Olie en "energo-fascisme"

[Lathander]

Persoonlijk blijf ik steken bij kerncentrales, ik zie niet hoe windmolens of andere krachtcentrales evenveel energie kunnen opbrengen als de consumenten verbruiken

[Adpruys]

Enigermate op de hoogte van de economische factoren heb ik weinig twijfel: nee, het zal niet noodzakelijk zijn om de olietoevoer door oorlog zeker te stellen, noch zal een gebrek aan olie en andere energiebronnen de industrialisatie ernstig belemmeren. Mijn vertrouwen in het kapitalisme - je weet wel de economische wetten die neerkomen op “wie goed doet voor zichzelf goed doet voor de samenleving” in een vrije markt - alsmede artikelen die erop duiden dat er nog veel olie, gas en kolen gewonnen kunnen worden - we kunnen volgens Leonardo Maugeri nog zeker 100jaar voorruit- en mijn vertrouwen in de door winst en persoonlijk initiatief gestimuleerde technologische ontwikkelingen zijn te groot om somber te zijn.

Wellicht heb ik later meer tijd om eea verder te onderbouwen. Maar alvast het gegeven dat de prijsstijgingen van olie en andere grondstoffen van de laatste jaren nauwelijks de inflatie hebben doen stijgen of de economische groei hebben belemmerd alsmede de vaststelling dat de economische groei per capita in de wereld dit decenium hoger is dan ooit eerder gemeten: 3,2% per jaar. Ook zie ik dat de olieprijzen weer sterk zijn gedaald door een kleine dip in de vraag en de investeringen in alternatieve energiebronnen sterk gestegen door de eerdere prijsstijgingen (o.a. door de westerse oliebedrijven als Shell, Exxon en BP (uit mijn hoofd 500miljoen-1 miljard per jaar per oliegigant) ) Enkele simpele maatregelen kunnen deze investeringen verder laten stijgen.

Zorgen zijn er natuurlijk en altijd. De grotere financiële armslag van olie-exporteurs geeft ze (Iran, Rusland, Venezuela) capsones die op termijn, zo is mijn overtuiging, deze landen zelf sterker zullen benadelen dan de westerse democratiën. We zien nu bijv. al een grote brain-drain vanuit Iran.

[Mechanieker]

Bedankt Ad voor je weloverwogen reactie (en de anderen ook) maar ik zie ernstige problemen.

Enigermate op de hoogte van de economische factoren heb ik weinig twijfel: nee, het zal niet noodzakelijk zijn om de olietoevoer door oorlog zeker te stellen, noch zal een gebrek aan olie en andere energiebronnen de industrialisatie ernstig belemmeren.

Voor 2030 moet een hoeveelheid nieuw olieproductievermogen worden gerealiseerd gelijk aan het totale productievermogen van nu. Dat betekent dat er zo'n 6 nieuwe Saudie Arabie's gevonden en ontwikkeld moeten worden. In 25 jaar. Economen zien natuurlijk geen probleem vanwege de magische hand van het kapitalisme en de vrije markt. Geologen en petroleumwinningexperts (en nu ook klimaatdeskundigen) schreeuwen echter moord en brand!

Maar alvast het gegeven dat de prijsstijgingen van olie en andere grondstoffen van de laatste jaren nauwelijks de inflatie hebben doen stijgen of de economische groei hebben belemmerd alsmede de vaststelling dat de economische groei per capita in de wereld dit decenium hoger is dan ooit eerder gemeten: 3,2% per jaar.

De genoemde economische groei kan ook heel goed gewoon door feitelijke geldontwaarding worden verklaard. De inflatie wordt berekend op een dubieuse manier. Zo kan men elk getal vinden dat men wil (tussen 2% en 6% afhankelijk van de methode). Tegelijkertijd moesten bedrijven en pensioenfondsen wereldwijd verplicht meer obligaties en staatsleningen kopen wat de lange rente artificieel heeft gedrukt. Lange rente is momenteel aan't het stijgen. 5% wordt dit jaar gehaald volgens Robeco.

