Gebruikersavatar
dannypje
Artikelen: 0
Berichten: 768
Lid geworden op: zo 27 mei 2012, 20:30

Relaisschakeling

Ik probeer iemand te helpen die aan de vdab relaisschakelingen studeert. Hij beschikt over een zuiger die uit en in kan schuiven en die in de 2 richtingen beweegt door 2 relais, 1 voor elke bewegingsrichting. De zuiger heeft ook 2 einderitschakelaars. S2 maakt contact als de zuiger ingetrokken staat, S3 maakt contact als de zuiger volledig uitgeschoven staat.
Als (zelfverzonnen) oefening wil hij nu een schakeling maken die de zuiger telkens weer laat uitschuiven en intrekken na het drukken van een startknop, tot er op de stopknop gedrukt wordt. Nadat er stop gedrukt werd, moet de zuiger nog blijven bewegen tot hij volledig ingetrokken staat (en S2 gesloten is dus). Mij lijkt vooral die laatste vereiste lastig want dat vraagt een soort geheugenwerking. Ik probeerde wat (bijgevoegd) maar kwam achteraf tot het besef dat K3, het relais dat de zuiger naar binnen stuurt , na het drukken van stop niet meer zal afvallen, aangezien dat tijdens de normale cyclus gebeurt door K2, maar K2 wordt niet meer bekrachtigd na het drukken van de stopknop. Iemand een idee hoe dit kan verbeterd worden?
Bijlagen
20210707_194149
Gebruikersavatar
klazon
Pluimdrager
Artikelen: 0
Berichten: 7.933
Lid geworden op: ma 09 mei 2005, 23:52

Re: Relaisschakeling

Je hebt inderdaad een geheugenwerking nodig. Ik ga hier geen compleet schema uitwerken maar ik geef wel een mogelijke manier om het te doen.
Voor de geheugenwerking heb je een bi-stabiel relais nodig. Dat is een relais met 2 spoelen. Met de ene spoel zet je het in de aan-stand, met de andere in de uit-stand. Anders dan een gewoon relais valt het niet terug na het wegnemen van de spoelstroom, maar blijft staan in de laatst gekozen stand.

Je hebt 2 van die bi-stabiele relais nodig. Het ene is het startrelais, dat zet je in de aan-stand met de startknop waarna het proces gaat lopen. De zuiger beweegt heen en weer.

Het tweede is het stoprelais, dat zet je aan met de stopknop. Het proces stopt dan niet meteen , maar wacht tot de zuiger in de gewenste stand staat.
De combinatie van eindcontact bediend en stoprelais aan maakt dat zowel het startrelais als het stoprelais naar de uitstand worden gestuurd.
Gebruikersavatar
dannypje
Artikelen: 0
Berichten: 768
Lid geworden op: zo 27 mei 2012, 20:30

Re: Relaisschakeling

Bedankt Klazon,

zoals verwacht een beetje hoog gegrepen voor een beginner. Kan jij bevestigen dat de schakeling rond K2 en K3 zoals ik ze tekende (maar dan zonder de stop NC verbinding in de overname tak van K2) dan toch wel degelijk gaat oscilleren zolang er spanning op staat, zonder dat terugloop-na-stop systeem dan ?

Alvast bedankt voor je reactie.
Gebruikersavatar
Professor Puntje
Artikelen: 0
Berichten: 7.570
Lid geworden op: vr 23 okt 2015, 23:02

Re: Relaisschakeling

Vroeger werden computers met relais gebouwd, dus ik vermoed dat je ook met gewone relais als schakelelementen wel een geheugenelement kunt maken. Maar het is heel lang geleden dat ik met relais werkte dus helemaal zeker weet ik dat niet.
Gebruikersavatar
Xilvo
Moderator
Artikelen: 0
Berichten: 10.737
Lid geworden op: vr 30 mar 2018, 16:51

