Ik denk dat ik intussen snap wat jij bedoelt:
Stel iemand wil mij gas verkopen voor 66 cent (inclusief alle toeslagen en belastingen) per normaalkuub. (0°C en 1013,25 mbar)
Hij gaat ervan uit dat het gas op 7°C en 1041,25 mbar door mijn meter stroomt.
Hij berekent mij dan voor elke kuub die mijn gasmeter aangeeft
\( \frac{273}{280} \times \frac{1041,25}{1013,25} \times 0,66 = 0,975 \times 1,0276 \times 0,66 = 0,6613 \)
Dat sommetje komt dus nagenoeg precies terug uit op de normaalkuubsprijs. Kortom, hij levert bij een hogere druk, maar ook bij hogere temperatuur, dan "normaal". En dus geeft de meter eigenlijk nagenoeg precies de normaalkuubs aan, vooropgesteld dat hij ook inderdaad op 7°C levert. Die instelling van 28 mbar overdruk zou zo bezien best wel eens een keer héél opzettelijk bedacht kunnen zijn toen Nederland in de zestiger jaren aan Slochteren ging hangen. Zo hoefde niemand meer om te rekenen
naar normaalkuubs, De fout van afleveren op hogere druk wordt gecompenseerd door de fout van afleveren op een (veronderstelde) hogere temperatuur. Dat bedoel jij denk ik met "compenseren".
Alleen, in de praktijk schiet dat door: hoewel mijn meterkast koel is (hoekhuis, met de meterkast in de hoek, twee buitenmuren op resp noordoost en noordwest, twee redelijk forse ventilatieroostertjes naar buiten in de noordwestmuur, en binnenmuren in een ongestookt halletje) geloof ik nooit dat ik zelfs 's winters de 7°C haal.
Laat ik eens uitgaan van gemiddeld 15°C, dan heeft elke kuub gas die mijn meter aangeeft calorisch gezien slechts een geldwaarde van
\( \frac{273}{288} \times \frac{1041,25}{1013,25} \times 0,66 = 0,9479 \times 1,0276 \times 0,66 = 0,643 \)
die extra 8°C die mijn meter in de praktijk zal hebben bóvenop die compensatie-7-°C worden
niet verdisconteerd door een hogere leveringsdruk. En dát is wat ík bedoel.
Voor elke kuub gas die ik geleverd krijg betaal ik dus eigenlijk 1,6 cent teveel, da's bijna 2,5 %. In de vorige twee koudere winters lag mijn verbruik op ca 1250 kuub. (ja, wij stoken zuinig en staan ook niet dagelijks 2 maal langdurig onder een hete douche). Dat komt dus neer op ruwweg 2 tientjes.
Ik denk dat de vraag gerechtigd is wie destijds die combinatie van 7°C en 1041,25 mbar heeft bedacht. En misschien was 7°C midden zestiger jaren wel een terechte veronderstelling. Alleen, de afgelopen 50 jaar is er wél een en ander veranderd in onze huizen.
(
Mijn moeder woont in een appartementengebouw. Ze heeft een nogal kouwelijke buurvrouw, die permanent op 25°C stookt. De meterkast is geheel inpandig, en dus ongetwijfeld wordt het gas daar op 25°C gemeten. Die buurvrouw betaalt dus 5% meer dan ze werkelijk afneemt)