Ook zie ik dat de olieprijzen weer sterk zijn gedaald door een kleine dip in de vraag en de investeringen in alternatieve energiebronnen sterk gestegen door de eerdere prijsstijgingen (o.a. door de westerse oliebedrijven als Shell, Exxon en BP (uit mijn hoofd  500miljoen-1 miljard per jaar per oliegigant) ) Enkele simpele maatregelen kunnen deze investeringen verder laten stijgen.

De sterke daling zegt niets dan dat de oliemarkt op springen staat. Zo snel als de prijs daalde, zo snel kan hij stijgen. De volatiliteit is het gevolg van de onzekerheid in de oliemarkt en dus geen reden om gerust te zijn.

De investeringen lijken hoog omdat de kosten sterk zijn gestegen: een ruime verdubbeling ten opzichte van 2000 (vanwege de olieprijs!). Als het lijkt dat men meer investeert is dat dus puur omdat het gewoon meer kost. Oliemaatschappijen zijn juist masaal het geld terug aan de aandeelhouders aan't geven in dividenden. Dit omdat er geen goede olieprovincies meer zijn om zinvolle investeringen te doen. Peak oil!

Zorgen zijn er natuurlijk en altijd. De grotere financiële armslag van olie-exporteurs geeft ze (Iran, Rusland, Venezuela) capsones die op termijn, zo is mijn overtuiging, deze landen zelf sterker zullen benadelen dan de westerse democratiën. We zien nu bijv. al een grote brain-drain vanuit Iran.

Die landen zullen onder de voet worden gelopen om hun olie. Daarom willen ze (kern)wapens. In olieproducerende landen begrijpt men heel goed hoe de vork aan de steel zit. Kijk naar Iraq! Illegaal binnengevallen door de VS en UK, de leider na een schijnproces vermoord. De bevolking in een halveburgeroorlog. Maar de olievelden? Die lopen als een trein natuurlijk...

[Adpruys]

De oliemarkt is het best te begrijpen op een eenvoudige manier als je het een cyclische markt beschouwd. Hoge prijzen leiden tot hoge investeringen in exploratie en naar andere energiebronnen en zorgen voor besparingen. Dit leidt weer tot verminderde vraag en vergroot aanbod waarna de prijs weer zakt. Er zijn wel verschillen met vroeger. Vanwege de speculatie zie je nu, en dit zal wel zo blijven, grotere schommelingen (dit heeft zowel positieve - minder prijsbepalende macht van het oliekartel- als negatieve - grotere onzekerheid - effecten. Tevens hebben de westerse oliemaatschappijen nu de zeggenschap over een relatief klein olieaanbod waardoor de markt in mindere mate het aanbod bepaald. Je moet eens nagaan in welke mate de soenitische oliestaten hun productie kunnen vergroten. Zodra de prijs van olie te hoog wordt zullen deze landen, zoals Saoudi Arabië, dit doen. Bij welke prijs dit gebeurd is niet te zeggen en afhankelijk van de economische gevolgen. Men ging er tot voor enkele jaren vanuit dat elke 10$ stijging de inflatie met 1% zou stijgen. Dit is onjuist gebleken. De investeringen + de reservecapaciteit moeten de volgende extra olie zien te produceren:

there is little doubt that the level of oil supply required in the next ten years will grow: According to World Energy Outlook, between now and 2015, the demand for Middle East and North African oil is projected to increase by 17.9%, with a range of uncertainty due to policy of less than 1.8 mb/d. This equals the current level of spare capacity that is needed to calm markets concerned about the thin capacity cushion. In short, continued oil demand growth is very likely – barring any economic recession -- over the next decade and it will be increasingly addressed to Middle East and North African producers.

Although there is more doubt over projections to 2030, the investment decisions that will deliver supply at that time need not be taken until 2015 at the earliest by which time the level of uncertainty will have decreased significantly. In the next ten years, there is relatively little doubt about the level of supply required and therefore producers can invest with confidence.

http://www.iea.org/journalists/infocus.asp

de Iraakse olieminister in vastbesloten in 2010 op 4,5 miljoen b/d te zitten (nu 2,5).