Re: Relaisschakeling

Je kunt ook een geheugenfunctie creëren door een relais zichzelf te laten bekrachtigen.
Zodra de spoel spanning krijgt sluit een contact in het relais dat spanning op de spoel houdt.
Een onderbreking en het relais valt weer af.
Gebruikersavatar
klazon
Pluimdrager
Artikelen: 0
Berichten: 7.933
Lid geworden op: ma 09 mei 2005, 23:52

Re: Relaisschakeling

Ik heb wat problemen met de tekening van je schema. Als ik het aanklik komt het op zijn kant te staan en bovendien zie ik geen mogelijkheid om het te vergroten. Kortom, ik kan het zo niet lezen.
Gebruikersavatar
Professor Puntje
Artikelen: 0
Berichten: 7.570
Lid geworden op: vr 23 okt 2015, 23:02

Re: Relaisschakeling

rechtop
Gebruikersavatar
dannypje
Artikelen: 0
Berichten: 768
Lid geworden op: zo 27 mei 2012, 20:30

Re: Relaisschakeling

Professor Puntje schreef: do 08 jul 2021, 12:00 Vroeger werden computers met relais gebouwd, dus ik vermoed dat je ook met gewone relais als schakelelementen wel een geheugenelement kunt maken. Maar het is heel lang geleden dat ik met relais werkte dus helemaal zeker weet ik dat niet.
Inderdaad. Ik neem aan dat je wel een soort S/R flipflop kan maken met relais.
Gebruikersavatar
Professor Puntje
Artikelen: 0
Berichten: 7.570
Lid geworden op: vr 23 okt 2015, 23:02

Re: Relaisschakeling

Als ik het goed zie vormt de meest linkse tak van het schema al een geheugenelement...
Gebruikersavatar
dannypje
Artikelen: 0
Berichten: 768
Lid geworden op: zo 27 mei 2012, 20:30

Re: Relaisschakeling

Ik heb hier nog een poging gedaan. S2 wordt nu via een wisselschakelaar gebruikt om ofwel deel te nemen aan de wisselschakeling tussen K2 en K3, of - nadat de stopknop geactiveerd werd - K4 te bedienen en heel de zaak stil te zetten.
Bijlagen
20210708_183034
Gebruikersavatar
Professor Puntje
Artikelen: 0
Berichten: 7.570
Lid geworden op: vr 23 okt 2015, 23:02

Re: Relaisschakeling

Beter het schema in de tekst te zetten, nu draait die op zijn kant.
Gebruikersavatar
dannypje
Artikelen: 0
Berichten: 768
Lid geworden op: zo 27 mei 2012, 20:30

Re: Relaisschakeling

Professor Puntje schreef: do 08 jul 2021, 18:43 Beter het schema in de tekst te zetten, nu draait die op zijn kant.
Sorry, weet niet hoe ik dat moet doen.
Gebruikersavatar
Professor Puntje
Artikelen: 0
Berichten: 7.570
Lid geworden op: vr 23 okt 2015, 23:02

Re: Relaisschakeling

20210708_183034
Gebruikersavatar
Xilvo
Moderator
Artikelen: 0
Berichten: 10.737
Lid geworden op: vr 30 mar 2018, 16:51

Re: Relaisschakeling

dannypje schreef: do 08 jul 2021, 18:55 Sorry, weet niet hoe ik dat moet doen.
Als je je telefoon (ik neem aan dat je de foto met je telefoon maakt) dwars, "breed", "landscape" houdt, dan zou het moeten werken.
Je moet de tekening dan wel (een beetje) verticaal zetten, als je 'm op tafel legt en je houdt je telefoon erboven, dan weet de telefoon niet wat "boven" is.

Dan heb je juist weer de kans dat de orientatie in de preview verkeerd is, maar als iemand op de afbeelding klikt zou het goed moeten zijn.
Zie ook hier.
Gebruikersavatar
dannypje
Artikelen: 0
Berichten: 768
Lid geworden op: zo 27 mei 2012, 20:30

Re: Relaisschakeling

Thx

Terug naar “Elektrotechniek”