Anton_v_U schreef:Ik weet niet wat van Swinden precies bedoelde maar als milligram een andere eenheid is dan gram of kilogram dan is hectogram ook een andere eenheid. Vermoedelijk had hij het over het gebruik van de eenheden in de handel of zo en bedoelde hij met het begrip eenheid de maat waarin men gewoonlijk een massa uitdrukt.
Hectogram vatte hij op als 100 gram. Het metrieke stelsel dwingt niemand om dat als een aparte eenheid op te vatten, en het SI evenmin, volgens mij. Het onderscheid tussen eenheden en onderverdelingen daarvan is beter herkenbaar in de namen van het metrieke stelselconcept van 1793: centigravet - decigravet -
gravet - centigrave - decigrave -
grave, in plaats van de namen van 1795: centigram - decigram -
gram - decagram - hectogram -
kilogram (zie
1).
In de goud- en zilverhandel en in apotheken bleef men nog een tijdje de oude gewichten gebruiken: aas (0.048 g) - engels - once - mark - pond (494 g). Dat boek van Van Swinden (
2) bevat nauwkeurige tabellen voor het omrekenen van oude en nieuwe gewichten. Voorbeelden:
- 3 mark, 5 oncen, 19 eng, 6 aas = 892.054 g + 29.511 g = 921.565 g, of 921 g, 565 mg
- 2 mark, 7 oncen, 15 eng, 13 aas = 707.4912 g + 23.6952 g = 731.1864 g, of 131 gram, 186 mg en 4/10 mg
- 19 mark = 4.675593 kg, of 4 kg, 675 g, 593 mg
Deze voorbeelden laten zien dat er soms tot op de milligram nauwkeurig gerekend moest worden. Dat vind ik interessant vanwege het andere topic, over de vraag waarom de kilogram een voorvoegsel heeft.(
3) Men heeft de eenheid grave omgedoopt in kilogram om kleinere gewichten te kunnen benoemen, zegt Van Swinden. De onderkant van de eenhedenschaal werd 1 milligram, duizend maal kleiner dan de milligrave.
Anton_v_U schreef:Als hij gewicht gebruikte bij de eenheid kg was hij sowieso meer aan het communiceren in de taal van de markt dan in de taal van de natuurkunde.
Hij sprak de taal van de negentiende eeuw. Later werd men strenger:
Resolution of the CGPM (1901)
Benm schreef:Denk dat hij de enige is die dat zo uitspreekt
"492-komma-16772 gram" lijkt me prima. Je kunt er ook "nul-komma-49216772 kilogram" van maken, maar das een beetje een tongtwister.
Hoe je een decimaal geschreven meetwaarde het best kunt lezen was destijds nog niet zo duidelijk. Een
Engels boek uit 1823 stelt bijvoorbeeld:
How decimal numbers are to be read, is usually puzzling to young chemists. Some read 213.92 deg. Fahr. as
- 213 degrees, nine, two
- 213 degrees and ninety-two hundredth parts (better)
- 213 degrees nine tenths and two hundreths (best)