Scheikunde/natuurkunde/sterrenkunde

[albert davinci]

Vanwaar al die *kundes?

Waar komen deze namen vandaan? Waarom hebben we in Nederland niet gewoon de namen chemie, physica en astronomie overgenomen?

[Jan van de Velde]

Je doet TD verdriet door er nog een te vergeten:

[albert davinci]

Trigonometrie.

Inderdaad. Waarom toch? Wat is er mis met de oorspronkelijke namen. Deze dekken toch ook beter de inhoud?

Physica (natuurkunde) heeft niet meer met de natuur te maken dan biologie.

Het scheiden van stoffen speelt maar een kleine rol in de chemie (scheikunde).

Astronomie (sterrenkunde) houdt zich met heel wat meer zaken bezig dan enkel sterren.

[Jan van de Velde]

Maar goed, we gaan dus in elk geval al minstens terug tot de 16^e eeuw hiermee. Geen idee hoe dat in de andere talen zat om ons heen zat. Zouden wij de wetenschappen meer dan in andere landen gepopulariseerd hebben, d.w.z. uit de wurggreep van het latijn getrokken?

[Phys]

d.w.z. uit de wurggreep van het latijn getrokken?

Ik kan me herinneren uit een van mijn colleges over geschiedenis van de wetenschap dat er een Nederlandse wetenschapper was die de Nederlandse taal als de enige echte beschouwde, superieur aan alle andere. Hij wilde daarom alleen Nederlandse termen, niet afgeleid uit andere talen (we zullen het niet hebben over hoe onrealistisch is, aangezien een groot deel van het Nederlands uit andere talen komt).

De term 'wiskunde' komt volgens mij van hem. Kijk voor de grap eens op http://en.wikipedia.org/wiki/Mathematics en ga met de muis over de verschillende talen links op de pagina. De URL's waarnaar dan gelinkt wordt hebben alle een woord in zich dat is afgeleid van het Latijnse mathematica (ik moet nu wel correct zijn: dat is weer afgeleid van het oorspronkelijke Griekse μαθηματικά ).

matematikoù, mathematik, matematicas, matemátiques, matemàtega, matematica, matematiko, matematika, matematikk, enz.

Alleen bij Nederlands (en dus ook Fries, Afrkikaans ) staat opeens wiskunde.

Via wikipedia vond ik het relevante stuk over deze wetenschapper genaamd Simon Stevin:

Volgens Stevin hadden Adam en Eva in het paradijs Nederlands gesproken: de oertaal met de meeste korte woorden die makkelijk samenstellingen vormen. Deze taal werd gesproken in de Wysentijt. Stevin gaf de voorkeur aan publicaties in het Nederlands, met eigen woorden voor Grieks-Latijnse termen. Zijn invloed op het Nederlands is nog steeds merkbaar. In Uytspraeck vande Weerdicheyt der Duytsche Tael (=Nederlands) , een onderdeel van de Weeghconst, benadrukte hij het belang van de taal waarin wetenschap wordt beoefend. Hij bedacht Nederlandse namen voor wetenschappelijke begrippen (purisme). Enkele voorbeelden zijn wiskunde (mathematica), wijsbegeerte (filosofie), scheikunde (chemie), middellijn (diameter), loodrecht (perpendiculair), evenwijdig (parallel) en vernufteling (ingenieur). Zo kreeg het Nederlands eigen wetenschappelijke woorden, waar andere Europese talen leenwoorden gebruiken.

Ik vermoed dat 'natuurkunde' ook in dit lijstje past.

PS: i.p.v. physica zou ik fysica zeggen, albert davinci

PPS: (tri)gon(i)ometrie is toch echt niet hetzelfde als meetkunde. Je zult geometrie bedoelen

[ypsilon]

Nog een verklaring: het achtervoegsel -kunde was lange tijd niet zo ver gezocht: geneeskunde bijvoorbeeld, was lange tijd iets dat je "in de vingers" moest hebben, een kunst, meer dan een wetenschap.

[klazon]

Alleen bij Nederlands (en dus ook Fries, Afrkikaans ) staat opeens wiskunde.

Wiskunde, dat heeft toch iets met glazenwassers te maken?

[Symone]

Het te verklaren deel zit dus niet zozeer in de -kunde, maar meer in de voorvoegsels...

Die Simon... Hij was duidelijk een dichter van de gaten der Nederlandse taal . (Alleen niet zo secuur...)

[albert davinci]

PS: i.p.v. physica zou ik fysica zeggen, albert davinci

Dat weiger ik principieel, Phys, uit respect voor de taal waar het woord van is afgeleid en omdat dit woord oa in Duitsland en Engeland ook gewoon met een ph wordt geschreven.

