaand beschouwen, of de planeet.
Bladerunner
Artikelen: 0
Berichten: 1.410
Lid geworden op: wo 12 aug 2015, 14:55

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Volgens mij zeg ik dat ook met zoveel woorden. Een astronoom haalt de ART er helemaal niet bij als hij baanelementen van sterren of planeten wilt berekenen.
Gebruikersavatar
Xilvo
Moderator
Artikelen: 0
Berichten: 10.775
Lid geworden op: vr 30 mar 2018, 16:51

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Bladerunner schreef: ma 16 dec 2024, 21:52 Volgens mij zeg ik dat ook met zoveel woorden.
Het gaat er niet om dat het effect te verwaarlozen is, ik bedoel dat het effect niet bestaat.
Bladerunner schreef: ma 16 dec 2024, 21:52 Een astronoom haalt de ART er helemaal niet bij als hij baanelementen van sterren of planeten wilt berekenen.
Voor op (relatief) kort op elkaar draaiende zwarte gaten zal het zeker nodig zijn de ART te gebruiken. Ook de baan van Mercurius is al niet meer exact te bepalen met louter Newton.
Bladerunner
Artikelen: 0
Berichten: 1.410
Lid geworden op: wo 12 aug 2015, 14:55

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

En om even deze vraag van de TS aan te halen:

"mijn gedachte is dan: wijst de zwaartekracht die de aarde ondervindt van de zon, dan in de richting van een vroegere positie van de zon? En niet in de richting van de werkelijke positie van de zon?"

Zwaartekracht wijst niet naar een bepaalde richting. Zwaartekracht wijst naar alle richtingen tegelijk vanuit het centrum van de massa.
Bladerunner
Artikelen: 0
Berichten: 1.410
Lid geworden op: wo 12 aug 2015, 14:55

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Xilvo schreef: ma 16 dec 2024, 21:59
Bladerunner schreef: ma 16 dec 2024, 21:52 Volgens mij zeg ik dat ook met zoveel woorden.
Het gaat er niet om dat het effect te verwaarlozen is, ik bedoel dat het effect niet bestaat.
Bladerunner schreef: ma 16 dec 2024, 21:52 Een astronoom haalt de ART er helemaal niet bij als hij baanelementen van sterren of planeten wilt berekenen.
Voor op (relatief) kort op elkaar draaiende zwarte gaten zal het zeker nodig zijn de ART te gebruiken. Ook de baan van Mercurius is al niet meer exact te bepalen met louter Newton.
Dat laatste klopt maar ik sprak in vrij algemene zin, namelijk sterren en planeten dus. Er zijn natuurlijk uitzonderingen.
MarcelBis
Artikelen: 0
Berichten: 18
Lid geworden op: za 31 mar 2018, 20:59

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

tuander schreef: ma 16 dec 2024, 14:55 Ik zit met misschien een beetje een gekke vraag. en ik weet het antwoord niet. De redenatie gaat als volgt:

A: het zonnestelsel (zon en planeten) beweegt met grote snelheid door het melkwegstelsel
B: sinds LIGO weten we dat zwaartekracht zich met lichtsnelheid door het universum beweegt

mijn gedachte is dan: wijst de zwaartekracht die de aarde ondervindt van de zon, dan in de richting van een vroegere positie van de zon? En niet in de richting van de werkelijke positie van de zon?

earth sun gravity galactic orbit.png
De zwaartekracht wijst niet. De zwaartekracht ondergaat de absolute ruimtetijd.
Gebruikersavatar
tuander
Artikelen: 0
Berichten: 812
Lid geworden op: ma 25 jul 2016, 10:36

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Bladerunner schreef: ma 16 dec 2024, 22:00 En om even deze vraag van de TS aan te halen:

"mijn gedachte is dan: wijst de zwaartekracht die de aarde ondervindt van de zon, dan in de richting van een vroegere positie van de zon? En niet in de richting van de werkelijke positie van de zon?"

Zwaartekracht wijst niet naar een bepaalde richting. Zwaartekracht wijst naar alle richtingen tegelijk vanuit het centrum van de massa.
Okee, dank.
Ik ben niet thuis in Algemene Relativiteitstheorie (GR). Maar dat klinkt erg vergelijkbaar met licht; licht breidt zich uit in een bolvorm rond de lichtbron. Ik denk niet dat de precieze bewoording het verhaal echt gaat veranderen, toch? Dat moet dan zijn, denk ik: De zwaartekracht lijkt te komen uit de vroegere positie van de zon. en niet uit de richting van de werkelijke positie van de zon.
Gebruikersavatar
tuander
Artikelen: 0
Berichten: 812
Lid geworden op: ma 25 jul 2016, 10:36

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Is dit soort relativistische effecten van zwaartekracht nou van invloed op de precieze vorm van het zonnestelsel? Het zonnestelsel is, zeg maar een schijf. De beweging van die schijf door het melkwegstelsel is een beweging die loodrecht staat op die schijf, dacht ik. Dat zal toch geen toeval zijn. Een Lorentz-factor van 1,00000035 is heel klein, maar vormt die kleine factor dan een knedende kracht die bewegende schijven vorm geeft?
Bladerunner
Artikelen: 0
Berichten: 1.410
Lid geworden op: wo 12 aug 2015, 14:55

Re: is er invloed van snelheid op zwaartekracht

Vergeet niet dat ondanks de naam, zwaartekracht in de RT geen kracht is. Volgens Einstein is het het gevolg van de vervorming van de ruimte die bepaald hoe een object beweegt. En die vervorming wordt op zijn beurt veroorzaakt door massa. Maar wij ervaren het natuurlijk als een kracht. Dus daar waar een massa zich bevindt voel je het effect van de vervorming en dus de zwaartekracht. Nooit 'ergens' anders.

Alle sterren dus ook de zon draaien rond het centrum van de Melkweg. Die kreeg hoewel er ook onregelmatig gevormde stelsels bestaan (eerder grote sterrenhopen) vanzelf ook een globale schijfvorm door de gezamenlijke rotatie van de sterren. Maar plaatselijke zwaartekracht en omstandigheden zijn dusdanig willekeurig dat de vele exoplaneten en hun moederster soms wel 90° gekanteld zijn t.o.v. ons. Het zelfde zie je bij clusters van sterrenstelsel op b.v. foto's van Hubble of de Webb telescoop. Sterrenstelsels zijn t.o.v. elkaar ook in verschillende standen te zien. En dat heeft niets met de RT te maken of relativistische effecten. Dat komt gewoon door plaatselijke kleine verschillen van dichtheid (dus massa's) die als het ware de 'mal' vormen van hoe het ster of planetenstelsel uiteindelijk om zijn as gaat draaien.
Ons zonnestelsel staat onder een hoek van ± 60° t.o.v. het vlak van de Melkweg.

Terug naar “Ruimtefysica”