Blauwe maan van 2023
De grootste en helderste volle maan van 2023 is op 30 augustus te zien geweest, en de vreemde naam verdient een uitleg. Hij werd een “blauwe supermaan” genoemd en is het resultaat van drie maanfenomenen die tegelijkertijd plaatsvinden. Zo’n zeldzame kosmische overlapping zal pas weer plaatsvinden in 2037, volgens de zustersite van Live Science, Space.com. De naam “blauwe” supermaan heeft niets te maken met de kleur van de maan. In feite zal het eigenlijk oranje zijn. De blauwe supermaan kreeg het eerste deel van zijn naam om een andere reden: het was de tweede volle maan in augustus.
Supermaan vs. kalenderblauwe maan
Er zijn twee soorten blauwe maan. De blauwe supermaan van augustus valt in de eerste categorie: twee volle manen die in dezelfde maand plaatsvinden. Dat is af en toe onvermijdelijk; elke 29,5 dagen komt er een nieuwe volle maan op. Aangezien de Sturgeon Maan op 1 augustus 2023 plaatsvond, is de volle maan op 30 augustus een blauwe maan geweest. Blauwe manen van dit type, genaamd “kalenderblauwe manen”, komen ongeveer elke twee of drie jaar voor, waarvan de volgende op 31 mei 2026, volgens timeanddate.
Het tweede type blauwe maan, genaamd een “seizoensgebonden blauwe maan”, beschrijft de derde volle maan van de vier tijdens één astronomisch seizoen. Dit gebeurt wanneer een kalenderjaar 13 volle manen heeft in plaats van de gebruikelijke 12. (Een maanjaar – 12 omlopen van de aarde door de maan – duurt 354 dagen, terwijl het zonnejaar van de aarde 365 dagen is.) De volgende seizoensgebonden blauwe maan, die ook elke twee of drie jaar voorkomt, zal plaatsvinden op 19 augustus 2024, volgens timeanddate.
Waar komt het tweede deel van de naam vandaan? Een supermaan treedt op wanneer de volle maan dicht bij zijn dichtstbijzijnde punt tot de aarde in zijn baan is. De baan van de maan om de aarde is elliptisch, dus elke maand bereikt hij een dichtstbijzijnde punt (perigeum) en verste punt (apogeum). Manen die binnen 90% van perigeum komen in een bepaalde maand, worden beschouwd als supermanen, volgens Fred Espenak, een astronoom en voormalig eclipsberekenaar voor NASA.
De tweede volle maan van augustus is de derde en dichtstbijzijnde van de vier supermanen in 2023. Op 222.043 mijl (357.344 kilometer) van de aarde zal het de grootste en helderste supermaan van 2023 zijn, hoewel het slechts 115 mijl (186 kilometer) dichterbij zal zijn dan de volle maan van 1 augustus, die 222.158 mijl (357.530 km) verwijderd was.
De volgende volle maan zal de Oogstmaan zijn, op 29 september. Naast dat het een van de bekendste volle manen van het jaar is, is het ook de laatste supermaan in 2023.
Bronmateriaal: Quest
