Cultureel relativisme

[Ensiferum]

Behalve dat er bij hen veel meer dingen niet mogen, en er dus minder vrijheid is. De meeste van die dingen zijn ook op religieuze grond gebaseerd, dus irrationeel, in tegenstelling tot de meerderheid van onze restricties, die meestal een rationele basis hebben.

[Herodotus]

Mischien hebben ze dan meer goede redenen om restricties op te leggen. Mischien leidt irrationaliteit wel tot meer restricties. Zelfs al zouden onze restricties rationeler zijn, dan hoeven ze nog niet beter te zijn.

[Esera]

je neemt dus toch je eigen "cultuur" als maatstaf om bijvoorbeeld "de fundamentalistische moslimcultuur" mee te vergelijken.

Je conclusie (beter) is slechts een vooringenomen standpunt.

Je hebt niets anders dan je eigen cultuur.

Als er wel een god zou bestaan, is er dus een universele moraal mogelijk.

ja, als...

Als we alles zouden weten van te voren, zouden we geen vergissingen maken.

Als we zouden weten waar we iets hadden verloren, zouden we altijd alles kunnen terugvinden.

En als we god zouden kunnen vaststellen, hoe zouden we dan kunnen weten wat god wil? En er ook nog aan kunnen voldoen?

Als je dus behoefte hebt aan een universele moraal (wat ik betwijfel) zou je kunnen beginnen met in god te geloven.

Dat is al heel vaak gebeurd en wordt nog steeds geprobeerd - met alle ellende die er het gevolg van is.

[Herodotus]

Gaan we weer: je geeft aan niet te weten wie god is, maar denkt wel te weten dat ellende het gevolg van geloven in god is.

Zie je de parallellen met: ik geloof niet in het bestaan van suiker, maar weet wel dat het niet goed voor je is.

Pas als je weet wat suiker is, kun je bepalen of het goed of slecht voor je is. Je kunt het helaas niet omdraaien.

Je kunt niet zeggen: iets is slecht voor mij, dus is het suiker.

[Ensiferum]

Mischien hebben ze dan meer goede redenen om restricties op te leggen. Mischien leidt irrationaliteit wel tot meer restricties. Zelfs al zouden onze restricties rationeler zijn, dan hoeven ze nog niet beter te zijn.

De reden dat rationeel 'beter' is dan irrationeel is omdat men dan een logische grond voor de restrictie heeft, in plaats van een uit de lucht geplukt dogma. Als je helemaal tot op de bodem gaat, dan kun je inderdaad niet zeggen dat rationeel of irrationeel beter is, maar ik ga er van uit dat rationeel beter is, omdat men dan zich baseert op redeneringen die argumenten voor zich hebben en logisch kloppen. Ik vind zoiets beter dan je baseren op iets waarvan je niet kunt weten of het bestaat. Dat is natuurlijk persoonlijk. Immers, die maatstaven waar ik het hiervoor over had, zijn ook maar persoonlijke voorkeuren.

[nabob]

In je weloverwogen commentaar viel mij de volgende uitspraak op:

Het grootste bezwaar tegen cultuurrelativisme is dat er geen manier is om de theorie te bewijzen. Als het waar is, dan kun je het niet weten, want je hebt geen toegang tot de 'universele' cultuur en normen. Als het niet waar is, dan doet het er niet toe.

Dus hoe dan ook, de theorie heeft geen enkel nut.

Dit wordt doorgaans aangehaald als één van de belangrijkste tegenwerpingen tegen het cultuurrelativisme. Toch zal dit argument geen doel raken. Voor een relativist is het immers niet relevant of een theorie waar of onwaar is. Dit is een een probleem dat natuurlijk wel zijn geldigheid heeft voor een universalist. Voor een pragmatisch relativist is van belang of het werkt en succesvol is. Wat voor een universalist in dat geval niet waar is, kan in de praktijk wellicht zijn vruchten afwerpen en er wel degelijk toe doen (wat dat ook maar mag betekenen).

Groetjes,

Nabob

[Herodotus]

Ik vind zoiets beter dan je baseren op iets waarvan je niet kunt weten of het bestaat. Dat is natuurlijk persoonlijk. Immers, die maatstaven waar ik het hiervoor over had, zijn ook maar persoonlijke voorkeuren.

Je kunt het wel weten, je kunt het niet bewijzen (dit werd historisch gezien wel geprobeerd d.m.v. "wonderen")

Is het een wonder als iemand een val van 3000 meter hoogte overleefd?

Objectief gezien niet, het bewijst slechts de mogelijk dat je een val van 3000 meter kunt overleven.

Persoonlijke voorkeuren zijn natuurlijk een schoolvoorbeeld van irrationaliteit.

Ik ben ook een irrationeel wezen (dat heb ik ondertussen toch wel bewezen, hoop ik), mijn "ratio" is een onderdeeltje daarvan.

@Nabob: goed punt, kijk eens naar de parallellen tussen de begrippen nut en logica.

[Esera]

Dit wordt doorgaans aangehaald als één van de belangrijkste tegenwerpingen tegen het cultuurrelativisme. Toch zal dit argument geen doel raken. Voor een relativist is het immers niet relevant of een theorie waar of onwaar is. Dit is een een probleem dat natuurlijk wel zijn geldigheid heeft voor een universalist. Voor een pragmatisch relativist is van belang of het werkt en succesvol is. Wat voor een universalist in dat geval niet waar is, kan in de praktijk wellicht zijn vruchten afwerpen en er wel degelijk toe doen (wat dat ook maar mag betekenen).

Groetjes,

Nabob

Heel juist gezien. Hiermee is cultuurrelativisme definitief ondergebracht in het rommelkamertje 'platoonse sofisterij' en ontmaskert als een paradoxale logica.

Ondertussen mag iedereen natuurlijk ervoor kiezen zijn subjectieve dromerijen te handhaven, ondanks waarnemingen die op andere zaken wijzen.

Voor een relativist heeft waar gewoon een andere betekenis. Een relativist denkt dat waarheid een sociale constructie is. Voor beperkte tijd kan het inderdaad resultaten opwerpen (kijk maar naar de Sovjet Unie).