De maan? hartstikke leuk object!
Geplaatst: za 09 feb 2008, 21:21
De wetenschap is misschien wel uitgekeken op de maan maar voor de amateurastronoom is de maan nog steeds een zeer dankbaar object. Zowel met het blote oog als met een verrekijker alsook met een (lenzen)telesoop is het ongehoord interessant om de maan te bestuderen. Minder afstandelijk en onbegrijpelijk dan de grote kosmologie, rijk aan details, een fantastische vingeroegfening voor het omgaan met een telscoop en leverancier van zeer fraaie momenten (zonsopgang bij Sinus Iridium is een belevenis achter het oculair).
Voor menigeen zijn er vragen zat te beantwoorden wat betreft de naaste begeleider van de Aarde.
Gewoon omdat de Maan zo'n dankbaar object is doe ik hier de volgende posting:
Hoewel de Maan, net als de Aarde, gewoon om zijn as draait, is vanaf de Aarde slechts zo'n 67% van het maanoppervlak waarneembaar. Dit is het gevolg van de gebonden rotatie. Steeds dezelfde zijde van de maan is naar de Aarde gekeerd. Jaren geleden heb ik eens uitgezocht hoe dat er uit ziet voor iemand op de Maan (meneer A en zijn tegenvoeter aan de andere zijde van de Maan, meneer C) en voor iemand op Aarde, meneer B.
De Maan cirkelt om de Aarde terwijl de Aarde om de zon draait. Geen van beide beschrijft daarbij een precieze cirkel. Aarde en Maan draaien om een gemeenschappelijke as waarvan het draaipunt, het barycentrum, nog binnen de Aardkorst ligt.
Hopelijk is het plaatje een beetje duidelijk. Hierbij hoort de vologende beschrijving:
I Het is voor A op de maan 0h00min. Hij ziet volle Aarde.
Het is voor B op Aarde 0h00min. Hij beleeft een mooie maanloze nacht. Voor iemand op Aarde , een tegenvoeter van B is het op dat moment om 12h00 Nieuwe Maan.
II. Voor A op de maan is het 06h00. Hij heeft de Volle Aarde zien afnemen naar Halve Aarde en de maandag staat op t punt om aan te breken.
Het is voor B op Aarde 6 dagen later en 5 voor 8 s avonds; hij heeft de maan inmiddels 7 maal zien opkomen, steeds later op de middag en nu hij om 5voor8 opkijkt ziet hij Halve Maan. Hij kan even zwaaien naar A
III Voor A op de maan is het nu midden op de maandag. Het laatste restje van de Oude Aarde is uit het zicht verdwenen en het is Nieuwe Aarde.
Voor B op Aarde is het 13 dagen later om 10 voor 6 in de ochtend Volle Maan. Laag in het Westen kan hij nog net zien hoe A gaat zitten voor de lunch en ziet hij in het Oosten hoe op Aarde dag aanbreekt. Al 13 keer heeft hij de maan zien opkomen.
IV Voor A zit de maandag er op. Omdat er geen atmosfeer is valt de nacht opeens in en de temperatuur daalt heel snel. De lange nacht begint voor hem en hij troost zich er mee dat de Halve Aarde die hij nu ziet voor hem zal aangroeien tot Volle Aardeen hij in het asgrauwe schijnsel nog naar het landschap om hem heen zal kunnen kijken.
Voor B is het kwart over twee s nachts. Precies op de avond-terminator ziet hij A in bed stappen. De Maan is voor hem nog laag in de Oostelijke hemel, want hij heeft de maan pas omstreeks middernacht zien opkomen.
V. De siderische maand zit er op. A ligt om 0h00 fijn te slapen. Dat is verstandig want hij wil straks er uit om nog eens te gaan genieten van Volle Aarde
Voor B is het bijna kwart voor 8. Vlak in de buurt van de opgaande zon kan hij nog juist een klein maansikkeltje zien.
VI Het is voor A 23h3342. Hij is opgestaan en ziet nu Volle Aarde
Voor B is het bijna kwart voor 1 s middags, 29 dagen na de vorige Nieuwe Maan Van de maan is nu niets meer te zien. Hij zwaait maar eens omhoog want hij weet dat A wèl naar hem kan kijken. Nu hij er goed over nadenkt vindt hij het eigenlijk wel een beetje flauw dat A wel alle kanten van de Aarde heeft mogen zien maar dat hij alleen maar de kant van B heeft mogen zien. Toch moet hij even grinniken als hij denkt aan meneer C, de tegenvoeter van meneer A. Die zit al zijn hele leven naar de sterren te kijken en hoewel deze nooit last heeft van wolken en zelfs overdag naar de sterren kan kijken, heeft hij nog nooit het meest nabije hemellichaam gezien, de Aarde.
NB. De tijden voor 1e kwartier, halve maan en laatste kwartier zijn steeds te vroeg want door de verplaatsing van de aarde in haar baan, verschuiven deze naar een steeds later tijdstip.
Bovendien klopt de zaak niet helemaal omdat de baan van de maan niet cirkelvormig is en de Maan in haar baan geen constante snelheid heeft. Dat geldt eveneens voor de Aarde.
Dat niet bij elke volle of nieuwe maan een eclips optreedt komt omdat het baanvlak van de maan hellend is t.o.v het vlak van de aardbaan.
