1 van 2
Vervanging 'want'
Geplaatst: za 25 aug 2007, 10:33
door Pinocchio
Vooral in de spreektaal kom ik regelmatig tegen dat mensen
i.p.v. 'waarom' het woordje 'want' gebruiken.
Buiten het feit dat ik het diefstal vind, kan ik er totaal niet tegen. Het stoort me dat men bij een betoog van mij of eventeel ander 'want' zeggen.
Hoogst irritant.
Waarom doen mensen dit en komt dit ooit nog goed?
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: za 25 aug 2007, 11:37
door D-Darko
Het stoort me dat men bij een betoog van mij of eventeel ander 'want' zeggen.
Vermoedelijk heb ik de zin niet helemaal goed begrepen, maar tijdens een betoog is dat toch vrijwel nooit het geval? Als je klaar bent met het betoog, en er wordt dan 'want' of 'omdat' gezegd, dan is het betoog klaarblijkelijk niet duidelijk genoeg. Ik stoor me niet aan het extra gebruik van de twee bovengenoemde woorden. Taalkundig is het niet incorrect; hoogstens kan het als onbeleefd opgevat worden, er worden immers woorden in de mond van de ander gelegd in plaats van het beleefd stellen van een vraag.
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: za 25 aug 2007, 13:33
door Phys
In feite is dit hetzelfde als je andere topic over het verwisselen van de werkwoordsvolgorde. In plaats van een vraagzin, maakt men er een bevestigende zin van, met een vraagteken erachter.
Normaal gaat het zo:
Persoon A: "Ik vind dat roken verboden moet worden."
Persoon B: "Waarom?"
Soms - en daar doelt TS op - gaat het zo:
Persoon A: "Ik vind dat roken verboden moet worden."
Persoon B: "Want?"
Ik heb het idee dat "want?" gebruikt wordt als men van mening is dat Persoon A uit zichzelf al een onderbouwing had moeten geven. Persoon B ergert zich een beetje, omdat de uitspraak van A op zichzelf niets zegt, maar het vrij evident is dat er een uitleg hoort te volgen. Hij maakt dus duidelijk dat A zijn zin had moeten vervolgen met ", want..."
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 00:27
door Hans Sterling
Pinocchio schreef:Vooral in de spreektaal kom ik regelmatig tegen dat mensen
i.p.v. 'waarom' het woordje 'want' gebruiken.
Waarom doen mensen dit en komt dit ooit nog goed?
Mij valt eerlijk geschreven eerder het tegendeel op,dat mensen het woord waarom gebruiken i.p.v want,m.n. door Amsterdammers.
Door Johan Cruijff bijvoorbeeld.
Ben jij 'toevallig' ook een Amsterdammer,Pinocchio?
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 00:29
door ypsilon
Hans Sterling schreef:Mij valt eerlijk geschreven eerder het tegendeel op,dat mensen het woord waarom gebruiken i.p.v want,m.n. door Amsterdammers.
Door Johan Cruijff bijvoorbeeld.
Ben jij 'toevallig' ook een Amsterdammer,Pinocchio?
Geef eens een voorbeeld?
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 01:05
door Hans Sterling
Geef eens een voorbeeld?
Helaas Ypsilon,ik heb even gezocht via google,maar heb geen voorbeeld kunnen vinden.
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 01:39
door Phys
Google lijkt me hiervoor ook niet echt de aangewezen methode. Kun je zelf geen voorbeeld bedenken? Het gaat niet om de zin zelf, maar om de constructie, dus het is om het even wat het onderwerp is. Ik kan me geen zin bedenken waarbij "want" wordt vervangen door "waarom".
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 02:28
door Hans Sterling
Zoekend via google op Johan Cruijff en intervieuw is m.i. wel degelijk de methode om een mogelijk voorbeeld te vinden waarin het woord waarom in een zinsconsructie gebruikt wordt i.p.v. het woord want.
Ook het woord omdat wordt in het Amsterdams vaak vervangen door waarom.
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 02:56
door ypsilon
Ja, maar je geeft aan dat je niets kon vinden. Phys en ik kunnen ons echter geen zin voorstellen waarbij "waarom" "want" of "daarom" vervangt. Het enige waar ik mee op de proppen kan komen is iets als:
"...en daarom denk ik dat..."
"...en dat is waarom ik denk dat..."
Al wat ik verder kan verzinnen raakt in de verste verte nergens kant of wal.
Al is dat soms ook wel een eigenschap van Cruijff, zo blijkt:
klik
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 03:16
door Phys
Zoekend via google op Johan Cruijff en intervieuw is m.i. wel degelijk de methode om een mogelijk voorbeeld te vinden waarin het woord waarom in een zinsconsructie gebruikt wordt i.p.v. het woord want.
M.i. niet, omdat Cruijffs miljoenen uitspraken lang niet allemaal op internet te vinden zijn, als ze al ergens verzameld staan (misschien op wiki). Bovendien zal deze constructie er dan ook niet gauw te vinden zijn, vermoed ik. Maar het lijkt me dat je zelf een beetje een idee hebt van wat je bedoelt, dus kun je niet een zin bedenken waarin het verschijnsel voorkomt? Al was het om een idee te geven aan ons. Zeker, omdat het schijnbaar vaker voorkomt blijkens
Ook het woord omdat wordt in het Amsterdams vaak vervangen door waarom.
Stel je neemt de zin
"Ik ben moe, want ik heb kort geslapen." dat kun je onmogelijk ombuigen tot
"Ik ben moe, waarom ik heb/heb ik kort geslapen."
