We hebben onze principes prijsgegeven

[Sparks]

Albert luister, die hele geschiedenis met Galileo, uit 1633 godbetert, berustte op een tragisch, wederzijds misverstand tussen de wetenschapper uit Pisa en de rechters van de inquisitie.

Tot ongeveer 1800 kon je geen intellectueel zijn zonder ook actief te zijn in de kerk.

Nicolas Copernicus kon pas zijn werk vlak voor zijn dood publiceren! Als je ooit bij geschiedenisles hebt opgelet hoef ik hier denk ik geen verdere uitleg bij te geven.

[HeavenOnEarth]

Van den Berg laat goed zien tot welke ziekmakende gedachten een dogmatisch geloof kan leiden. In zijn ideale wereld wordt de ene aberratie ondersteund door de andere, de ene verdraaiing maakt een nog grotere leugen mogelijk, in deze wereld is alles verdorven en onecht.

Theologie was nog de moeder van alle wetenschap, en wat Van den Berg betreft zou zij dat nog steeds moeten zijn.

Theologie heeft niets te maken met wetenschap. Theologie houdt zich niet bezig met toetsbare stellingen. Ook heeft theologie geen autoriteit ten aanzien van methoden die de wetenschappen moeten volgen, theologie is geen wetenschapsfilosofie.

Theologie is de moeder van alle speculatie.

Van den Berg wijst op een boekenkast, naar een paar planken dogmatiek -tegenwoordig voor velen een scheldwoord. Niet voor Van den Berg. ,,Dogmatiek is een poging het essentiële te verwoorden. Omdat het hogere niet goed in woorden is te vatten, is dogmatiek een verheven spel. Alle hoogste waarheden grenzen aan spel. Schrijf maar op: over de hoogste waarheden zweeft een glimlach.''

Wellicht kan men de zoektocht naar een ‘hoge’ waarheid zien als spel. Dat wil niet zeggen dat deze hoogste waarheden zelf een spel zouden zijn. Zeker niet wanneer de hoge waarheid ‘niet goed in woorden is te vatten’. De bewering dat over hoogste waarheden een glimlach zweeft is goedkoop goochelen met woorden.

Helaas is deze relativerende glimlach in het Westen verworden tot een bijna dogmatisch relativeren en platmaken van alles wat hoog en verheven is. ,,Zelfs in de theologie voeren andere religies tegenwoordig de boventoon. Voortdurend zijn we bezig propaganda te maken voor andere volken en geloven.'' Andere volken zijn niet zo dom. ,,Ga maar eens naar Constantinopel en vraag daar op de universiteit of het christendom wordt gedoceerd.'' We moeten terug naar onze christelijke wortels.

Om een of andere reden lijkt Van den Berg van mening dat het christendom een speciale positie inneemt tussen andere religies. Mensen moeten het christendom niet zien als slechts één van de vele religies, maar als een unieke, speciale bron van Waarheid. Van den Berg probeert het christendom immuun te maken voor analyse en kritiek.

,,Theologie in het Westen moet christelijk zijn, gedoceerd door christelijke hoogleraren.'' Of door een hooggeleerde agnost? ,,Dat kan natuurlijk helemaal niet'', zegt Van den Berg en hij constateert met spijt: ,,We hebben onze principes prijsgegeven''.

Van den Berg beschikt kennelijk over een meta-theologisch principe dat aangeeft hoe theologie bedreven moet worden. Men moet eerst geloven, voordat men kan doorgronden. Men moet zijn theologie geloven om het goed uit te kunnen dragen. Het christendom, de unieke bron van Waarheid van hierboven, kan alleen goed begrepen worden als men eerst gelooft dat zij waar is. Naar mijn mening is dit typisch voor de huichelaarlij van Van der Berg, het simpelweg omdraaien van begrijpen en weten-dat-het-waar is.

