Virulentie
= Vermogen van een ziekte-veroorzakend organisme (bv. bacterie,virus,parasietà om effectief een ziekte te veroorzaken. (Ziekmakend vermogen)
Het is de aanvalskracht van een organisme.
Met andere woorden: Virulentie is een maat voor de hoeveelheid schade die een micro-organisme bij zijn gastheer kan aanrichten.
Hoe groter de virulentie, hoe groter de kans dat er een ziekte op volgt.
De virulentie van een micro-organisme om een infectie te veroorzaken hangt af van een aantal factoren:
- De mogelijkheid om te overleven in de omgeving:
Heel wat micro-organismen hebben vochtigheid, warmte, en een juiste hoeveelheid voedingsbodem nodig om te kunnen overleven en zich te kunnen vermenigvuldigen.
Van zodra één van deze elementen ontbreekt, wordt de kans op ontwikkeling van dat micro-organisme veel kleiner.
Onze lichaamstemperatuur is de ideale temperatuur voor een micro-organisme om zich te ontwikkelen.
Daarom zal ons lichaam als beschermingsmechanisme de temperatuur opdrijven (koorts) en op die manier de overlevingsomstandigheden voor het micro-organisme minder optimaal maken.
- De productie van schadelijke stoffen (bv. Toxines):
Toxine producerende micro-organismen zijn zeer virulent (Hoge aanvalskracht). De bacterie zelf is niet gevaarlijk voor de mens, de toxine wel.
Bv. tetanus is een bacteriële infectieziekte die je spieren aantast en kan leiden tot krampen en verstikking. Besmetting gebeurt via huidwonden en wordt veroorzaakt door de ''Clostridium tetani bacterie''.
Om te voorkomen dat we ziek worden na een besmetting, worden we van kinds af aan ingeënt.
- Aanwezigheid van andere micro-organismen:
Dit kan zowel een positief als negatief effect hebben op de virulentie van het micro-organisme.
- De ontwikkelingsduur en de groeisnelheid van het micro-organisme:
Een kiem die snel groeit zal vaker infecties veroorzaken dan een traag groeiend micro-organisme, omdat de besmetting tot massale kolonisatie leidt.
- De toegangspoort waarlangs het micro-organisme binnendringt:
Sommige bacteriën zullen door maagzuur afgebroken worden, terwijl het voor andere net de perfecte omgeving is om zich verder te ontwikkelen. Wanneer deze kiemen via de bloedbaan in het lichaam terechtkomen (Bloedvergiftiging/Sepsis), zullen deze veel meer schade kunnen veroorzaken (bv. hellicobacter pylori --> Kan tegen maagzuur en zorgt voor een maagontsteking).
- De immuniteit of weerstand van de gastheer:
Zorgvragers met een lage weerstand of een lage immuniteit (bv. door brandwonden, transplantaties, kanker, ...) zijn vatbaarder voor infecties.
Immuniteit kan op twee manieren verkregen worden:
- 1. Natuurlijke immuniteit:
Door het doormaken van een ziekte, waardoor men niet meer of in mindere mate vatbaar is voor die ziekte.
- 2. Kunstmatige immuniteit:[/i]
Door het toedienen van een vaccin. Zo probeert men preventief op te treden tegen bepaalde ziektes (bv. Kinkhoest, tetanus, hepatitis A/B/C, Corona, Influenza).
Korte samenvatting Virulentie
- Mate waarin het micro-organisme de gastheer infecteert.
- Mate waarin het micro-organisme in een vreemde omgeving kan overleven.
- Mate waarin micro-organismes toxines produceert.
- Mate en invloed van andere micro-organismen.
- De groeisnelheid van micro-organismen.
- Toegangspoort (bv. micro-organismen in wonde smeren door niet steriel te werken).
- Goede, slechte of verminderde immuniteit?
--> Virulentie is de mate waarin een micro-organisme de gastheer infecteert en de aanvalskracht van een micro-organisme.
Let op! Virulentie is de Bepalende factor voor het ziek maken van de gastheer.
(Infecteren door micro-organismen betekend dat micro-organismen zich gaan vermenigvuldigen of gaan koloniseren)
Pathogeniciteit!
Ziekmakende factor van een micro-organisme is de Pathogeniciteit van een micro-organisme.
= Het ziekmakend vermogen van een micro-organisme.
(Van lage of onschadelijke pathogeniciteit tot heel hoge of ziekmakende pathogeniciteit)
Voorbeeld:
Koorts zorgt voor een lagere virulentie.
--> Micro-organismen (meeste) leeft in een ideale omgeving van 36 graden Celcius in het lichaam.
--> Vanaf 38 graden Celcius kunnen de meeste micro-organismen minder goed overleven.
--> MAAR! Bij een hoge pathogeniciteit van een micro-organisme is er meer kans op overleven!
Pathogeniciteit kun je in drie graden onderscheiden:
1. Zwakke of opportunistische pathogene kiemen:
Deze zijn in normale omstandigheiden weinig of niet pathogeen, maar wanneer iemand een zeer lage weerstand heeft, krijgen de micro-organismen de kans om infectie te veroorzaken.
Bv. bij leukemie.
2. Matige of conditioneel pathogene kiemen:
Deze behoren tot de normale flora, maar bij verminderde weerstand kunnen ze de overhand krijgen en pathogeen worden.
Bv. clostridium tetani.
3. Strikte of conventioneel pathogene kiemen:
Dit zijn de meest virulente kiemen (krachtigste) die allen bij een goede immuniteit niet pathogeen zijn.
Bv. hepatits A en B.