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 03:32
door Hans Sterling
M.i. niet, omdat Cruijffs miljoenen uitspraken lang niet allemaal op internet te vinden zijn, als ze al ergens verzameld staan (misschien op wiki). Bovendien zal deze constructie er dan ook niet gauw te vinden zijn, vermoed ik. Maar het lijkt me dat je zelf een beetje een idee hebt van wat je bedoelt, dus kun je niet een zin bedenken waarin het verschijnsel voorkomt? Al was het om een idee te geven aan ons. Zeker, omdat het schijnbaar vaker voorkomt blijkens
Hoe zou jij dan eenvoorbeeld willen vinden,Phys?
Zelf kan ik ook niet een zin bedenken waarin het woord want door waarom wordt vervangen.
Stel je neemt de zin
"Ik ben moe, want ik heb kort geslapen." dat kun je onmogelijk ombuigen tot
"Ik ben moe, waarom ik heb/heb ik kort geslapen."
In 'fatsoenlijk' Nederlands niet,mee eens.
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 11:22
door Pinocchio
Ik heb een hiaat gevonden in mijn eerste betoog. (was een beetje moe en dan krijg je dat, zorry)
Ik vergat te melden dat het om de luisteraar gaat.
Ik doe mijn verhaal en de luisteraar begrijpt het niet en die zegt i.p.v. 'waarom' --> 'want'. Die heeft het gereedschap: "waarom" tot diens beschikking om de motivatie los te peuteren. En het woordje 'want' vind ik niet alleen diefstal -> spreker heeft dit gereedschap, maar ik vind het ook (van alles en nog wat) autoritair om dingen in de vrije wereld af te dwingen. (het ergst is dat de mensen die het gebruiken zich er niet eens bewust van zijn dat ze het gebruiken.
Het voorbeeld dat ik hier al tegenkwam is correct. TNX
Het 'want' woordje is bedoelt voor de spreker en niet voor de luisteraar
Het voorbeeld betreft:
(
Normaal gaat het zo:
Persoon A: "Ik vind dat roken verboden moet worden."
Persoon B: "Waarom?"
Soms - en daar doelt TS op - gaat het zo:
Persoon A: "Ik vind dat roken verboden moet worden."
Persoon B: "Want?"
)
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 13:11
door Phys
Ik heb een hiaat gevonden in mijn eerste betoog. (was een beetje moe en dan krijg je dat, zorry)
Volgens mij niet echt een hiaat. Ik begreep je betoog in ieder geval meteen goed
Hans Sterling schreef:Hoe zou jij dan eenvoorbeeld willen vinden,Phys?
Zelf kan ik ook niet een zin bedenken waarin het woord want door waarom wordt vervangen.
Tja, ik kan het niet - dat is het probleem - want ik kan me niets erbij voorstellen
Aangezien jij het wel eens bij Cruijff (en andere Amsterdammers) gehoord hebt, dacht ik dat je wel een (hypotetisch) van hen afkomende zin kon geven.
In 'fatsoenlijk' Nederlands niet,mee eens.
Inderdaad: Cruijff mag zich dan niet veel bekommeren om taal (zie de leuke link van Ypsilon), maar dit gaat zelfs tegen zijn taalgevoel in denk ik.
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 13:28
door Pinocchio
Phys schreef:Stel je neemt de zin
"Ik ben moe, want ik heb kort geslapen." dat kun je onmogelijk ombuigen tot
"Ik ben moe, waarom ik heb/heb ik kort geslapen."
Dit is de verkeerde versie. Ik heb de goede aangegeven - zie vorige bericht
Re: Vervanging 'want'
Geplaatst: zo 26 aug 2007, 13:55
door ypsilon
Pinocchio schreef:Ik doe mijn verhaal en de luisteraar begrijpt het niet en die zegt i.p.v. 'waarom' --> 'want'. Die heeft het gereedschap: "waarom" tot diens beschikking om de motivatie los te peuteren. En het woordje 'want' vind ik niet alleen diefstal -> spreker heeft dit gereedschap, maar ik vind het ook (van alles en nog wat) autoritair om dingen in de vrije wereld af te dwingen. (het ergst is dat de mensen die het gebruiken zich er niet eens bewust van zijn dat ze het gebruiken.
Het 'want' woordje is bedoelt voor de spreker en niet voor de luisteraar
M.i. weet de luisteraar wel degelijk dat hij gewoon "waarom?" kan vragen. Waarom dan want gebruiken? De uitleg van Phys is de correcte. De spreker zou kunnen zeggen: "Ik vind dat roken verboden moet worden want de implicaties voor de gezondheidszorg en de kosten die dit met zich meebrengt wegen niet op tegen de inkomsten gegenereerd door taksen." Hij houdt het echter op: "Ik vind dat roken verboden moet worden," en blijft daarmee in gebreke qua onderbouwing. Daar wordt hij dan op gepakt door de luisteraar: "Want...?" Zo geef je aan dat de zin eigenlijk niet "af" was, een nuance die "waarom" niet heeft.
De term diefstal vind ik hier i.i.g. veel te sterk. Er bestaat niet iets als diefstal in taal. Er bestaat wel fout taalgebruik, en dat is hier n.m.m. niet het geval.
Dit is de verkeerde versie. Ik heb de goede aangegeven - zie vorige bericht
Het andere voorbeeld heeft betrekking op de claim van Hans Sterling, die beweerde dat men vaak "daarom" of "want" of "omdat" vervangt door "waarom" in het Amsterdams (het omgekeerde van jouw stelling dus).
Wat deze stelling betreft: zonder voorbeelden kunnen we dit probleem niet ontleden, en voorlopig kan niemand een voorbeeld verzinnen dat taalkundig ook maar enigszins begrijpelijk is.
En ik zou, al bij al, het taalgebruik van Cruijff toch niet gebruiken om een algemene trend aan te duiden. Eén bron is geen bron. En één bron die fout spreekt is al helemaal geen bron om te denken dat een hele groep fout spreekt.