,,Als op verschillende terreinen verwante veranderingen plaatsvinden zonder dat er een aanwijsbaar verband is, moet er een omvattende oorzaak achter liggen: God.'' Dat God erachter zit is voor hem een hypothese, een onderliggende stelling die veel kan verklaren maar die zelf niet bewezen kan worden. De beweegredenen van God blijven voor de mensen onbekend. Over de wil en de bedoeling van God zwijgt Van den Berg liever. ,,Je kunt wel zeggen dat God af en toe een nieuw wapen in de strijd gooit.''

a) Van den Berg identifieert ‘gebieden’,

b) die ‘verschillend’ zijn,

c) vervolgens identificeert Van den Berg ‘veranderingen’ in deze gebieden,

d) maar deze ‘veranderingen’ zijn volgens hem met elkaar ‘verwant’

e) deze ‘verwantschap’ wordt veroorzaakt door God.

Wanneer men A eerst definieert als ‘niet verwant met B’ maar vervolgens ziet dat B toch beïnvloed wordt door A kan men een aantal dingen doen: zoeken naar een direct of indirect verband tussen A en B of proberen om A en B meer zinvol definieren. Men kan er ook aannemen dat de onderliggende oorzaak God is. Over het waarom en hoe van Zijn ingrijpen valt natuurlijk niets te zeggen.

Van den Berg bedenkt niet alleen een beeld van God maar ook eentje van de realiteit.

,,De geschiedenis is een voortdurend twistgesprek tussen God en mens.'' Dit is al zo sinds Adam en Eva, volgens Van den Berg niet een door mensen bedachte mythe. ,,Het is een schitterend verhaal dat de mens moeilijk zelf verzonnen kan hebben. Het is een 'extrahumane' tekst.''

Het is ‘extrahumaan’ omdat het niet verzonnen kan zijn. Het christendom, met haar intrinsieke Waarheid, kan niet verzonnen zijn, en is daarom waar.

Het relativeren is volgens Van den Berg te ver doorgeslagen. ,,Nederland loopt in de aftakeling voorop. Maar het zal worden teruggedraaid. Ik zal dat niet meer meemaken, maar de meeste nu levenden wel. De landing zal fatsoenlijk hard zijn. Kijk alleen maar naar het verkeer. Het gesleep van mensen de wereld over die hier helemaal niet hoeven zijn. Het hele land staat in de file. Ik kom nog uit de tijd dat ik bij mijn vader achterop de fiets zat en we tussen Deventer en Apeldoorn welgeteld één auto tegenkwamen. We zijn ons als zotten aan het vertillen. Het landschap is verschraald, planten en dieren zijn bij honderden soorten vernietigd. Er zit een noodzaak in waar niemand iets aan kan doen. Het moet uit zichzelf kapotgaan.''

Toen Van den Berg bij zijn vader achterop de fiets zat hadden vrouwen geen stemrecht, één van de erfenissen van Eva’s zonde. Deze zonde leidt de mens steeds sneller naar een vreselijk einde. Aan de hand van een voorbeeld over de fileproblematiek schets Van den Berg een beeld van een noodzakelijke beweging richting apocalyptische afgronden.

De mens, nietig als hij is, staat er natuurlijk machteloos bij te kijken. Hij doet er het best aan om het einde en God te aanvaarden.

Dit keer appelleert het beeld van de realiteit van Van de Berg aan angst en schuldgevoel om de waarheid van zijn theologie te ondersteunen. De andere keer is de realiteit ’compleet’ en is dit een ondersteuning voor zijn theologie en een weerlegging van de evolutietheorie.

“Het niet meer vrij zijn om niet te liegen – daaraan herken ik ieder die voor theoloog in de wieg is gelegd” Nietzsche

We leven volgens Van den Berg nu nog met de luxe om alles overboord te kunnen gooien. Maar de tijd zal terugkeren dat we weer massaal naar de kerk zullen gaan. ,,Er is een kerk en er zijn dogma's nodig. Voor enkelingen is het te moeilijk om aan het religieuze vorm te geven als de samenleving het geloof misprijst. Religie is iets van de samenleving. Als straks de omgangsvormen weer hersteld zijn, de minister weer een excellentie is, en de koningin een majesteit, dan zullen wij ook weer weten hoe we God moeten aanspreken.''

