Verwarming hoog zetten als de vulkaan uitbarst?

[jkien]

Diederik Jekel kreeg vanavond bij Nieuwsuur de vraag wat Nederlanders straks moeten doen bij een worst case uitbarsting van de Bárðarbunga-vulkaan op IJsland.1 Hij antwoordde dat we net als de IJslanders thuis de verwarming hoog moeten zetten, omdat de overdruk de gifwolk (SO₂) buiten houdt.
 
Op internet vond ik dat dat inderdaad het advies is op IJsland. ("People should be ready to get indoors, if and when they see the volcanic haze approaching, says Thorsteinn Jonsson at the Enviroment Agency of Iceland. He recommends that windows are closed and radiators turned up, as the heat helps to keep out the pollution. When the pollution subsides, radiators should be turned down again.") Maar andere landen adviseren juist om de verwarming uit te zetten bij een vulkaanuitbarsting.
 
Het advies voor IJsland zal ermee te maken hebben dat 90% van de huishoudens verwarmd wordt door geothermische energie, dus zonder zuurstoftoevoer via de huiskamer. En alle kieren zijn misschien al gedicht vanwege het gure klimaat.
 
1) Hoeveel procent van de huishoudens in Nederland zou nu nog een kachel hebben met zuurstoftoevoer via de huiskamer?

2) Ontstaat er in een gemiddelde Nederlandse of IJslandse woning inderdaad een overdruk die de giftige lucht een tijdje buiten houdt, bijvoorbeeld een uur lang?

[Benm]

Wat punt 1 betreft denk ik niet zoveel, het meest gebruikelijke in nederland is toch wel een gasgestookte CV ketel. Die heeft wel zuurstofaanvoer via de woning, maar niet per se de huiskamer. Als zo'n ding zich op zolder bevindt zou je daar een raampje open kunnen zetten om zo voldoende zuurstof binnen te laten zonder op lagere verdiepingen in instroom nodig te hebben.

Wat 2 betreft denk ik dat het niet klopt: het vasthouden van een beetje over- of onderdruk in een ruimte is zo gemakkelijk nog niet. Ik heb wel eens gewerkt in radiologische labs waar onderdruk gehandhaaft wordt om besmetting te voorkomen als er iets mis gaat. Dat vereist toch wel bovengemiddeld goed sluitende deuren (en ramen die niet eens open kunnen). Bovendien is het voor huishoudelijk gebruik vervelend als de deuren moeilijk te openen zijn vanwege het drukverschil (dat is heel merkbaar).

Maar wat voor punt 2 wel kan gelden: bij warmstoken krijg je een schoorsteen-effect. Dat geldt zowel voor een los gebouw als voor pakweg een complete stad. Door de opwarming stijgt lucht omhoog boven de stad, en wordt lucht aangevoerd vanaf de zijkanten. Afhankelijk van de schaal kan het enige tijd duren voordat die circulatie zich sluit, en als de vervuiling aan de rand op een of andere manier wordt opgenomen (door water, vegetatie oid) kun je zo een deel kwijtraken.

[jkien]

Bij mij thuis heerst eerder een onderdruk, vanwege het ventilatiesysteem. Ik meet bij de afzuigopening een onderdruk van 0.35 mbar (onder een deksel). Voor nieuwbouwwoningen geldt een overheidsnorm dat er een ventilatiesysteem is met een debiet van 3.6 m³/h per m² vloeroppervlak. Dat betekent bij een plafondhoogte van 2.5 m dat de lucht van de woning eens per anderhalf uur ververst wordt. De autoriteiten kunnen beter oproepen om thuis de afzuigopeningen af te plakken!

[Benm]

Een dergelijk systeem kun je denk ik beter uitschakelen. Ik neem aan dat dat ook het advies is op het moment dat je 'ramen en deuren' moet sluiten bij een calamiteit.

Is dat trouwens balansventilatie of alleen afzuiging? In het eerste geval zitten er normaliter wel filters in de inlaat, al houden die natuurlijk niet alles tegen.

[jkien]

Bij de IJslandse adviezen zag ik niets over het uitschakelen van een ventilatiesysteem, daar kiezen ze voor maximale verwarming.

 

De afzuiging in mijn woning kan ik niet uitschakelen, maar afplakken zou net zo makkelijk zijn. Ik heb geen balansventilatie, en het schadelijke gas, SO₂, zou niet tegengehouden worden door een gewoon filter.

[Benm]

Apart dat je die niet kunt afschakelen - is het een appartement of iets dergelijks?

