sciencetalk

Waarom is er in de jungle eigenlijk een grotere biodiversiteit dan in andere landschappen?

Ligt een beetje aan de definitie van biodiversiteit, maar inderdaad; regenwouden zijn notoir om hun hoge biodiversiteit.

Waar dacht je zelf eigenlijk aan? Het antwoord is namelijk erg voor de hand liggend.

anusthesist schreef: ↑wo 15 jan 2014, 18:04
Ligt een beetje aan de definitie van biodiversiteit, maar inderdaad; regenwouden zijn notoir om hun hoge biodiversiteit.

Waar dacht je zelf eigenlijk aan? Het antwoord is namelijk erg voor de hand liggend.

Er heerst hier anders nog veel discussie over. Aan hypotheses is er wel geen gebrek.

Aan hypotheses is er nooit gebrek. De vraag is: Zijn ze ook te bewijzen?

Het Knorrepotje schreef: ↑do 16 jan 2014, 00:07
Aan hypotheses is er nooit gebrek. De vraag is: Zijn ze ook te bewijzen?

Moesten we voldoende data hebben, wellicht. Maar daar knelt wel een hele schoenenwinkel en dan hebben we het nog niet over de kwaliteit.

En terzijde: ik heb al onderzoekers in bepaalde vakgebieden horen klagen over een gebrek aan (goede) hypotheses. In de ecologie is hier natuurlijk nooit een tekort.

Ensiferum schreef: ↑wo 15 jan 2014, 21:06
Er heerst hier anders nog veel discussie over. Aan hypotheses is er wel geen gebrek.

Ik kan me alleszins voorstellen dat er onder ecologen een discussie heerst hieromtrent.

Wat regenwouden gemeen hebben -zou ik als leek zeggen, en de naam verraadt het al- is regen dus water. Een speciale aanpassing om in een omgeving met weinig water te leven is dus niet noodzakelijk (denk aan woestijnratten die hun nieren zo hebben aangepast dat ze lang zonder vocht kunnen). Water is voor veel planten en dieren een must, dus een regenwoud is lekker vertoeven.

Daarnaast is de temperatuur constant, zal wel ergens fluctueren tussen de 25 en 35 graden, maar je ziet geen grote schommelingen omdat ze rond de evenaar liggen. Echte seizoenen zijn er dus niet. De combinatie van een constante en gematigde temperatuur en vochtigheid lijkt mijns inziens een groot deel van de biodiversiteit te verklaren.

Dus voor bijna alle soorten dieren is het een prima omgeving. Ook voor koudbloedigen.

anusthesist schreef: ↑do 16 jan 2014, 07:43
Wat regenwouden gemeen hebben -zou ik als leek zeggen, en de naam verraadt het al- is regen dus water. Een speciale aanpassing om in een omgeving met weinig water te leven is dus niet noodzakelijk (denk aan woestijnratten die hun nieren zo hebben aangepast dat ze lang zonder vocht kunnen). Water is voor veel planten en dieren een must, dus een regenwoud is lekker vertoeven.

Daarnaast is de temperatuur constant, zal wel ergens fluctueren tussen de 25 en 35 graden, maar je ziet geen grote schommelingen omdat ze rond de evenaar liggen. Echte seizoenen zijn er dus niet. De combinatie van een constante en gematigde temperatuur en vochtigheid lijkt mijns inziens een groot deel van de biodiversiteit te verklaren.

Dus voor bijna alle soorten dieren is het een prima omgeving. Ook voor koudbloedigen.

Niet alle regenwouden zijn tropisch. Gematigde regenwouden kunnen zelfs een kenmerkend lage biodiversiteit hebben, e.g. de Redwoods aan de Amerikaanse NW-kust.

Een overvloed aan water en een jaarrond stabiel temperatuursregime zijn niet bevorderlijk voor alle levensvereisten van organismen. Beide verklaren de povere bodemstructuur die zo kenmerkend is voor vele tropische streken. Het potentieel voor nutriëntenverlies is enorm, zodat je zou kunnen zeggen dat vele soorten in een dergelijk systeem net aangepast moeten zijn om alle nutriëntenverlies te beperken. Sommigen (zoals Michael Huston) denken daarom dat biodiversiteit in de tropen een uiting is van hoe een ongunstige omgeving het daar wel is. Hij ziet biodiversiteit als een symptoom van de afwezigheid van competitie, dat alleen een grote rol speelt als de omgeving nauwelijks limiterend is.

Een ander punt is dan weer de hogere instraling, die een hoger fotosynthetisch potentieel toelaat. Hierdoor zouden er meer trofische niveau's in dergelijk gebied kunnen gedijen die elk allerlei niches kunnen innemen en veroorzaken. De gunstige, constante temperatuur zou ook louter biochemisch een hogere soortenvorming kunnen veroorzaken.

Ensiferum schreef: ↑do 16 jan 2014, 11:05
Sommigen (zoals Michael Huston) denken daarom dat biodiversiteit in de tropen een uiting is van hoe een ongunstige omgeving het daar wel is.

Wat paradoxaal. Hoe kijkt hij aan tegen de biodiversiteit op antarctica? En dan met name de landdieren en flora? Een gunstige omgeving? Met andere woorden;

Waar ligt het optimum qua biodiversiteit in de optimumkromme t.a.v. biodiversiteit afgezet tegen temperatuur en de aanwezigheid van water?

anusthesist schreef: ↑do 16 jan 2014, 20:35
Wat paradoxaal. Hoe kijkt hij aan tegen de biodiversiteit op antarctica? En dan met name de landdieren en flora? Een gunstige omgeving?

Een veelgebruikt conceptueel model in de ecologie is het zogenaamde 'humped-back' model van Grime. Dit beschrijft de relatie tussen productiviteit van een site en de biodiversiteit daar aanwezig en heeft de vorm (ruwweg) van een Gauss-curve. Het hele idee is dus dat biodiversiteit piekt bij een middelmatige productiviteit (nogal grofweg bepaald a.h.v. nutriënten, water, licht, temperatuur en enkele andere factoren). De meest productieve systemen zullen niet divers zijn (e.g. plantages van maïs, populier, eucalyptus, miscanthus), de minst productieve evenmin.

Dit heeft veel ecologische implicaties en is een belangrijk achtergrondelement van het moderne natuurbeheer, waar verschraling (nutriëntenafvoer) vaak wordt toegepast om diversiteit te behouden en lokaal zelfs weer op te krikken. Maar er bestaat ook weer kritiek op dit model. Het gaat dan ook nog alleen maar om planten. Gooi er wat herbivoren, predatoren, detritivoren en pathogenen bij en het geheel wordt nog veel ingewikkelder.

Waar ligt het optimum qua biodiversiteit in de optimumkromme t.a.v. biodiversiteit afgezet tegen temperatuur en de aanwezigheid van water?

Wie zal het zeggen?

Je kan een goed gecontroleerd experiment uitvoeren, maar kun je deze resultaten extrapoleren naar natuurlijke condities die zoveel malen complexer zijn? En welke natuurlijke condities dan, van de talloze mogelijke systemen die dynamisch van aard zijn en misschien wel duizendjarige cycli kennen? Welke soorten, welke genetische achtergrond?

Of je kan een uitvoerige observatie uitvoeren, maar kun je dan echt zeggen dat je met alles rekening hebt gehouden en dat je batterij aan metingen het hele systeem niet danig hebben verstoord? Of nog veel belangrijker: meestal kan je dit laatste zelfs eenvoudigweg niet omdat het te duur is of omdat de oudere data onvolledig/van dubieuze kwaliteit/onbestaande is.

Interessant leesvoer!