Analytisch & synthetisch a priori

[nabob]

Als dat zo zou zijn, zou het onmogelijk zijn om aan kennis op te doen. Dat s best wel een denkfout. De denkfout in kwestie noemt men een paradox.

Dat is wat Quine een dogma van het empirisme heeft genoemd.

[ypsilon]

Als dat zo zou zijn, zou het onmogelijk zijn om aan kennis op te doen. Dat s best wel een denkfout. De denkfout in kwestie noemt men een paradox.

Waarom? Veel kennis is gewoon niet met louter logica te bewijzen, daar heb je de empirie voor nodig. Of mis ik iets?

[Benedict Broere]

Theoriegeladen,

Erwtensoep, ja leuk, maar als je een bal gaat analyseren, dan levert dat in de eerste plaats op het gegeven van die bal, want anders is er niets om te analyseren.

Woorden.

[Hansicarpus]

Wat voor een type uitspraak (analytisch of synthetisch) is de volgende?

Ik heb de indruk dat je mijn toevoeging verwart met een verdediging van het 'absolute' begrippenpaar analytisch-synthetisch, waarna je mij het licht wil laten zien in de vorm van een leerrijke vraag. Leuk, maar het is dus niet echt aan mij om die vraag te beantwoorden, aangezien ik niet pretendeer dat de terminologie waterdicht is. Als tegemoetkoming dan maar: wat zou een logicus daarop antwoorden?

Meerdere mogelijkheden:

- Onvoorzichtig: de uitspraak is uiteraard analytisch, aangezien ze (rechtstreeks) volgt uit de betekenis van haar woorden (in combinatie met conventie).

- Voorzichtiger: analytisch en synthetisch zijn meta-logische begrippen, terwijl de uitspraken die 'wij' beschouwen slechts bestaan uit een welbepaalde selectie van formele zinnen. De termen hebben dus geen betrekking op de zin die jij aangeeft.

[Hansicarpus]

Als dat zo zou zijn, zou het onmogelijk zijn om aan kennis op te doen. Dat s best wel een denkfout. De denkfout in kwestie noemt men een paradox.

Leg anders eerst eens uit hoe je tot zo'n conclusie komt. De synthetische uitspraak "Het regent vandaag" gebeurt op basis van de observatie en niet op basis van een logische redenering (ze is niet bewijsbaar of weerlegbaar via een analyse van de zin in kwestie). Zulke kennis is niet onmogelijk volgens de karakterisatie die ik gaf, integendeel, ze levert een ideaal voorbeeld van het onderscheid. En nogmaals: ik ventileer hier niet zozeer een mening, maar ik geef informatie over de huidige interpretatie van deze begrippen (voornamelijk onder logici, wiskundigen en een bepaalde groep van filosofen).

5+7-12 is maar een voorbeeld wat Kant gebruikte. Het gaat erom dat er tot iets nieuws geconcludeerd wordt middels constructie. Ik vraag me daardoor sterk af wie die logische persoon was die hiertoe concludeerde. Me dunkt dat dit een empirist was die dezelfde denkfout maakt als jij hierboven. Ik hoop dat je inziet waar empirisme zichzelf verslaat (aan haar grondvesten).

Je schijnt nogal gemakkelijk een aantal filosofische debatten op mij te projecteren, zo kunnen we moeilijk een heldere discussie houden. Laat ik mij beperken tot het voorbeeldje: het feit dat Kant de uitspraak "5+7=12" als synthetisch beschouwt is typerend voor de betekenisverschuiving die ik aangaf, aangezien de synthese die Kant voor ogen had, het 'tellen' in dit voorbeeldje, vandaag de dag als analytisch wordt beschouwd (bijvoorbeeld, het formeel toepassen van de postulaten van Peano).

[Sofia]

Ik wil graag aangeven dat er wel degelijk een onderscheid tussen analyse en synthese bestaat. Analyse is het bestuderen van bekende gedachte-objecten en middels vergelijking tot een al bestudeerd gedachte-object (conclusie) komen, terwijl synthese het bestuderen van bekende gedachte-objecten is waarbij men komt tot een nog onbekend gedachte-object concludeert.

Voorbeeld van analyse:

Bestudeerd zijn:

koning

staatsbestellen

monarchie

Conclusie:

Koning is de leider van een monarchie

Voorbeeld van synthese:

drie hoeken

Het trekken van lijnen tussen drie hoeken zo dat geen lijn een andere snijdt en de lijnen altijd twee hoeken met elkaar verbinden

Conclusie:

Het trekken van lijnen tussen drie hoeken zo dat geen lijn een andere snijdt en de lijnen altijd twee hoeken met elkaar verbinden levert altijd de geometrische figuur 'driehoek' op.

Ik hoop dat je hier wat aan hebt.

Dus eigenlijk stel jij, dat een synthese een bewezen analyse is...?

[theoriegeladen]

Erwtensoep, ja leuk, maar als je een bal gaat analyseren, dan levert dat in de eerste plaats op het gegeven van die bal, want anders is er niets om te analyseren.

Woorden, misschien. Maar ik denk dat je de bal te veel bekijkt als de jongen die er vroeger mee heeft gespeeld. Als je de bal echter als filosoof of wetenschapper bekijkt, of nog beter, als iemand die nog nooit een bal heeft gezien of het bestaan ervan kent, zal het eerste dat in je opkomt niet zijn bal. Misschien mag de psychologie hier een handje helpen? Vraag jezelf af wat je bij het zien van een bal het eerst waarneemt? Zijn het de kleuren of de vorm?