Kennelijk ziet Van den Berg in dat mensen soms de absurditeiten van een geloof doorzien. Daarom moet men de maatschappij doordringen van religie. De maatschappij moet omgevormd worden naar een religieus model waar klassieke instituties, rituelen, dogma’s en klassen zorgen voor de hegenomie van God.

Van den Berg propagandeert een verziekt wereldbeeld, een arrogante, zelfvaliderende theologie, een mismaakte kenleer en een absolutistische maatschappij. Waarom zou iemand respect moeten hebben voor dit soort ideeën?

[Judith2]

Je moet natuurlijk helemaal niks, zeker tegenwoordig niet. Toch denk ik in alle bescheidenheid dat je het interview niet helemaal juist leest als je het over door Van den Berg gepropageerde ideeen hebt. M.i. sprak er die ochtend een profeet in Van den Berg. Hij vertelt ons in klare taal wat er noodzakelijkerwijs te gebeuren staat. Of zoals hij het zelf zo mooi stelt: "er zit een noodzaak in waar niemand iets aan kan doen". Zijn persoonlijke voor- en afkeuren spelen daarbij dus hoogstens op de achtergrond mee. Ik vind het daarom op zijn zachtst gezegd een beetje flauw om het gedachtengoed van de inmiddels overleden professor (†) zodanig te demoniseren. De geschiedenis heeft hem overigens gelijk gegeven, want dezelfde dag nog vlogen er twee vliegtuigen in het WTC en sindsdien valt er een duidelijke toename in de belangstelling voor religieuze kwesties waar te nemen.

[Invictus]

... De geschiedenis heeft hem overigens gelijk gegeven, want dezelfde dag nog vlogen er twee vliegtuigen in het WTC en sindsdien ...

Dus uit de toevalligheid dat hij óók op 11-9 het praatje heeft gehouden (ik kan me niet voorstellen dat hij toen voor het eerst en het laatst een praatje hield) ontleend zijn verhaal haar kracht?

[Judith2]

Ik denk dat hij op verscheidene data diverse "praatjes" op verschillende plekken gegeven heeft, dat zie je wel vaker bij professors. Toch een beetje hun beroep. Maar dat er juist op de ochtend van 11-9-2001 een interview met hem stond in een landelijk dagblad, waarin hij aangeeft dat er op religieus gebied heel wat te gebeuren staat, maar dat er eerst nog een boel kapot gemaakt zal moeten worden, dat noem ik treffend. Des te meer daar het voorkomen van zulk een toevalligheid nou net de grondgedachte van zijn metabletica vormt. Naar mijn mening geeft het dus wel een zekere extra kracht ja, een soort van explosieve onderstreping.

Maar hoezo vraag je dit eigenlijk?

[Invictus]

Ik denk dat hij op verscheidene data diverse "praatjes" op verschillende plekken gegeven heeft, dat zie je wel vaker bij professors. Toch een beetje hun beroep. Maar dat er juist op de ochtend van 11-9-2001 een interview met hem stond in een landelijk dagblad, waarin hij aangeeft dat er op religieus gebied heel wat te gebeuren staat, maar dat er eerst nog een boel kapot gemaakt zal moeten worden, dat noem ik treffend. Des te meer daar het voorkomen van zulk een toevalligheid nou net de grondgedachte van zijn metabletica vormt. Naar mijn mening geeft het dus wel een zekere extra kracht ja, een soort van explosieve onderstreping.

