Een nieuw neutronenster
Wetenschappers hebben onlangs een bijzondere ontdekking gedaan: een neutronenster die razendsnel om zijn as draait, namelijk 716 keer per seconde. Dit type ster, dat deel uitmaakt van een zogeheten röntgenbinair sterrensysteem, beweegt met een ongelofelijke snelheid en biedt een zeldzame inkijk in de harde omstandigheden van het heelal.
Wat is een neutronenster?
Een neutronenster ontstaat na de spectaculaire dood van een zware ster, die na het opraken van zijn brandstof ontploft in een supernova. Wat overblijft, is een extreem compact overblijfsel, waarin de massa van 1,4 zonnen is samengeperst tot een bol van ongeveer 20 kilometer breed. Deze materie is zo dicht dat elektronen en protonen samensmelten tot neutrale deeltjes, en dat vormt de kern van een neutronenster.
Tijdens deze explosies kan de neutronenster tot wel 100.000 keer helderder worden dan de zon, wat een enorme hoeveelheid energie vrijgeeft
Onderzoeker Jerome Chenevez
Het systeem en de verbluffende begeleider
In het specifieke systeem, dat bekendstaat als 4U 1820-30 en zich op 26.000 lichtjaar van de aarde bevindt in het sterrenbeeld Boogschutter, draait de neutronenster samen met een andere ster, een witte dwerg die qua grootte te vergelijken is met de aarde. Wat dit systeem uitzonderlijk maakt, is dat de witte dwerg elke 11 minuten een volledige omloop rond de neutronenster voltooit, wat het de kortste bekende omlooptijd in dit soort systemen maakt.
Een recordbrekende ontdekking
NASA’s NICER-röntgentelescoop, die gemonteerd is aan de buitenkant van het internationale ruimtestation ISS, bracht de ster in kaart. Uit de gegevens bleek dat de neutronenster mogelijk een van de snelst roterende objecten in het universum is, met slechts één andere bekende ster, PSR J1748–2446, die nog sneller draait.
Thermonucleaire explosies
Door de extreme zwaartekracht van de neutronenster wordt materiaal van de begeleidende ster aangetrokken. Dit materiaal hoopt zich op het oppervlak op, totdat er een thermonucleaire explosie plaatsvindt, die vergelijkbaar is met de kracht van een atoombom. Tijdens zo’n explosie wordt de neutronenster tijdelijk tot wel 100.000 keer helderder dan de zon, een indrukwekkende uitbarsting van energie.
Nieuwe inzichten in het universum
Deze ontdekkingen, gepubliceerd in The Astrophysical Journal, zijn fascinerend en waardevol voor astronomen. Niet alleen omdat zulke snel draaiende neutronensterren uitzonderlijk zijn, maar ook omdat ze meer inzicht bieden in de complexe levenscycli van binaire systemen en de elementvorming in het universum. Dit soort ontdekkingen, samen met andere ontdekkingen zoals het ontrafelen van het geheim achter het Wow!-signaal en waterijs op de maan, zorgen dat we een completer en beter beeld krijgen van het universum waarin we leven.
Bronmateriaal: DTU Space
Bron titelafbeelding: ICRAR
