sciencetalk

In Nederland gebruikt men de uitdrukkingen: zo dadelijk, straks, direct

In Vlaanderen gebruiken wij echter allemaal "seffens" of sebiet...

Ik schrok me een bult toen ik "seffens" in Van Dale terugvond...

Er staat wel degelijk "(in België; informeel) straks, dadelijk"

sebiet...

Overigens staat dit woord ook in Van Dale, als "subiet".

Maar ook hier maakte de redactie een opmerking: (veroud.; nog gew.)

Verder staan beide woorden ook in de Woordenlijst Nederlandse Taal. Ze zijn dus wel degelijk erkend als Nederlands (met het voorbehoud dat ze informeel en plaatsgebonden zijn).

"Seffens" is geen Algemeen Nederlands, maar dat zijn dingen als "jokken", "shag", "sjekkie", "Hartstikke gaaf joh!", "een portie patat met", "ik ga poepen op de plee", "Hun benne beterder als ons." zeker ook niet.

Laat ik hier dan ons regionale "bots" en "botskes" aan toevoegen.

"Seffens" is geen Algemeen Nederlands, maar dat zijn dingen als "jokken", "shag", "sjekkie", "Hartstikke gaaf joh!", "een portie patat met", "ik ga poepen op de plee", "Hun benne beterder als ons." zeker ook niet.

Dat zijn wel erg verschillende voorbeelden allemaal. Over "seffens" en "subiet" zei Klintersaas al dat het wel goed Nederlands is, zij het dan informeel en plaatsgebonden. "Jokken" is perfect AN, "shag" is dat ook, "sjekkie" staat ook in zowel WNT als Van Dale. Ook met "hartstikke gaaf" is niks mis, "joh" is gewoon een uitroep. "Poepen", "plee", "patat", zijn allemaal Nederlands, al zijn ze niet allemaal even netjes. De laatste zin is gewoon ontzettend fout.

"Jokken" is perfect AN, "shag" is dat ook, "sjekkie" staat ook in zowel WNT als Van Dale. Ook met "hartstikke gaaf" is niks mis, "joh" is gewoon een uitroep. "Poepen", "plee", "patat", zijn allemaal Nederlands, al zijn ze niet allemaal even netjes.

Nee, ze zijn helemaal níet AN, want in Vlaanderen worden deze woorden zo goed als nooit gebruikt. AN wil zeggen dat het in het hele Nederlandse taalgebied in dezelfde betekenis gebruikt wordt, en dat geldt voor deze voorbeelden dus niet. Ook al geeft Van Dale geen beperkingen aan bij deze woorden.

Wat precies AN mag genoemd worden, is bediscussieerbaar, vandaar dat ik alleen "jokken" en "shag" met dat predicaat bedacht. Maar ik blijf erbij dat de rest ook goed Nederlands is. Dat wij ze in Vlaanderen niet gebruiken doet daar weinig aan af. Ook veruit de meeste Belgicismen vind ik perfect aanvaardbaar Nederlands.

Onder het Algemeen Nederlands of Standaardnederlands verstaan we normaal gezien de gestandaardiseerde, aan regels onderworpen versie van het Nederlands die onderwezen wordt op scholen en door officiële instanties gebruikt wordt in alle Nederlandssprekende gebieden (waaronder bijvoorbeeld ook Suriname).

Wat precies AN mag genoemd worden, is bediscussieerbaar, vandaar dat ik alleen "jokken" en "shag" met dat predicaat bedacht. Maar ik blijf erbij dat de rest ook goed Nederlands is. Dat wij ze in Vlaanderen niet gebruiken doet daar weinig aan af. Ook veruit de meeste Belgicismen vind ik perfect aanvaardbaar Nederlands.

Of het goed Nederlands is of niet en of het al dan niet mag gebruikt worden, daar kan je nog over discussiëren. Maar als je beweert dat "jokken" en "shag" algemeen Nederlands zijn, kan je net zo dingen als "zever", "goesting" "ne patat", "ge zijt", "zagen" voor "zeuren", enz. als Standaardnederlands aanmerken.

Waarom plaats de Van Dale bij exclusief Vlaamse woorden wél een aanmerking dat het geen standaardtaal is, maar níet bij woorden die alleen in Nederland gebruikt worden? Woorden als "hartstikke", "jokken", enz., zouden ook een dergelijk attribuut moeten krijgen, bijvoorbeeld "(in Nederland; informeel)" of "[Ned.]" Volgens de Van Dale is Nederlands:

Ne·der·lands1 (het)

1 de algemene taal van Nederland en Vlaanderen

Het kan dus niet dat woorden die enkel in Nederland gebruikt worden als algemeen Nederlands beschouwd worden.

Of het goed Nederlands is of niet en of het al dan niet mag gebruikt worden, daar kan je nog over discussiëren. Maar als je beweert dat "jokken" en "shag" algemeen Nederlands zijn, kan je net zo dingen als "zever", "goesting" "ne patat", "ge zijt", "zagen" voor "zeuren", enz. als Standaardnederlands aanmerken.

Ik ben daar eigenlijk ook niet zo terughoudend mee. "Ne patat" kan natuurlijk niet, dat is op zijn minst "een patat", en "patat" heeft een veel meer regionale klank dan aardappel. Maar "jokken" vind ik nu niet meteen een typisch Noord-Nederlands woord. "Ge zijt" is overigens gewoon meer archaïsch en wordt ook slechts hier gebruikt, maar ik vind het geen slecht Nederlands.

Waarom plaats de Van Dale bij exclusief Vlaamse woorden wél een aanmerking dat het geen standaardtaal is, maar níet bij woorden die alleen in Nederland gebruikt worden? Woorden als "hartstikke", "jokken", enz., zouden ook een dergelijk attribuut moeten krijgen, bijvoorbeeld "(in Nederland; informeel)" of "[Ned.]"

Daar ben ik het mee eens. Anders krijg je van die idioterieën zoals "witlof" als "goed Nederlands woord, en "witloof" als regionale variant, terwijl het ook een voornamelijk regionaal gewas betreft.

Allez, botskes dwaalt deze discussie af naar wat AN is, in plaats van het over seffens te hebben. Beter dan maar subiet afgesplitst?

"Ne patat" kan natuurlijk niet, dat is op zijn minst "een patat"

Waarom? "patat" is toch mannelijk, en in Vlaanderen krijgen mannelijke woorden in de informele spreektaal toch het onbepaald lidwoord "ne"?

Maar "jokken" vind ik nu niet meteen een typisch Noord-Nederlands woord.

Maar dat is het wel, want in Vlaanderen gebruikt niemand dat. Ik heb dat hier nog nooit iemand horen of zien gebruiken, geen West-Vlaming, geen Oost-Vlaming, geen Antwerpenaar, geen Vlaams-Brabanter en geen Limburger. Ik ken dat woord alleen van in door Nederlanders geschreven boeken.

Waarom? "patat" is toch mannelijk,

[muggenziftmodus]

patat (m.&v.; -ten) [<Sp. patata <Taino batata],...

[/muggenziftmodus]

en in Vlaanderen krijgen mannelijke woorden in de informele spreektaal toch het onbepaald lidwoord "ne"?

Nu moet je geen informele gewoonten uit het dialect verheffen tot algemene regels.