d.w.z. uit de wurggreep van het latijn getrokken?
Ik kan me herinneren uit een van mijn colleges over geschiedenis van de wetenschap dat er een Nederlandse wetenschapper was die de Nederlandse taal als de enige echte beschouwde, superieur aan alle andere. Hij wilde daarom alleen Nederlandse termen, niet afgeleid uit andere talen (we zullen het niet hebben over hoe onrealistisch is, aangezien een groot deel van het Nederlands uit andere talen komt).
De term 'wiskunde' komt volgens mij van hem. Kijk voor de grap eens op
http://en.wikipedia.org/wiki/Mathematics en ga met de muis over de verschillende talen links op de pagina. De URL's waarnaar dan gelinkt wordt hebben alle een woord in zich dat is afgeleid van het Latijnse
mathematica (ik moet nu wel correct zijn: dat is weer afgeleid van het oorspronkelijke Griekse μαθηματικά ).
matematikoù, mathematik, matematicas, matemátiques, matemàtega, matematica, matematiko, matematika, matematikk, enz.
Alleen bij Nederlands (en dus ook Fries, Afrkikaans
) staat opeens
wiskunde.
Via wikipedia vond ik het relevante stuk over deze wetenschapper genaamd Simon Stevin:
Volgens Stevin hadden Adam en Eva in het paradijs Nederlands gesproken: de oertaal met de meeste korte woorden die makkelijk samenstellingen vormen. Deze taal werd gesproken in de
Wysentijt. Stevin gaf de voorkeur aan publicaties in het Nederlands, met eigen woorden voor Grieks-Latijnse termen. Zijn invloed op het
Nederlands is nog steeds merkbaar. In
Uytspraeck vande Weerdicheyt der Duytsche Tael (=Nederlands) , een onderdeel van de
Weeghconst, benadrukte hij het belang van de taal waarin wetenschap wordt beoefend. Hij bedacht Nederlandse namen voor wetenschappelijke begrippen (
purisme). Enkele voorbeelden zijn
wiskunde (mathematica),
wijsbegeerte (filosofie),
scheikunde (chemie),
middellijn (diameter),
loodrecht (perpendiculair),
evenwijdig (parallel) en vernufteling (ingenieur). Zo kreeg het Nederlands eigen wetenschappelijke woorden, waar andere Europese talen leenwoorden gebruiken.
Ik vermoed dat 'natuurkunde' ook in dit lijstje past.
PS: i.p.v. physica zou ik fysica zeggen, albert davinci
PPS:
(tri)gon(i)ometrie is toch echt niet hetzelfde als
meetkunde. Je zult geometrie bedoelen