Waar komen steken in je milt vandaan

[Skstudent1998]

Wij hebben het bij biologie gehad over de verzuring van de spieren door melkzuur. Dit proces snap ik helemaal maar ik vroeg me af waar de steken in je zij vandaan komen bij het hardlopen. De verklaringen die ik heb gevonden op internet lopen nogal uiteen.

[anusthesist]

Kort antwoord: er zijn gigantisch veel hypothesen en theorieën, maar zeker weten doen we het niet.

We weten het dus gewoon (nog) niet.

Steken in je milt is wel erg insinuerend trouwens. Als ik steken krijg tijdens het hardlopen zitten die altijd rechts en laat de milt nu links zitten

[Skstudent1998]

Owkee dankjewel, wat denkt u dat de meeste voor de hand liggende theorie is? Ik las dat de spieren om meer bloed zouden vragen en daarom de organen beginnen te protesteren.

En ik heb het onderwerp zo genoemd omdat de milt vaak als oorzaakgever wordt aangegeven voor steken in je zij.

[Benm]

De vraag is wellicht of je uberhaupt kunt localiseren waar de pijn precies vandaan komt. Aan het oppervlak gaat dat heel aardig, je weet bijv wel welke vinger je hebt opengehaald zonder te kijken. Maar voor dieper liggende pijnen is het lastiger, je weet meestal niet heel specifiek van welk orgaan of weefsel die afkomstig zijn.

Neem bijvoorbeeld iets als pijn vanuit het verteringsstelsel: hoe weet je of die pijn uit je slokdarm, maag of twaalfvingerige darm komt? Als je het al eerder ervaren hebt en de diagnose is gesteld kun je dat voelen, maar zonder enige ervaring vooraf is het best lastig.

[anusthesist]

Je hebt gelijk dat viscerale pijn vaak referred pain geeft en de lokatie nog wel eens erg kan afwijken, maar vaak zit de pijn ook wel in de regio die de pijnprikkel geeft. Zo zal een hartinfarct vaak ook gewoon pijn op de borst geven (naast pijn in de linker arm en kaakregio) en een probleem met de lever zal vaak ook gewoon pijn in de rechter bovenkwadrant geven (naast wellicht pijn in de rechter schouder).

Pijn is nog wel eens 'referred', maar voorbeelden van dat links en rechts worden omgedraaid ken ik niet.

Heb je rechts een probleem dan voel je pijn rechts en dat laatste kan best diffuus zijn zoals reeds aangegeven.

Dat zeg ik als reactie op 'steken in de milt'. Ik weet dus nagenoeg zeker dat bij mij het iig niet de milt is

[Benm]

Links-rechts verwisseling lijkt me inderdaad niet gebruikelijk, maar anderzijds zou iemand die steken dan gewoon kunnen aanzien voor pijn in de lever ipv de milt terwijl er waarschijn sprake is van geen van beide.

Voor die steken in je zij tijdens hardlopen lijkt het me logisch aan te nemen dat ze niet door de milt of de lever worden veroorzaakt, maar dat is denk ik vooral op basis van klinische ervaring, niet omdat de patient in enige mate in staat is te voelen wat de bron van de pijn is.

Zou de oorzaak daadwerkelijk in die organen liggen lijkt het me ook niet logisch dat het alleen optreedt tijdens sporten. Bovendien denk ik dat iemand die bijv daadwerkelijk zijn milt heeft gescheurd door trauma niet echt in staat is om een eind te gaan rennen, nog afgezien van het vrij duidelijke uiterlijke bewijs van dergelijk trauma.

[anusthesist]

Dat de milt of lever zélf de oorzaak zijn dat lijkt me inderdaad een broodje aap. Hypothesen zeggen bijvoorbeeld wel dat het bindweefsel waarmee de milt of lever vastzitten en dus niet loshangen in je abdominale holte op tractie komen en dat de pijnprikkel geeft. Eenzelfde hypothese betreft tractie op je colon ascendens of descendens bij respectievelijk pijn in je rechter of linker zij.

Zoiets lijkt me nog het meest waarschijnlijk: door het continue op een neer bewegen een relatieve overbelasting van de ligamenten wat dan pijn geeft. Maar dit is slechts speculeren.

[egos]

Twee andere hypothesen mbt de oorzaken van pijn in de zij zijn: krampachtig samentrekken van het diafragma en gasophoping in de darmen,

[Wouter_Masselink]

Zelf heb ik dit probleem een aantal jaren terug ook gehad. Het lijkt met meer training vanzelf over te gaan. het veranderen van je ademhalingspatroon heeft vaak effect. Wat dat betreft is het diafragma een waarschijnlijke oorzaak.