Je opmerkingen over inflatie suggereren een complot waarvan mij de doelstelling onduidelijk is. Op de financiële markten zitten bijzonder veel analisten alle cijfers uit te pluizen. Het belangrijkste voor instellingen als de Fed is geloofwaardigheid in het verwezenlijken van hun doelstellingen, waarvan lage inflatie de belangrijkste is. Hier was Greenspan bijzonder goed in.

[Mechanieker]

[...] Tevens hebben de westerse oliemaatschappijen nu de zeggenschap over een relatief klein olieaanbod waardoor de markt in mindere mate het aanbod bepaald.  

[...]

Nationale exporterende oliemaatschappijen als petrobras, pedevesa en saudi aramco hebben geen reden om de olieproductie te vergroten zolang de prijzen hoog zijn. Sterker nog: het is juist in hun belang om de productie te *beperken* om te zorgen dat hun olievelden niet overbelast raken (een te hoge productie verminderd de levensduur van een olieveld en verminderd de ultiem winbare hoeveelheid olie/gas)

Verder zijn de belangrijkste olievelden in de wereld volwassen of oud. Dit betekent dat de productie afneemt onder gelijkblijvende omstandigheden. De hoeveelheid nieuw productie die moet worden gerealiseerd moet dit productieverlies dus goedmaken en tegelijkertijd de groeiende vraag bedienen. Al rekenend komt men op de noodzaak tot het vinden en ontwikkelen van 6 Saudi Arabie's in de komende 2-3 decenia. Onmogelijk, zeg ik nogmaals.

Jouw visie op de oliemarkt is 150 jaar oud en komt overeen met het model van de 'kopers markt'. In dit model bepaalt de vraag naar olie de prijs. Hoe groter de vraag hoe lager (op den duur) de prijs.Tijdens de oliecrisis van de jaren '70 veranderde de oliemarkt kortstondig in een 'verkopers markt' wat onmiddelijk exponentiele prijsstijging en economische recessie tot gevolg had. Mijn overtuiging is nu dat Peak Oil voor een permanente 'verkopers markt' zal zorgen met permanent hoge prijzen en een permanente recessie. Dit omdat er geen alternatieven voor olie zijn die de oliemarkt (of olie-achtigen-markt) weer tot een 'kopers markt' zal maken.

Je opmerkingen over inflatie suggereren een complot waarvan mij de doelstelling onduidelijk is. Op de financiële markten zitten bijzonder veel analisten alle cijfers uit te pluizen. Het belangrijkste voor instellingen als de Fed is geloofwaardigheid in het verwezenlijken van hun doelstellingen, waarvan lage inflatie de belangrijkste is. Hier was Greenspan bijzonder goed in.

"Inflatie" is een grootheid die men alleen indirect kan meten. De keuze van de samenstelling van inflatie-indexen is bejaard en misleidend. Zo zien we van de prijsverdubbeling van grondstoffen in de afgelopen 5 jaar niets terug. De berekende inflatie blijft ook laag vanwege kostprijsverlagingen als gevolg van het exporteren van arbeid naar lage lonen landen en door efficientieverbeteringen. Dit zijn geen onuitputtelijke bronnen voor kostprijsdalingen.

Als men inflatie zou berekenen aan de hand van grondstofprijzen zaten we de afgelopen 5 jaar op minstens 9% inflatie op jaarbasis. Geen complot dus, maar gewoon een verkeerde samenstelling van de inflatieindex ingegeven door een verkeerd begrip van de veranderde aard van de grondstoffenmarkt. Economen kunnen niets met een verkopersmarkt dus nemen ze altijd aan (of hopen ze) dat alle markten in wezen kopersmarkten zijn.

[Adpruys]

Aan de stemmen te zien ben je behoorlijk overtuigend. Mij heb je nog niet overtuigd.