Op een examen of in een sollicitatiebrief houd ik overigens, uit noodzaak, wel de spelling van het groene boekje aan.

http://lookwayup.com/lwu.exe/lwu/d?h=dictp...cs&lang=Deu

Overigens schrijven de Spanjaarden het dan wel weer met een f.

Dit is één van die spellingswijzigingen waar ik geen vrede mee heb. Door alles zo te versimplificeren maak je het zelfs moeilijker. De generatie kinderen die met deze spelling is opgevoed gaat zich mi meer moeten aanpassen wanneer ze in aanraking komen met vreemde talen.

PPS: (tri)goniometrie is toch echt niet hetzelfde als meetkunde. Je zult geometrie bedoelen

Eh, ja.

Het is dus louter om chauvinistische reden dat wij in Nederland (in Vlaanderen volgens mij veel minder) deze aparte namen hebben. Dat vind ik wel spijtig.

[Jan van de Velde]

Gnigni.

Fysica is een Grieks woord. Voor de "f" klank hebben de Grieken één letter, de φ, de "ph" is slechts een latijnse transcriptie daarvan.

http://en.wikipedia.org/wiki/Ph_(digraph)

Ph is a digraph in the English language and many other languages that represents the sound /f/ (voiceless labiodental fricative). Ph in English generally occurs in words derived from Greek, due to Latin transcription of Greek Phi (Φ φ) as ph. In Ancient Greek, this letter originally stood for /pʰ/ (aspirated voiceless bilabial plosive). In some non-standard spellings of English, like leet, ph may be used as a replacement of all occurrences of f.

The French, German, and Welsh languages and the auxiliary languages Interlingua and Occidental also use the digraph for Greek loanwords. In German, ph can be replaced by f; the replacement is allowed in certain cases according to the German spelling reform of 1996. In most Romance and Germanic languages, f is used in place of ph. Conversely, Austronesian languages such as Indonesian, Tagalog, and Cebuan often use the letter p alone. Languages written in a Cyrillic script, such as Russian, Ukrainian, and Bulgarian, regularly use Ф ф – similar to the Greek Φ φ – where the Romance and Germanic languages use ph or f.

In Vietnamese, ph is exclusively used because the letter f does not exist. In the romanization of Thai language, ph represents the aspirated sound /pʰ/.

Physics — from the Greek φύσις (phusis) "nature",

ofwel, niks mis met de oorsprongs-zuiverheid van die Nederlandse f, de ph is eerder de bastaard in de familie. Dat de halve wereld het met ph schrijft wil niet zeggen dat die halve wereld gelijk heeft.

and φυσικῆ (phusike) "pertaining to nature" —

en ik vind verder niks mis met het feit dat een taal eigen woorden heeft. Ik vind het net zo min chauvinistisch om een boom boom te noemen ipv arbre als dat ik dat vind om natuurkunde natuurkunde te noemen ipv fysica.

[TD]

Ik kan me herinneren uit een van mijn colleges over geschiedenis van de wetenschap dat er een Nederlandse wetenschapper was die de Nederlandse taal als de enige echte beschouwde, superieur aan alle andere. Hij wilde daarom alleen Nederlandse termen, niet afgeleid uit andere talen (we zullen het niet hebben over hoe onrealistisch is, aangezien een groot deel van het Nederlands uit andere talen komt).

Via wikipedia vond ik het relevante stuk over deze wetenschapper genaamd Simon Stevin:

Ik vermoed dat 'natuurkunde' ook in dit lijstje past.

Kleine rechtzetting: Simon Stevin was een Belg, van hem komt "wiskunde"

Die 'trigonometrie' heeft ook een 'Nederlandse vorm', namelijk driehoeksmeting.

[Jan van de Velde]

Kleine rechtzetting: Simon Stevin was een Belg, van hem komt "wiskunde"

Kleine rechtzetting: in die tijd waren er nog helemaal geen Belgen We mogen hem alleen geen Hollander noemen.

[Phys]

Die 'trigonometrie' heeft ook een 'Nederlandse vorm', namelijk driehoeksmeting.

Grappige terzijde:

De specifieke techniek "driehoeksmeting" (dus niet de algemene driehoeksmeting zijnde "trigonometrie") heeft volgens http://nl.wikipedia.org/wiki/Driehoeksmeting het alternatief triangulatie.

[TD]

Kleine rechtzetting: in die tijd waren er nog helemaal geen Belgen We mogen hem alleen geen Hollander noemen.

Ik wou hem al bewust niet alleen een "Vlaming" noemen, maar goed: het was dus een Vlaming

[Morzon]

PS: i.p.v. physica zou ik fysica zeggen, albert davinci

PPS: (tri)goniometrie is toch echt niet hetzelfde als meetkunde. Je zult geometrie bedoelen

Ik heb altijd gedacht dat je gebruiksnaam afgeleidt was van physica