[egos]

Het zuurstoftekort voor het diafragma, waardoor de krampachtige samentrekking wordt veroorzaakt, zou weer te maken kunnen hebben met
a. het nuttigen van een bepaalde hoeveelheid voedsel vlak voor een duurloop. 
b. een te hoog looptempo. 

[Wouter_Masselink]

Ik heb zelf nooit de link kunnen leggen tussen eten en 'steken in de milt'. Eten en vervolgens ontzettende aandrang hebben... de zogenaamde runner's trots (geen idee hoe je dat in goed nederlands vertaalt). Dat een te hoog loop tempo er mee te maken zou hebben lijkt mij meer waarschijnlijk, afgaande op het feit dat met meer training dit gevoel over kan gaan.

[Benm]

Eigenlijk durf ik niet te zeggen of dit gevoel heel specifiek voor hardlopen is, je kunt zoiets ook hebben bij andere zware belasting als wielrennen of iets dergelijks. Op zich is dat een argument tegen de 'stuiter hypothese' waarbij het voortkomt uit een rare cyclische belasting van bindweefsel of iets dergelijks.

Of het verstandig is door te gaan met een activiteit ondanks dergelijke pijn is een andere vraag. Sporters zullen wellicht geneigd zijn te stellen dat 'het erbij hoort' en je het kunt negeren, maar dat lijkt me over het algemeen geen goede raad.

Uiteraard zijn er zaken die pijn doen maar geen blijvende schade opleveren, maar hoe maak je dat onderscheid precies? Loop je bijvoorbeeld niet het risico iets voor verzuring aan te zien terwijl je ondertussen een pees aan het overbelasten bent? Je vergissen kan hierbij best nare gevolgen hebben, waardoor ik geneigd ben te stellen dat je het beste kunt stoppen als iets pijn doet tenzij je heel zeker weet dat het onschuldig is.

[egos]

Het is ook geen verschijnsel dat zich alleen bij hardlopen voordoet, maar het komt juist bij deze activiteit wel vaker voor. Hardlopen is een zwaardere belasting dan fietsen.
De milt is idd zoals anusthesist aangeeft geen oorzaak. Vroeger werd deze theorie verspreid. Mensen bij wie de milt is verwijderd kunnen en hebben nog steeds last van pijn in de zij. De relatie met lactaatvorming, zoals Skstudent 1998 zich in zijn topic afvraagt, is er wellicht toch ook niet. Mensen met de erfelijke spierziekte McArdle kunnen geen lactaat produceren, maar kunnen wel spierpijn/ krampen en pijn in de zij ervaren.
 
Pijn is een signaal dat je niet mag negeren. Toch heb ik in het verleden, ik meen tijdens de olympische spelen of een ander groot toenooi, de koploper tijdens de marathon zijn laatste rondjes op de sintelbaan met pijn in de zij zien afmaken. De drive om te winnen was groter dan de pijn.
 
De truc, die ik ooit van iemand heb geleerd om pijn in de zij enigszins te verminderen, is met de vingertoppen onder de twee zwevende ribben schuin omhoog duwen en tegelijkertijd door getuite lippen uitblazen. Het zou het krampachtig samentrekken van het middenrif ongedaan maken. Hoe dit kan is mij niet bekend.
 
Tractie van het bindweefsel van organen, krampachtig samentrekken van het middenrif, gasophoping in de darmen? Vooralsnog is er nog steeds geen wetenschappelijke verklaring voor dit fenoneem.

[Benm]

Voor professionele sporters ligt het natuurlijk sowieso anders. Sporten op topnivo is eigenlijk nooit een gezonde bezigheid. Uiteraard is het dan een afweging tussen hoeveel lichamelijke schade de winst aandoet vergeleken met welke beloning daar tegenover staat.

Proberen te lopen op een gebroken been is meestal ook geen goed idee, tenzij je zojuist met een vliegtuig bent neergestort en de boel in brand dreigt te vliegen.

Als je voor je plezier gaat hardlopen, wielrennen of iets dergelijks lijkt me echter geen zinnige reden om pijn te negeren - normaliter kun je het toch wel zien als een signaal om te stoppen met hetgeen de pijn veroorzaakt, ongeacht wat je precies aan het doen bent.