Oerknal en waarschijnlijkheid

[hildejacobs]

Is volgende passage wetenschappelijk correct geformuleerd?

'Met de opvattingen van de klassieke natuurkunde blijft het nl. onverklaarbaar waarom het universum met een onwaarschijnlijke nauwkeurigheid is afgestemd op de behoeften van het biologische leven. Als de expansiesnelheid van de ruimte bijvoorbeeld maar een petieterige fractie groter of kleiner was geweest, zou de mensheid niet eens bestaan. De waarschijnlijkheid dat er een universum ontstond met de gekende omstandigheden, moet op het ogenblik van de oerknal op 10 tot de 59ste macht hebben gelegen.'

Wie voelt zich geroepen om zich op een zondagavond nog eens een vertaalster van dienst te zijn? (maandagochtend mag natuurlijk ook)

[Phys]

Ik voel me in ieder geval geroepen om dit op een zondagavond te verplaatsen naar Ruimtefysica

Het ontstaan en de evolutie van het heelal heeft namelijk niet specifiek met kwantummechanica te maken.

[EvilBro]

Is volgende passage wetenschappelijk correct geformuleerd?

Hoe formuleer je iets wetenschappelijk? Als je vraag is of het bovenstaande wetenschappelijk onderbouwd is dan is het antwoord daarop ontkennend. Los daarvan: waarschijnlijkheden liggen op het interval [0,1]. Een waarschijnlijkheid van \(10^{59}\) kan dus niet. Het zal wel \(10^{-59}\) moeten zijn (niet dat het echt uitmaakt aangezien het getal sowieso onzinnig is).

[Phys]

De volgende vraag is dan of de passage overeenkomt met de huidige denkbeelden.

Dat is vrij lastig.

Met de opvattingen van de klassieke natuurkunde blijft het nl. onverklaarbaar waarom het universum met een onwaarschijnlijke nauwkeurigheid is afgestemd op de behoeften van het biologische leven.

Hoe zou het met 'moderne natuurkunde' dan verklaard worden?

Als de expansiesnelheid van de ruimte bijvoorbeeld maar een petieterige fractie groter of kleiner was geweest, zou de mensheid niet eens bestaan.

Dit is volgens mij juist.

De waarschijnlijkheid dat er een universum ontstond met de gekende omstandigheden, moet op het ogenblik van de oerknal op 10 tot de 59ste macht hebben gelegen.

Dit zijn inderdaad, zoals Evilbro schreef, vrij 'zinloze' getallen, die niet echt gebaseerd zijn ergens op.

[eendavid]

Hoe zou het met 'moderne natuurkunde' dan verklaard worden?

De vlakheid zou met het inflatonveld verklaard worden. In welke mate dit als bevestigde wetenschap moet gelden is natuurlijk de vraag.

Dit is volgens mij juist.

Bevestiging. Of er zouden geen galaxieën zijn gevormd of we zouden allemaal zwarte gaten zijn geweest (óók leuk op zondagavond).

[Phys]

De vlakheid zou met het inflatonveld verklaard worden.

Maar de vlakheid is denk ik nog lang geen verklaring van de vraag "waarom het universum met een onwaarschijnlijke nauwkeurigheid is afgestemd op de behoeften van het biologische leven".

Al is die vraag wel vrij suggestief/teleologisch gesteld.

Het universum is op een bepaalde manier opgebouwd, zodat er (in ieder geval hier op aarde) biologisch leven (een pleonasme?) mogelijk is.

en niet

Het universum is op een bepaalde manier opgebouwd, om (in ieder geval hier op aarde) biologisch leven (een pleonasme?) mogelijk te maken.

Al kun je dat wel denken, maar dat is niet de meest rationele verklaring

[qrnlk]

We weten niet of God een keus had.

Kansberekeningen zijn niet te doen op een enkele incident.

[eendavid]

Maar de vlakheid is denk ik nog lang geen verklaring van de vraag "waarom het universum met een onwaarschijnlijke nauwkeurigheid is afgestemd op de behoeften van het biologische leven".

Ik probeerde geen rigoureuze verklaring te geven, maar ik dring er toch op aan dat een aantal aspecten die het heelal leefbaar maken verklaard worden door het inflatonveld. Ik noemde vlakheid, Harrison-Zeldovich spectrum is een andere (uiterst mooie!) verdienste die een voorspelling levert die het heelal leefbaar maakt (met een ander spectrum komen we bij verhaaltje uit mijn vorige post).

Al is die vraag wel vrij suggestief/teleologisch gesteld.

Het universum is op een bepaalde manier opgebouwd, zodat er (in ieder geval hier op aarde) biologisch leven (een pleonasme?) mogelijk is.

Dan komen we bij het antropisch principe. Dat is niet wetenschappelijk.

[Ind1go]

Het universum is niet zo opgebouwd zodat hier leven mogelijk was, Ingewikkelde molekulaire verbindingen tussen aminozuren en dergelijke pasten zichzelf zo aan zodat hier kon worden geleefd.

[Phys]

Dan komen we bij het antropisch principe. Dat is niet wetenschappelijk.

Volgens mij heb ik me niet geheel duidelijk uitgedrukt. Wat ik bedoelde:

Het universum is op een bepaalde manier opgebouwd. Onder deze "toevallige" omstandigheden bleek leven te kunnen ontstaan.

Ik probeerde júist het antropisch principe te bekritiseren:

Het universum is op een bepaalde manier opgebouwd, om leven mogelijk te maken.

is een antropische gedachte.

Geen doel, maar een gevolg (daarom gebruikte ik "zodat" i.p.v. "teneinde te", maar misschien is "waardoor" beter).

[eendavid]

Ook dat toeval bevalt mij niet, ik vind het hoogst bevredigend dat het inflatonveld dergelijke aspecten aanpakt. Daarnaast heb je gelijk dat niet iedereen de mening is toegedaan dat deze vraag moet beantwoord worden. Maar die discussie hoort eerder in het filosofieforum thuis.

[hildejacobs]

Ook dat toeval bevalt mij niet, ik vind het hoogst bevredigend dat het inflatonveld dergelijke aspecten aanpakt. Daarnaast heb je gelijk dat niet iedereen de mening is toegedaan dat deze vraag moet beantwoord worden. Maar die discussie hoort eerder in het filosofieforum thuis.

Fijn dat jullie allemaal mensen en geen zwarte gaten zijn. Als leek kan ik niet overal volgen maar het is wel boeiend om te zien hoe fysici zich (ongewild?) toch op het randje van de filosofie begeven als ze over dit soort dingen beginnen te discuteren. Daar gaat de roman die ik vertaal met name (o.a.) over. En over hoe speculeren op dit terrein ernstige consequenties in het 'reële' leven kan hebben. In ieder geval weet ik nu dat het 10 MIN 59 moet zijn, en dat was een van de dingen die ik niet zeker wist. Wat de schrijfster in haar verhaal aan theorieën inlast, mag best 'onwetenschappelijk' zijn, maar de terminologie moet wel kloppen.

(Ik stel overigens vast dat de diverse onderdelen van de fysica toch raakpunten hebben, want ik zie reacties van dezelfde mensen uit andere fora ook bij ruimtefysica opduiken.) Benieuwd op welke fora mijn vragen nog zullen verschijnen...