Piepklein en pas net ontdekt

In de weelderige bossen van het Atlantisch Regenwoud in Brazilië is een opmerkelijke ontdekking gedaan: de Brachycephalus dacnis, een miniatuurpad van slechts 6,95 mm lang. Deze nieuwe soort behoort tot de groep “vlo-padden,” en is daarmee de op één na kleinste gewervelde op aarde. Onderzoekers van de Universiteit van Campinas (UNICAMP) in São Paulo beschrijven hun bevindingen in een recente studie, gepubliceerd in het tijdschrift PeerJ Life & Environment.

Een nieuwe ontdekking in de wereld van de miniatuurpadden

Brachycephalus dacnis is de zevende vlo-pad die is ontdekt en is alleen groter dan Brachycephalus pulex, een andere soort uit dezelfde familie, die slechts 6,45 mm meet. Dit kleine beestje, nauwelijks groter dan een vingernagel of een munt van 50 cent, herinnert ons eraan hoe divers het leven in het Atlantisch Regenwoud kan zijn.

Het unieke aan deze soort is niet alleen het formaat, maar ook zijn habitat. De naam “B. dacnis” is een eerbetoon aan Project Dacnis, een Braziliaanse NGO die zich inzet voor natuurbehoud in privégebieden van het Atlantisch Regenwoud, waaronder het gebied in Ubatuba waar de pad werd ontdekt. Dit project benadrukt het belang van kleinschalige beschermde gebieden in de biodiversiteit van deze ecosystemen.

Miniatuurpad met aanpassingen: een evolutie van beperkingen

Hoewel vlo-padden dezelfde uiterlijke kenmerken delen als grotere padden, zijn er belangrijke anatomische verschillen door hun extreem kleine formaat. Door een evolutionair proces genaamd miniaturisatie hebben de vlo-padden minder beenderen en andere anatomische structuren verloren, zoals tenen en oren.

“Deze soort heeft alles van grotere padden, behalve de grootte,”

Professor Luís Felipe Toledo, hoofdonderzoeker van het project.

Zo is bij een aantal Brachycephalus-soorten, zoals de bekendere “pompoenpadjes,” het middenoor afwezig, waardoor ze hun eigen roep niet kunnen horen. De onderzoekers werden juist op B. dacnis geattendeerd door zijn unieke roep, die bleek af te wijken van een nauw verwante soort, B. hermogenesi.

DNA-bevestiging en nieuwe inzichten

De studie bevestigde de status van B. dacnis als nieuwe soort door middel van DNA-analyse. Dit bleek cruciaal, omdat hij uiterlijk identiek is aan de eerder beschreven B. hermogenesi, met dezelfde geelbruine huid en leefomgeving in het bladerdek. Het genetische onderzoek toonde echter aan dat B. dacnis wel degelijk een aparte soort is.

Deze ontdekkingen illustreren het belang van nauwkeurig onderzoek naar nieuwe soorten. Door het gebruik van historische DNA-analysetechnieken, waarbij monsters uit museumcollecties worden onderzocht, hopen onderzoekers toekomstige fouten in soortherkenning te voorkomen en beter inzicht te krijgen in de evolutionaire geschiedenis van deze padden.

Biodiversiteit beschermen: een urgentie voor de kleinste soorten

Volgens professor Toledo kan de verscheidenheid aan miniatuurpadden in het Atlantisch Regenwoud veel groter zijn dan aanvankelijk gedacht. Dit benadrukt het belang van grondig onderzoek naar en bescherming van deze kwetsbare habitats. “Hoe meer we weten over deze miniatuursoorten, hoe beter we ze kunnen behouden,” zegt hij.

“Een snel proces van beschrijving en conservatie is noodzakelijk.”

Professor Luís Felipe Toledo, hoofdonderzoeker van het project.

De ontdekking van de Brachycephalus dacnis geeft ons een nieuw perspectief op de biodiversiteit van het Atlantisch Regenwoud. Deze op een na kleinste gewervelde ter wereld herinnert ons aan de opmerkelijke verscheidenheid aan leven dat zelfs in de kleinste hoekjes van de natuur te vinden is. Met projecten zoals die van Project Dacnis wordt het belang van kleine maar cruciale beschermde gebieden in het behoud van deze soorten steeds duidelijker.

Bronmateriaal: PeerJ Life & Environment