Bij zelfstandige huizen is de installatie normaliter nl wel afgezekerd, even in de meterkast kijken welke automaat je uit moet zetten

[jkien]

Het is een appartement, en er is een gemeenschappelijke ventilator op het dak. Als ik een schakelaar had zou ik het dus ook voor alle buren regelen. Ze zouden me dankbaar zijn bij een vulkaanuitbarsting, maar niet op alle andere dagen.

[Jan van de Velde]

Ik vind dat advies niet duidelijk. Je kunt de temperatuur desnoods opjagen naar 40 °C, en terwijl je de temperatuur aan het verhogen bent zul je inderdaad een lichte overdruk in je (overigens goed ontkierde) huis krijgen door uitzetten van de binnenlucht, maar zodra de temperatuur constant blijft ben je weer terug bij af. 
 
De thermostaat hoger zetten is dus niet de oplossing, maar de thermostaat elk uur een graad omhoog schroeven (of zoiets) zou viezigheid tijdelijk een beetje buiten kunnen houden totdat het ergste is overgewaaid. In een gebied met hoge concentratie gedurende niet te lange tijd (vlakbij de bron, op IJsland dus) kan ik me daar iets bij voorstellen.
 
Maar als die troep naar Nederland komt gewaaid zal die wolk hier minder geconcentreerd maar ook véél breder verspreid en dus langduriger langskomen. Ik vraag me af hoe lang mijn CV het volhoudt om de huistemperatuur te BLIJVEN verhogen, m.a.w. hoe lang het duurt voordat het ding de temperatuur niet meer hoger krijgt ondanks continu vol vermogen draaien.
 

sweaty 1131 keer bekeken

[Benm]

Ik denk ook niet dat het wonderlijk goed zal gaan werken, zeker niet op lange termijn, maar wellicht maakt het enig verschil als je vlakbij de uitbarsting zit.

Als je je er serieus tegen wilt wapenen lijkt het me zinniger een gasmasker aan te schaffen, daarvoor zijn filters verkrijgbaar die zuurvormende gassen als SO2 of SO3 aardig uit je admenhaling (en ogen!) houden. Pluspunt van een gasmasker is bovendien dat je dat ook in de auto kunt gebruiken als je wilt vluchten van lokale vervuiling (industriebrand oid).

[Jan van de Velde]

Als je je er serieus tegen wilt wapenen lijkt het me zinniger een gasmasker aan te schaffen, 

tijd voor de ijslandse versie van de Ignobel-bra
 

[Benm]

Geniaal ontwerp

Maar voor degenen die het mogelijk serieus nemen: stofmaskers van dit type bieden geen enkele bescherming tegen gassen, of zou uit een halve BH gemaakt zijn of zijn aangeschaft als veiligheidsmiddel. Voor SO2 heb je echt een masker nodig dat mond, neus en ogen bedekt en voorzien is van een geschikt filter.

[Jan van de Velde]

Het was inderdaad als kwinkslag bedoeld, maar toch, als je in de buurt van dat soort bronnen woont kan zoiets, met de juiste padding, dienen als tijdelijke noodoplossing, zoals een vluchtmasker. 
 
Overigens is dit hele probleem ook op Hawaii bekend. Probeer in de volgende link even door de commercie heen te kijken:
http://1st-choice-purifiers.com/general/the-vog-wars-how-to-fight-sulfur-dioxide-pollution/

[rwwh]

Wat punt 1 betreft denk ik niet zoveel, het meest gebruikelijke in nederland is toch wel een gasgestookte CV ketel. Die heeft wel zuurstofaanvoer via de woning, maar niet per se de huiskamer.

Mijn CV monteur heeft me verteld dat het al een tijdje verplicht is voor een nieuwe ketel om de verbrandingslucht van buiten aan te zuigen. De meeste ketels hebben hiervoor een systeem van twee concentrische buizen waarmee de aanzuiging en de afvoer zijn gecombineerd.

[Benm]

Dat systeem is me wel bekend, niet dat het verplicht was. Ik dacht eigenlijk dat dit zo gedaan werd om het rendement te vergroten (uitgaande rookgassen warmen inkomende lucht op), maar het lost natuurlijk de issue van lucht door het huis aanzuigen ook op.

[Jan van de Velde]

Wat het ook oplost is het potentiële probleem van onvolledige verbranding en bijbehorende CO-productie die dan in huis terecht komt.
 
En in het SO₂-wolkscenario zorgt het er dus voor dat er geen SO₂-houdende lucht in huis gelaten hoeft te worden om de kachel te kunnen blijven opjagen.