Dat de toevalligheid treffend is is zonder twijfel; zo ook de toevalligheid dat op dezelfde dag een theaterecensie verscheen over het stuk 'De grote oorlog' maar verder als een toevalligheid kom ik niet; zeker niet richting een situatie waarin die recensie een bepaalde meerwaarde krijgt. En om het voorkomen van zo'n toevalligheid nou als voorbeeld van de grondgedachte van metabletica te poneren; is dat niet hetzelfde als zeggen dat 'er wel eens iets gebeurt'? Mijnziens een loze stelling; maar dat is van het geheel 'metabletica' te zeggen, een aardige gedachtenkronkel op een filosofisch niveau maar voor de rest van weinig waarde. Overigens; komen er volgens jouw dan ook 'explosieve doorhalingen' voor? Dat iemand een praatje houd of interview afgeeft maar dat er niets gebeurt bijvoorbeeld?

Maar hoezo vraag je dit eigenlijk?

In de laatste zinnen van je reactie viel me op dat het erg populistisch over kwam (imo); ik vroeg me af of er meer achter zat dan alleen retoriek. Wel dus, dank voor je reactie.

[Invictus]

Men zou de wetenschap en de techonologische ontwikkeling in onze westerse cultuur kunnen zien als "bijproducten" van de dieptewerking van de Bijbelse Boodschap in in het Avondland door de eeuwen heen.

Zou dit door iemand a.d.v. voorbeelden inzichtelijk kunnen worden gemaakt?

[collegavanerik]

Ter aanvulling van wat Judith schreef:

De wetenschap heeft zich in onze westerse wereld kunnen ontwikkelen dankzij het Christendom, niet ondanks, zoals velen menen. Men zou de wetenschap en de techonologische ontwikkeling in onze westerse cultuur kunnen zien als "bijproducten" van de dieptewerking van de Bijbelse Boodschap in in het Avondland door de eeuwen heen. Natuurlijk is het zo geweest dat de kerk als instituut de wetenschap in zekere zin aan banden probeerde te leggen. Maar dat laatste is niet het essentiële..

ora et labora

mond houden en vooral geen vragen stellen want dan beland je op de brandstapel

de wetenschap begon weer te leven in de renaissance toen vesalius zelf ging kijken hoe mensen in elkaar zaten.

als het christendom er niet was geweest was de stoommachine al in de middeleeuwen uitgevonden.

Voor de moslims: de algebra is uitgevonden door een zoroastrische pers.

[Assassinator]

kleine toevoeging, de stoommachine was al uitgevonden in het oude griekenland alleen de koning zag er geen nut in en het werd niet verder ontwikkeld

[Gabri]

Ter aanvulling van wat Judith schreef:

De wetenschap heeft zich in onze westerse wereld kunnen ontwikkelen dankzij het Christendom, niet ondanks, zoals velen menen. Men zou de wetenschap en de techonologische ontwikkeling in onze westerse cultuur kunnen zien als "bijproducten" van de dieptewerking van de Bijbelse Boodschap in in het Avondland door de eeuwen heen. Natuurlijk is het zo geweest dat de kerk als instituut de wetenschap in zekere zin aan banden probeerde te leggen. Maar dat laatste is niet het essentiële..

de wetenschap begon weer te leven in de renaissance toen vesalius zelf ging kijken hoe mensen in elkaar zaten.

als het christendom er niet was geweest was de stoommachine al in de middeleeuwen uitgevonden.

Dat is een antwoord die ik al vaker heb vernomen, maar ze berust op een misverstand. Waarom?

De invloed van de bijbelse openbaring in het westen heeft in al die eeuwen gezorgd voor een ontmythologiseringsproces, waarbij de omringende wereld langzaamaan werd onttoverd, de natuur (zowel dode als levende)ontdaan van allerlei goden. Wanneer een primitieve cultuur goden overheersen, komt bij de mens niet op om de omringende wereld te analyseren en te onderzoeken.

In de bijbel begint dit ontmythologiseringsproces al bij Genesis 1:1.

Niet alleen de goden zijn verdwenen, maar ook de offers die in deze religies een centrale rol speelden.

Dat Vesalius zelf de mens ging analyseren en bestuderen, komt mede dus door het feit dat men mensen niet meer zagen als goden, maar als sterfelijk en kwetsbaar.

