Wie staat op het balkon?

[ypsilon]

Ik geef hier voorlopig niet meer uitleg bij, omdat ik de antwoorden niet wil beïnvloeden. Dit is natuurlijk geen echt wetenschappelijk onderzoek; ik ben gewoon benieuwd hoe de meeste gebruikers hier deze zin zouden interpreteren. Ik zal later even vertellen vanwaar de vraag komt en wat de verwachting was.

[theoriegeladen]

Mag ik nu een reactie geven of alleen stemmen?

[ypsilon]

Als je graag reageert mag dat natuurlijk. Ik wil iedereen wel vragen om gewoon zelf aan te klikken wat er in hen opkomt, en zich niet te laten leiden door andere keuzes en verantwoordingen daarvoor.

[theoriegeladen]

Ik wacht nog even, maar ik denk dat ik hem niet snap

[ypsilon]

Puur taalkundig valt er niet zoveel te snappen. Het is een ambigue situatie: beide antwoorden zijn grammaticaal correct.

[Phys]

Precies daarom stem ik niet; beide antwoorden zijn mogelijk. Zo op zichzelf is hier verder niets over te zeggen, je zou het uit de context of intonatie moeten afleiden.

[zpidermen]

Toch denk ik dat er maar 1 antwoord mogelijk is, en dat heeft alles met een komma te maken. Vergelijk de volgende zinnen eens:

Iemand schoot op de butler van de actrice die op het balkon stond

Iemand schoot op de butler van de actrice, die op het balkon stond

Wat is het verschil tussen deze 2 zinnen? Volgens mij staat in de 2e zin de actrice op het balkon en in de eerste zin staat dan de butler op het balkon. Maar dat is m'n intuitie, echt helemaal zeker ben ik er nou ook weer niet van.

[Phys]

Nou nee, ik zou nog eerder zeggen andersom. Als je het 'snel' zegt (dus zonder komma), staan "actrice" en "die" dicht bij elkaar (in tijd) en zou je geneigd zijn ze met elkaar te verbinden. Als je het 'langzaam' zegt (met komma), staan "actrice" en "die" verder uit elkaar (in tijd) en zou je eerder geneigd "butler" en "die" met elkaar te verbinden.

Maar dit blijft "speculatie", ze zijn gewoon beide mogelijk.

[zpidermen]

Nou ik vraag het me dus af of ze wel beide gelijk zijn. Met komma krijg je een bijzin die je normaal gesproken op een iets lagere toon uitspreekt. Blijkbaar zorgt die komma er voor, dat dat bijzinnetje niet zo belangrijk is. En het is ook helemaal niet belangrijk waar de actrice zich bevindt. Maar als je geen komma gebruikt, spreek je dat 'bijzinnetje' uit op dezelfde toonhoogte als de hoofdzin. Daardoor lijkt dat bijzinnetje te horen bij het onderwerp/zelfstandig naamwoord van de hoofdzin, in dit geval dus 'butler'. Het bijzinnetje hoort dan bij butler.

[ypsilon]

Precies daarom stem ik niet; beide antwoorden zijn mogelijk. Zo op zichzelf is hier verder niets over te zeggen, je zou het uit de context of intonatie moeten afleiden.

De zin is bewust ambigu. Het gaat erom wat je eerste idee is als je de zin leest.

[theoriegeladen]

en zo?

Iemand schoot van de actrice op de butler die op het balkon stond.

Dan is het misschien iemand en niet actrice of butler?

[Phys]

De zin is bewust ambigu.

Dat begrijp ik pi.gif

Het gaat erom wat je eerste idee is als je de zin leest.

Als ik de zin voor de eerste keer lees, ben ik een beetje verward. Ik zie dan een verwijzing 'die' maar kan niet goed plaatsen waarnaar het verwijst. Nog een keer lezen leert me vervolgens dat de zin ambigu is.

Sorry, meer kan ik er niet van maken.

en zo?

Het gaat er niet om, om een eenduidig alternatief te geven. Dat is niet zo moeilijk. De vraag is om gegeven deze zin, uit te maken waarnaar 'die' verwijst.

Iemand schoot van de actrice op de butler die op het balkon stond.

'van de actrice'??

[Hans Sterling]

De butler komt het eerst als antwoord op de vraag,in mij op.

[theoriegeladen]

'van de actrice'??

Ja. Gekker moet het niet worden. Van de actrice, zoals van de muur op het kastje jagen. Volgens mij staat er niemand op het balkon. In de beginzin staat namelijk al stond. pi.gif

De regel is toch dat bij het betrekkelijk voornaamwoord wordt verwezen naar het eerst mogelijke antecedent?

Dan is het dus de actrice en anders kan het iemand zijn of de butler.

[Hans Sterling]

Maar als je over na gaat denken,zal het waarschijnlijk de actrice zijn die er staat.

De butler had er waarschijnlijk gelegen,als er op hem geschoten was terwijl hij er stond.

Tenzij er misgeschoten is.