Draaiend ei in koekenpan

[Back2Basics]

NewScientist heeft hier ook al een topic over:
https://newscientist.nl/nieuws/een-groe ... annenkoek/
https://newscientist.nl/nieuws/zo-gebru ... te-bakken/

[Professor Puntje]

Dank - alleen gaat het ei of de vaste schijf ook nog in tegengestelde richting draaien als deze de randen van de pan niet raakt...

[Xilvo]

Dat is mijn probleem met dit draadje. Het gaat alle kanten op.

Naar mijn idee ging het oorspronkelijk om een (al gestold) ei dat op de vlakke bodem van een koekenpan ligt en dat gaat draaien als de pan een cirkelvormig traject aflegt (zonder zelf te draaien) terwijl de rand niet geraakt wordt.

Als je iets wilt onderzoeken dan moet je het vraagstuk ook duidelijk definiëren en afbakenen.

Balletjes, vloeistof, voorwerpen die de rand wel raken - kan ook allemaal interessant zijn. Maar dan heb je het over andere zaken.

[Professor Puntje]

Naar mijn idee ging het oorspronkelijk om een (al gestold) ei dat op de vlakke bodem van een koekenpan ligt en dat gaat draaien als de pan een cirkelvormig traject aflegt (zonder zelf te draaien) terwijl de rand niet geraakt wordt.

Juist - daar gaat het mij om. Als de rand van de pan wel geraakt wordt is de verklaring immers niet zo moeilijk. Wel wil ik hierbij nog aantekenen dat de pan ietsjes moet kunnen wiebelen, anders gaat het ei bij mij ook niet draaien.

[OOOVincentOOO]

Beste,

Een pan is niet geheel vlak. Een kleine (niet zichtbare) holling is zeer waarschijnlijk.

[Xilvo]

Waarom zou een holling waarschijnlijk zijn?

Bij een enigszins spiegelende bodem is een heel geringe afwijking al heel snel waarneembaar.

[OOOVincentOOO]

In het artikel staat beschreven dat het effect ontstaat door een rand (effect). Artikels lijkt mij geen onzin. Vandaar conclusie pan bodem. Ook oude filmpje van prof. Tadashi beschrijft dit tegendraai effect.

[Xilvo]

Professor Puntje, de topic-starter, wil het juist beperking tot het geval er géén contact met de rand is.
Waar ik geheel mee instem. Zie hierboven.

Randeffect, ander geval. Misschien iets voor een ander draadje.

[Professor Puntje]

In mijn post van do 04 jul 2019, 19:01 vind je een door mij gemaakt filmpje waarin de draaiing ook nog optreedt zonder dat er sprake is van botsing met de rand van de pan. Om dat effect gaat het mij in dit topic.

[OOOVincentOOO]

In mijn post van do 04 jul 2019, 19:01 vind je een door mij gemaakt filmpje waarin de draaiing ook nog optreedt zonder dat er sprake is van botsing met de rand van de pan. Om dat effect gaat het mij in dit topic.

Hallo,

Dat wil niet zeggen dat er geen randeffect is, door een kleine onzichtbare holling door bijvoorbeeld fabrikage of ontwerp. Mijns inziens sluiten jullie het randeffect al veel te vroeg uit.

Orgineel topic ging btw over beschrijving tegengesteld draaien.

Van mij geen verder commentaar meer als het lukt. Naar mijn mening word alles direct de grond ingeboord als ik iets zeg,

Gr,

Vince

[Professor Puntje]

Best mogelijk dat de bodem van de pan niet 100 % vlak is. Dan zijn er meerdere mogelijkheden:

1. Een bolle bodem
2. Een holle bodem
3. Een deels bolle en deels holle bodem

Vraag is dan hoe een op zo'n bodem liggend ei of schijf daar tegenaan kan botsen en welk effect dat dan heeft...

[Xilvo]

Naar mijn mening word alles direct de grond ingeboord als ik iets zeg,

Ik reageer niet op een persoon maar op een idee.

Jij noemt, zonder het ook maar op enige wijze aannemelijk te maken, een holling waarschijnlijk.
Een holling zo gering dat die zelfs niet waarneembaar is.

Mijn vraag waarom je dat waarschijnlijk acht beantwoord je niet.
Zó is het lastig discussiëren.

[Professor Puntje]

Ik heb de indruk dat je het ei of de schijf door het wiebelen steeds een "zwieper" geeft, waardoor het gaat en ook blijft draaien. Aan de hand van scherpe video-opnamen genomen vanuit meerdere richtingen zou je dat dan ook moeten kunnen zien, en ook wanneer (bij welke stand en beweging) dat precies gebeurt. Daartoe zou je het verloop van de hoeksnelheid van het ei of de schijf moeten bepalen. Dat zou ons verder helpen. Maar ik heb daar de middelen niet voor, en ik ben ook niet handig in het experimenteren.

Het zou mooi zijn als iemand met vaardigheid en plezier in experimenten zich met dit topic zou bemoeien, met theoretiseren (of eigenlijk meer speculeren) alleen komen we er niet uit.

[holland]

Een beetje late reactie, maar goed.
De reden dat ei gaat draaien in tegengestelde richting van de draaibeweging is door dat het ei zelfde beweging "wil" maken door de wrijving die optreed tussen de pan en het ei. En dus éénzelfde schuivende beweging maakt maar daarin natuurlijk iets achter blijft, ten opzichten van de pan.
Dat zorgt ervoor dat het ei een middelpuntvliedende kracht ondervind, Want al draait het ei niet maar maakt een draaiende beweging, dit gaat wel rond een middelpunt al dan niet veranderend.
En "wil" daarom als het ware overhellen.
Dit is eenvoudig te illustreren door een hoog voorwerp in plaats van het ei te plaatsen: deze zal al snel omvallen door de beweging. Een ei heeft natuurlijk in verhouding weinig hoogte, maar al is het gering toch is dit effect aanwezig en de oorzaak van het fenomeen.
Doordat dit overhellende moment met de draairichting mee draait vormt er op die plek iets meer weerstand als elders in het contact pan - ei. en meer weerstand resulteert in minder beweging , waardoor het ei gaat draaien. In tegengestelde richting uiteraard.

[Professor Puntje]

Die verklaring ziet er interessant uit, maar is zo wat lastig te volgen. Kun je het verhaal met schetsjes illustreren?