Anaxagoras verkondigde op een gegeven moment dat de zon (Helios) niet meer was dan een 'gloeiende kei'. Dat was onacceptabel voor de Grieken.

Dat was zelfs godslasterlijk.

Hij werd over de kling gejaagd en verbannen. Wat hij zei was een belediging voor de goden.

[collegavanerik]

Anaxagoras verkondigde op een gegeven moment dat de zon (Helios) niet meer was dan een 'gloeiende kei'. Dat was onacceptabel. Dat was godslasterlijk.

Hij werd over de kling gejaagd en verbannen. Wat hij zei was een belediging voor de goden.

waarmee duidelijk wordt aangetoond dat alle religies beperkend zijn voor de wetenschap.

[Gabri]

Anaxagoras verkondigde op een gegeven moment dat de zon (Helios) niet meer was dan een 'gloeiende kei'. Dat was onacceptabel. Dat was godslasterlijk.

Hij werd over de kling gejaagd en verbannen. Wat hij zei was een belediging voor de goden.

waarmee duidelijk wordt aangetoond dat alle religies beperkend zijn voor de wetenschap.

Behalve de Joodse traditie en Christelijke.

[Invictus]

Behalve de Joodse traditie en Christelijke.

W'rom waren de aziaten (met name de chinezen) dan ongeveer met alles eerder dan de rest? Door hun primitieve geloof in allerlij geesten en natuurkrachten?

[albert davinci]

die hele geschiedenis met Galileo, uit 1633 godbetert, berustte op een tragisch, wederzijds misverstand tussen de wetenschapper uit Pisa en de rechters van de inquisitie.

Tragisch misverstand

Ze hebben hem vermoord omdat hij zijn wetenschappelijke bevindingen verkondigde.

In de eerste plaats had het Vaticaan geen enkel recht om zich met de wetenschap te bemoeien.

In de tweede plaats worden er geen mensen vermoord door een misverstand.

De term misverstand past echt niet bij een gruwelijke misdaad zoals het vermoorden van een prominente wetenschapper.

Helaas is Galileo ook bepaald niet de enige grote wetenschapper die vermoord is door het Vaticaan en dat alleen maar omdat hij een theorie verkondigde.



Quote van Johan2

Albert schreef Quote:  

Het ontbreekt er nog maar aan dat het vaticaan en de volgers ontkennen dat ze Galileo hebben vermoord.  

Dag Albert.

Moet ik jou eraan herinneren dat het Vaticaan veel misdaden lang heeft ontkent.

Pas vorig jaar hebben ze hun excuses aangeboden voor hun hulp bij de jodenvervolging.

Hoe lang heeft het geduurd voordat het vaticaan erkende dat ze ten onrechte mensen als Galileo hebben vermoordt.

In tegenstelling tot wat jij suggereert komt mijn opmerking dus niet zomaar uit de lucht gevallen.

[albert davinci]

Ter aanvulling van wat Judith schreef:

De wetenschap heeft zich in onze westerse wereld kunnen ontwikkelen dankzij het Christendom, niet ondanks, zoals velen menen. Men zou de wetenschap en de techonologische ontwikkeling in onze westerse cultuur kunnen zien als "bijproducten" van de dieptewerking van de Bijbelse Boodschap in in het Avondland door de eeuwen heen. Natuurlijk is het zo geweest dat de kerk als instituut de wetenschap in zekere zin aan banden probeerde te leggen. Maar dat laatste is niet het essentiële..

ora et labora

mond houden en vooral geen vragen stellen want dan beland je op de brandstapel

de wetenschap begon weer te leven in de renaissance toen vesalius zelf ging kijken hoe mensen in elkaar zaten.

Sorry, eventjes een kleine correctie.

Het was de geniale Leonardo daVinci die voor het eerst ging kijken hoe de mens in elkaar zat. Vesalius, opgeleid aan de Katholieke Universiteit in Leuven, was zijn opvolger.