Wat betreft inflatie: in de VS is de berekening erg transparant waardoor er juist een beter inzicht in de waardevemindering van geld is voor verschillende categorieën mensen en producten . 2006 jaarcijfers: http://www.bls.gov/cpi/cpid06av.pdf

http://www.bls.gov/cpi/

De stabiele rijke olielanden hebben er alle baat bij dat de olie blijft stromen en er geen economische crisis ontstaat. Saoedi Arabië, UAE en Koeweit hebben gigantische beleggingen uitstaan in het westen. De waarde daarvan moet op peil blijven. Ook is het niet in hun belang dat iedereen zijn dak volbouwt met zonnepanelen, een windmolen in zijn tuin zet en een Chevrolet Vault koopt. Daarom:

Global drilling is at a 20-year high  

The international upstream sector is contending with activity driven by high prices;

Saudi Arabia. The kingdom has been aggressive about bringing in more drilling rigs, and Saudi Aramco recently approved a master plan that calls for a 61% increase in development drilling, as the country tries to add at least another million barrels of daily capacity. To accomplish this, Aramco officials have been very competitive in procuring land rigs on the open market, offering top dollar to lure foreign-owned rigs into the kingdom.

http://www.worldoil.com/MAGAZINE/MAGAZINE_...H_YEAR=Feb-2006

De ontwikkeling in Rusland, waar het liberalisme wordt teruggedraaid, is bijzonder nadelig, dat geef ik toe, en ook de investeringen in Iran en Venezuela laten te wensen over. Toch acht ik een productiestijging van 8-9miljoen b/d, die wellicht nodig zal zijn in de komende 10 jaar wil de prijs onder de $100 blijven, mogelijk.

Bush zet zijn kaarten op ethanol. Of dit de juiste strategie is daarover zijn de meningen verdeeld.

http://biz.yahoo.com/ap/070124/state_of_un...iness.html?.v=2

[Benm]

Rusland lijkt steeds onbetrouwbaarder te worden, zowel als leverancier als als exploitatiegebied. Gaskranen dichtdraaien bij ieder akkefietje zorgt ervoor dat de klanten enorme reserves moeten opslaan voor het geval zo'n situatie eens langer dan en paar dagen gaat duren.

Maar zorgelijker vind ik dat rusland de ene na de andere buitenlandse investeerder yukosed. Zoiets kan vrij snel zorgen voor een kapitaalgebrek waarbij er genoeg olie in de russische grond blijft zitten, maar niets meer gewonnen kan worden.

[Adpruys]

Toch acht ik een productiestijging van 8-9miljoen b/d, die wellicht nodig zal zijn in de komende 10 jaar wil de prijs onder de $100 blijven, mogelijk.  

Sorry foutje. 4-5 miljoen b/d zal juister zijn. (vgl"According to World Energy Outlook, between now and 2015, the demand for Middle East and North African oil is projected to increase by 17.9%,")

In Rusland zijn de investeringen sinds het overnemen van Yukos c.s. door de Russische staat inderdaad al sterk gedaald.

[Mechanieker]

Aan de stemmen te zien ben je behoorlijk overtuigend. Mij heb je nog niet overtuigd.

Dat komt wel, ik heb nog meer pijlen op mijn boog.

Wat betreft inflatie: in de VS is de berekening erg transparant waardoor er juist een beter inzicht in de waardevemindering van geld is voor verschillende categorieën mensen en producten . 2006 jaarcijfers: http://www.bls.gov/cpi/cpid06av.pdf    http://www.bls.gov/cpi/

Erg transparant ja, maar over de jaren ook erg vaak aangepast om toch steeds maar weer naar de zwarte getallen toe te rekenen. Alsof de duvel er mee speelt vind ik het volgende artikel in mijn postvakje.

http://www.sandersresearch.com/index.php?o...sk=view&id=1110

Uittreksel:

The truth of the matter is that the world is in the midst of an energy crisis, but neither the NYMEX nor the IPE seem to have noticed.