Voorzichtiger: analytisch en synthetisch zijn meta-logische begrippen, terwijl de uitspraken die 'wij' beschouwen slechts bestaan uit een welbepaalde selectie van formele zinnen. De termen hebben dus geen betrekking op de zin die jij aangeeft.

En dan dus synthetisch lijkt me, het ervaringsoordeel komt tot stand door het theoretische oordeel. Bovendien hebben de termen wel betrekking op de zin, maar valt het kwartje naar twee kanten, doordat in het analytisch oordeel een falsificatie is gedaan van het synthetische oordeel. Het oordeel is dus zinloos omdat de lijst van onderwerpen welke niet-analytisch zijn oneindig is, terwijl analyse juist een bevesting dient te zijn van een inhoud.

[Benedict Broere]

Inboorlingen van Papoea-Nieuw-Guinea bleken niet in staat een overvliegend vliegtuig te zien als vliegtuig. Ze zagen een soort vogel. Men ziet in eerste instantie wat men kent. Analyse en synthese werken daar op in. Contouren, onderdelen, en waarempel, iemand die uit die vogel stapt. En dat proces gaat door, totdat er uiteindelijk een begrip ontstaat, dat lijkt op het onze.

Je moet analyse en synthese niet theoretisch uit elkaar trekken. Ze werken samen, constant - althans dat is wat ik begrijp uit wat neurologen en psychologen aanwijzen als activiteiten in onze cortex. En maken zo het plaatje van de wereld, in ons hoofd.

[theoriegeladen]

Je moet analyse en synthese niet theoretisch uit elkaar trekken

Ja, ze horen bij elkaar. Maar als er zoiets bestaat als een universele waarheid moet een van de twee begrippen achterhaald zijn, want het is het denken dat onze kennis op verschillende niveaus plaatst.

[nabob]

Ja, ze horen bij elkaar. Maar als er zoiets bestaat als een universele waarheid moet een van de twee begrippen achterhaald zijn.

Waar meen je deze 'universele waarheid' uit af te kunnen leiden? We zijn voor zover ik weet niet in staat om buiten de taal die we spreken te gaan staan om iets over de werkelijkheid te kunnen zeggen. Bijgevolg bestaat er niet zoiets als een universele beschrijving van de wereld waar we (dus alle mensen!) onvoorwaardelijk mee in dienen te stemmen. Zeg nu niet de wetenschap want ook daar vertrekt men vanuit een bepaald paradigma om tot een visie op de werkelijkheid te komen.

[ypsilon]

Misschien mag de psychologie hier een handje helpen? Vraag jezelf af wat je bij het zien van een bal het eerst waarneemt? Zijn het de kleuren of de vorm?

Ik denk dat je een geïntegreerd geheel waarneemt. Misschien is een bepaald kenmerk saillanter voor jou, maar de waarneming van de constituenten zal ongeveer even snel gaan. Je kunt misschien iets opzoeken omtrent agnosie, vind je waarschijnlijk wel interessant.

[theoriegeladen]

Waar meen je deze 'universele waarheid' uit af te kunnen leiden?

Analyse of synthese?

We zijn voor zover ik weet niet in staat om buiten de taal die we spreken te gaan staan om iets over de werkelijkheid te kunnen zeggen.

Insinueer je dat binnen de taal die we spreken het mogelijk is iets over de werkelijkheid te zeggen?

Wetenschap als universele waarheid? Het ligt er net aan welk aan object die wetenschap is relateerd.

Ik denk dat je een geïntegreerd geheel waarneemt.

Ik wou eigenlijk het onderzoek weergeven dat ik toen gelezen heb, maar kon het niet vinden. Wat ik er nog van weet is dat mensen in principe eerst vorm herkennen en dan pas kleur, behalve tijdens het handelen waarin idd alles als een geintegreerd geheel wordt ervaren.

[ypsilon]

Ik wou eigenlijk het onderzoek weergeven dat ik toen gelezen heb, maar kon het niet vinden. Wat ik er nog van weet is dat mensen in principe eerst vorm herkennen en dan pas kleur, behalve tijdens het handelen waarin idd alles als een geintegreerd geheel wordt ervaren.

Als je de bron nog weervindt, ben ik daar zeer benieuwd naar. Vorm wordt door onze hersenen namelijk minstens gedeeltelijk afgeleid uit kleurverschil.

[E.Desart]

Een bron: maar het is alleen een abstract. Vind volledige studie niet:

http://www.usc.edu/CSSF/History/2003/Projects/S0308.pdf

Hier is een lijst met diverse abstracten (incl. bovenstaande), als je tijd over hebt .....

http://www.usc.edu/CSSF/History/2003/Projects/

Hier staat hij ook bij:

http://www.juliantrubin.com/fairprojects/p...psychology.html

[ypsilon]

Enigszins ambigu: het experiment gaat eerder na waar de aandacht op gericht wordt en wat het snelst bewust verwerkt kan worden, eerder dan over waarneming. Blijft het feit dat verschillen in kleur/saturatie/whatchacallit indicatief zijn voor vormen. Het onderscheid tussen onbewuste automatische processen en bewuste verwerking is n.m.m. een probleem voor de idee van analyse vs. synthese. De oplossing ligt volgens mij in de onderkenning dat ze behoren tot het talige (aan de kant van het bewuste) maar zeker niet gegeneraliseerd kunnen worden naar het hele neurocognitieve functioneren.