Vanaf de maan gezien komt de zon een maal per maand op en is de Aarde altijd zichtbaar, ook bij Volle Aarde".
Ik hoop eigenlijk op reacties met meer interessante wetenwaardigheidjes omtrent onze naaste buur die voor mij nog niets van haar fascinatie verloren heeft.
Voor menigeen zijn er vragen zat te beantwoorden wat betreft de naaste begeleider van de Aarde.
Gewoon omdat de Maan zo'n dankbaar object is doe ik hier de volgende posting:
Hoewel de Maan, net als de Aarde, gewoon om zijn as draait, is vanaf de Aarde slechts zo'n 67% van het maanoppervlak waarneembaar. Dit is het gevolg van de gebonden rotatie. Steeds dezelfde zijde van de maan is naar de Aarde gekeerd. Jaren geleden heb ik eens uitgezocht hoe dat er uit ziet voor iemand op de Maan (meneer A en zijn tegenvoeter aan de andere zijde van de Maan, meneer C) en voor iemand op Aarde, meneer B.
De Maan cirkelt om de Aarde terwijl de Aarde om de zon draait. Geen van beide beschrijft daarbij een precieze cirkel. Aarde en Maan draaien om een gemeenschappelijke as waarvan het draaipunt, het barycentrum, nog binnen de Aardkorst ligt.
Hopelijk is het plaatje een beetje duidelijk. Hierbij hoort de vologende beschrijving:
I Het is voor A op de maan 0h00min. Hij ziet volle Aarde.
Het is voor B op Aarde 0h00min. Hij beleeft een mooie maanloze nacht. Voor iemand op Aarde , een tegenvoeter van B is het op dat moment om 12h00 Nieuwe Maan.
II. Voor A op de maan is het 06h00. Hij heeft de Volle Aarde zien afnemen naar Halve Aarde en de maandag staat op t punt om aan te breken.
Het is voor B op Aarde 6 dagen later en 5 voor 8 s avonds; hij heeft de maan inmiddels 7 maal zien opkomen, steeds later op de middag en nu hij om 5voor8 opkijkt ziet hij Halve Maan. Hij kan even zwaaien naar A
III Voor A op de maan is het nu midden op de maandag. Het laatste restje van de Oude Aarde is uit het zicht verdwenen en het is Nieuwe Aarde.
Voor B op Aarde is het 13 dagen later om 10 voor 6 in de ochtend Volle Maan. Laag in het Westen kan hij nog net zien hoe A gaat zitten voor de lunch en ziet hij in het Oosten hoe op Aarde dag aanbreekt. Al 13 keer heeft hij de maan zien opkomen.
IV Voor A zit de maandag er op. Omdat er geen atmosfeer is valt de nacht opeens in en de temperatuur daalt heel snel. De lange nacht begint voor hem en hij troost zich er mee dat de Halve Aarde die hij nu ziet voor hem zal aangroeien tot Volle Aardeen hij in het asgrauwe schijnsel nog naar het landschap om hem heen zal kunnen kijken.
Voor B is het kwart over twee s nachts. Precies op de avond-terminator ziet hij A in bed stappen. De Maan is voor hem nog laag in de Oostelijke hemel, want hij heeft de maan pas omstreeks middernacht zien opkomen.
V. De siderische maand zit er op. A ligt om 0h00 fijn te slapen. Dat is verstandig want hij wil straks er uit om nog eens te gaan genieten van Volle Aarde
Voor B is het bijna kwart voor 8. Vlak in de buurt van de opgaande zon kan hij nog juist een klein maansikkeltje zien.
VI Het is voor A 23h3342. Hij is opgestaan en ziet nu Volle Aarde
Voor B is het bijna kwart voor 1 s middags, 29 dagen na de vorige Nieuwe Maan Van de maan is nu niets meer te zien. Hij zwaait maar eens omhoog want hij weet dat A wèl naar hem kan kijken. Nu hij er goed over nadenkt vindt hij het eigenlijk wel een beetje flauw dat A wel alle kanten van de Aarde heeft mogen zien maar dat hij alleen maar de kant van B heeft mogen zien. Toch moet hij even grinniken als hij denkt aan meneer C, de tegenvoeter van meneer A. Die zit al zijn hele leven naar de sterren te kijken en hoewel deze nooit last heeft van wolken en zelfs overdag naar de sterren kan kijken, heeft hij nog nooit het meest nabije hemellichaam gezien, de Aarde.
NB. De tijden voor 1e kwartier, halve maan en laatste kwartier zijn steeds te vroeg want door de verplaatsing van de aarde in haar baan, verschuiven deze naar een steeds later tijdstip.
Bovendien klopt de zaak niet helemaal omdat de baan van de maan niet cirkelvormig is en de Maan in haar baan geen constante snelheid heeft. Dat geldt eveneens voor de Aarde.
Dat niet bij elke volle of nieuwe maan een eclips optreedt komt omdat het baanvlak van de maan hellend is t.o.v het vlak van de aardbaan.
Vanaf de maan gezien komt de zon een maal per maand op en is de Aarde altijd zichtbaar, ook bij Volle Aarde".
Ik hoop eigenlijk op reacties met meer interessante wetenwaardigheidjes omtrent onze naaste buur die voor mij nog niets van haar fascinatie verloren heeft.