Instead, the market is worried, worried, worried about an American recession. We have news for the market. The recession arrived seven years ago and is gathering strength. GDP in real terms is contracting if one deflates it using an inflation index calculated the way it used to be calculated instead of the hedonic, chain-weighted nonsense that the government churns out to ensure that GDP stays positive. If Uncle Sam was still calculating the rate of inflation the way he did in 1970 when US oil production peaked, it would be over 10% per annum instead of the fictional 2.6% that the government claims today.

Deze auteur neemt me de woorden uit de mond. Wat vind je ervan?

De rest van je opmerkingen over de perspectieven voor verdere olieproductieverhoging kom ik later nog op terug.

[Assassinator]

In principe hoeft de olie-markt niet bang te zijn voor een reccesie in Amerika. Opkomende landen als India en China gaan olie slurpen, de markt heeft Amerika niet meer nodig om zijn olie aan kwijt te raken. Amerika heeft alleen wel olie nodig, maar kan dat niet kopen. Ik ben bang dat ze het dus wel met geweld zullen nemen.

[Adpruys]

Als de VS in een diepe recessie geraakt volgt de rest. China bijzonder snel. Ook zullen bij een recessie de bezittingen van de rijke olielanden in waarde dalen, wat zij daarom zullen willen vermijden.

Het inflatiecijfer beïnvloeden door de indexering aan te passen heeft alleen met terugwerkende kracht een voorspelbaar effect op het inflatiecijfer. Mechanieker denkt vermoedelijk dat in de toekomst de prijs van olie tot grote hoogte zal stijgen. Mocht je hier je beleggingsbeslissingen op baseren, lees dan dit artikel van Daniel Yergin. Het zou sneu zijn als je al je spaarcenten verspeelt.

http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/conte...5072901672.html

[Assassinator]

Amerika kan alleen zijn economie omhoog houden omdat de andere rijke landen er continue geld inpompen. Zij kunnen een schuld al niet meer afbetalen in gelijke waarde, daarvoor is hij al te hoog. De bom barst ooit, hoe langer we wachten hoe harder hij knalt.

[*gast_mechanieker_*]

Leuk artikel. Yergin is een prominent figuur maar geniet geen brede steun. Kijk ook eens naar de mening van Matt Simmons. Dezelfde deskundigheid maar een compleet andere boodschap.

Overigens maak ik me geen zorgen om de mensen met spaarcentjes, dat komt pas later, 2030? Tot die tijd gaan we van voedsel benzine maken. Dat voedsel halen we uit Africa en Zuid Amerika. Daar hebben de mensen namelijk teveel voedsel, zoals we weten.

"Het energieprobleem is een mensenrechtenprobleem", las ik laatst. Daar zit veel in.

[Adpruys]

Van voedsel benzine maken kan - en ik ben het met je eens dat hiervoor bepaalde belemmeringen moeten worden opgeheven - een voordeel zijn voor sommige ontwikkelingslanden. De prijs van gewassen gaat nu al omhoog. Het is maar net wie eraan weet te verdienen. als ik mij niet vergis zijn tropische en subtropische grassoorten het meest efficiënte voor ethanol.

Ik moet zeggen dat ik door de twijfelachtigheid van het co2 verhaal- regeringen die om deze reden allerlei maatregelen nemen- wel enige twijfel begin te krijgen. Deze maatregelen zullen meer met olie dan met co2 te maken hebben.

[Adpruys]

Matt Simmons beweert dat de Saoedische productie zal gaan dalen o.a. omdat hun grootste veld veel minder op gaat leveren dan gedacht. Ook wordt , niet alleen door hem, beweerd dat de voorraden van Opec landen om politiek-economische redenen te hoog zijn ingeschat. Alhoewel Aramco dit ontkent is het niet uit te sluiten. Hun investeringen zijn, zoals eerder gezien, opvallend hoog. Ook zou het me niet verbazen als Bush en Blair dankzij de 'duistere diensten' meer weten, gezien hun olieconsumptieverminderende voorstellen. Dit alles is natuurlijk speculatie waar ik nog allerminst van overtuigd ben. Toch heb ik gisteren een plukje RDS gekocht. Matt Simmons verwacht een olieprijs van $200 in 2010