De vergelijking
\(x^2=1\)
heeft 2 oplossingen, 1 en -1.
Als ik beweer dat er nog een derde oplossing is, dan kan dat geen reëel getal zijn.
Stel,
\(i \neq \pm 1 \mbox{ en } i^2=1\)
.
Met dit extra symbool hebben we de reële getallen uitgebreid tot een verzameling
\(\{a+bi | a,b \in \rr\}\)
.
Er geldt dan
\((1+i)(1-i) = 1 - i^2 = 0\)
.
Als
\(1+i\)
en
\(1-i\)
reële getallen waren geweest, dan zou hieruit volgen dat
\(i = \pm 1\)
,
maar de eigenschap
\(ab=0 \Rightarrow (a=0 \vee b=0)\)
is slechts een eigenschap van de reële getallen.
De verzameling heeft dus nuldelers.
---------------
De vergelijking
\(x^2=-1\)
heeft 0 reële oplossingen.
Zeg i is een symbool met de eigenschap
\(i^2=-1\)
.
Dit leidt tot de verzameling van complexe getallen.
---------------
De vergelijking
\(x^2=i\)
met
\(i^2=-1\)
heeft 2 complexe oplossingen.
Zeg dat er nog een derde is, p. Dan is uiteraard ook -p een oplossing.
Dit leidt tot de verzameling van Quaternionen.
---------------
Stel
\(x^2=-1\)
heeft niet 2 (i en -i), maar 4 oplossingen (i,-i,j,-j).
Zeg
\(ij = a+bi+cj\)
Dan is
\(-j = i^2j = i(a+bi+cj) = ai - b + cij = -b + ai + c(a+bi+cj) = (ca-b) +(a+bc)i+c^2j\)
Als we dan de coëfficienten van j vergelijken zien we dat
\(-1=c^2\)
.
Dat is onmogelijk, want c is reëel. Dus de vergelijking kan niet precies 4 oplossingen hebben.
---------------
Stel
\(x^2=-1\)
heeft niet 2 of 4, maar 6 oplossingen (i,-i,j,-j,k,-k).
Dan is
\(i^2j^2=(-1)^2 = 1\)
.
Eisen we dat de verzameling geen nuldelers mag hebben, dan volgt hieruit dat
\(ij = \pm 1\)
Dan is
\(-j = i^2j = i(ij) = \pm i\)
. Ai, dat mag niet.
Dus we hebben de keuze tussen het accepteren van nuldelers, of we moeten de eis
\(ab=ba\)
laten varen.
In dat laatste geval komen we tot
\(ij = -ji\)
. We hebben de Quaternionen.
---------------
Stel
\(x^2=1\)
heeft niet 4, maar precies 6 oplossingen, 1,-1,i,-i,j,-j.
Heeft dat zin, of is dit onzin?
Toepassing:
Toon aan dat het bij solitair onmogelijk is 1 pinnetje over te houden op de rode plek.
Aanwijzing: Benoem de vakjes afwisselend i,j en ij.