Marko schreef: ↑za 28 okt 2023, 21:34Nu worden die micellen pas gevormd als de hoeveelheid zeep, of liever gezegd de concentratie, hoog genoeg is en boven de kritische micel-concentratie (cmc) ligt. Die cmc verschilt afhankelijk van het type zeep en de omstandigheden zoals temperatuur, maar ook de zoutconcentratie.
Maar dit is een cmc bij
alleen zeepmoleculen in water. Je zou verwachten dat met de aanwezigheid van een ... tsja, hoe dit te noemen... vulmiddel? substraat? dat apolair is, de zeepmoleculen door de hogere concentratie hiervan in het mengsel alsnog sneller worden gestimuleerd om een micel te vormen. Waarschijnlijk niet in dezelfde mate aangezien een ion-ioninteractie wel wat sterker is dan het vanderwaalsgerommel tussen apolaire moleculen; maar een effect verwacht ik wel degelijk.
Een cmc heeft ook niet veel te maken met waswerking. Een klein gedeelte van de zeepmoleculen gaat maar aan het oppervlak van verontreinigingen zitten; de grote rest doet niks behalve leuk clusteren tot een cmc die rechtstreeks de RWZI ingaat. Ik kan me nog wel opgaven fysische chemie herinneren waarin ik moest uitrekenen wat die verhouding tussen actief en inactief zeep was: dat was zo weinig dat ik er heilig van overtuigd was een rekenfout te hebben gemaakt. Oppervlaktechemie gaat om bizar kleine hoeveelheden stof.
Ik vraag me daarom af of de OP niet iets anders bedoelt: wassen met dergelijk superzacht water geeft niet hetzelfde 'schone gevoel' als wassen met water met normale hardheid. Je blijft je glibberig voelen in plaats van een beetje... wel, ruw. Dat kun je interpreteren als 'slechtere waswerking'.
En tot slot praten we bij gewoon kraanwater altijd over Ca
2+-ionen. Die reageren met zeep tot vettige zeepsmurrie waarna je elke waswerking kunt vergeten. Een cmc-verlagend effect zou ik dus alleen verwachten bij ionen waarmee zeep
niet reageert (Na
+, K
+, Cl
-, klein beetje HCO
3- en SO
42-) maar daarvan zit er al zo weinig in kraanwater. Heeft het verwijderen van dat kleine beetje al zo'n groot effect op de cmc?
Ik neem aan dat er hierboven sprake is van echte zeep (dus een vetzuur of een analogon) en niet van een anionisch detergent. Dan verandert de redenering wel een beetje, met name als het gaat om de invloed van de calcium-ionen.